Δεκατη Τριτη Ιστορια: Η επιστροφή των Καστελλοριζιών στο νησί μετά τον Β’.Π.Π. και η τραγωδία του “EMPIRE PATROL” .

[ΝΗΡΕΑΣ]

.

Ιστορία Δέκατη Τρίτη.

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Σε ένα νησί της Μεσογείου.

Μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας, η Ιταλική φρουρά εγκαταλείπει το νησί και την επόμενη μέρα το καταλαμβάνουν οι Σύμμαχοι, προλαβαίνοντας τους Γερμανούς. Σκοπός τους είναι να το χρησιμοποιήσουν ως Ναυτική βάση και ορμητήριο για τις επιχειρήσεις τους στην Γερμανοκρατούμενη περιοχή.

Οι Γερμανοί επιχειρούν να καταλάβουν το νησί και η Λουτβάφε με αλλεπάλληλους βομβαρδισμούς το ισοπεδώνει, αλλά δεν καταφέρνουν να το καταλάβουν.

Οι κάτοικοι πανικόβλητοι εγκαταλείπουν το νησί προς κάθε κατεύθυνση και τελικά συγκεντρώνονται όλοι μαζί σε κάποιο στρατόπεδο προσφύγων σε ασφαλή περιοχή.

Μετά από λίγους μήνες οι Γερμανοί καταλαμβάνουν τελικά το νησί, αλλά κατά την αποχώρηση των Συμμάχων ξεσπά μια φοβερή, ανεξήγητη και περίεργη πυρκαγιά που καταστρέφει ότι είχε απομείνει από τους βομβαρδισμούς.

Μετά την συνθηκολόγηση της Γερμανίας το νησί παραδίδεται στους Συμμάχους και οι κάτοικοι αρχίζουν να επιστρέφουν κατά ομάδες από το στρατόπεδο προσφύγων.

Όμως, σαν να μην έφταναν τα ερείπια και τα αποκαΐδια που συνάντησαν οι 2 πρώτες ομάδες που επέστρεψαν, ήρθε και η χαριστική βολή.

Μια ναυτική τραγωδία χτύπησε την τρίτη, τελευταία και πολυπληθέστερη ομάδα κατοίκων κατά την επιστροφή της. Πλέον ο δρόμος της ξενιτιάς ήταν η μόνη λύση για την μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων του νησιού.

Ποιό είναι το νησί της ιστορίας μας ?

Ποια ναυτική τραγωδία σημάδεψε την επιστροφή των κατοίκων του νησιού ?

Γιατί θεωρείται περίεργη η πυρκαγιά που κατέστρεψε το νησί ?

.

[proud_ionian]

το νησι ειναι σιγουρα το καστελοριζο.

ακομη υπαρχουν καποια μισοκαμμενα σπιτια στο νησι .

απο το 1921 εως το 1941 ηταν στα χερια των ιταλων

απο το φεβρουαριο του 1941 μεχρι το νοεμβριο του 1943 ηταν στα χερια των Βρετανων

πανω απο 15000 προσφυγες εγκατελειψαν το νησι μετα τον Β παγκ πολεμο με προορισμο κυριως την αυστραλια.

κατα τη διαρκεια του πολεμου οι πιο πολλοι κατοικοι εμεναν σε προσφυγικο στρατοπεδο στη γαζα

http://www.rodosport.gr/enlefko/kastelorizo.htm

τωρα επειδη με τις αναμενομενες λεξεις κλειδια (fire, refugees κλπ) η αναζητηση στο web δεν δινει πολλα

δωσε μας κανενα στοιχειο παραπανω

ΥΓ στο νησι πωλουνται σαν τουριστικη ατραξιον καρτες/αεροφωτογραφιες του βομβαρδισμου και των εμπρησμων

[ΝΗΡΕΑΣ]

το νησι ειναι σιγουρα το καστελοριζο.

ακομη υπαρχουν καποια μισοκαμμενα σπιτια στο νησι .

κατα τη διαρκεια του πολεμου οι πιο πολλοι κατοικοι εμεναν σε προσφυγικο στρατοπεδο στη γαζα

ΣΩΣΤΟ

απο το 1921 εως το 1941 ηταν στα χερια των ιταλων

απο το φεβρουαριο του 1941 μεχρι το νοεμβριο του 1943 ηταν στα χερια των Βρετανων

ΛΑΘΟΣ

πανω απο 15000 προσφυγες εγκατελειψαν το νησι μετα τον Β παγκ πολεμο με προορισμο κυριως την αυστραλια.

ΠΟΛΛΟΥΣ ΛΕΣ, αλλά δεν έχει σημασία

ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙΣ ΠΛΕΟΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΑ. ΒΡΕΣ ΤΙΣ ΣΩΣΤΕΣ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΧΩΡΑ.

[proud_ionian]

οντως λαθος οι βρετανοι κομαντος αποβιβαστηκαν το 1943 (τοτε συνθηκολογησε και η ιταλια ) και τοτε εγιναν και οι γερμανικοι βομβαρδισμοι. οι Γερμανοι παρεμειναν ως το 1945

ιδου

το πλοιο που μετεφερε τους προσφυγες ηταν αυστριακο και επιασε φωτια τον οκτωβριο του 1945 και βρηκαν φριχτο θανατο 35

εδω το λινκ

παλι μια και μοναδικη αναζητηση υπαρχει; γιατι με austrian ship fire refugees κλπ τζιφος

[ΝΗΡΕΑΣ]

.

Η πηγή που βρήκες δεν έχει και πολύ νερό.

Όντως το πλοίο έπιασε φωτιά το 1945, όμως, δεν ήταν τον Οκτώβριο και πολύ περισσότερο δεν ήταν Αυστριακό.

Έτσι εξηγείται γιατί δεν το βρίσκεις. Δεν είναι μία και μοναδική η αναζήτηση.

Try again.

.

[c3po]

διαβαστε εδω τους κανονες λειτουργιας των κουιζ οπως εχουν κωδικοποιηθει

[ΝΗΡΕΑΣ]

.

Επειδή, από κανονισμούς πάμε καλά, αλλά πάσχουμε από παίκτες και επειδή έχουμε κλείσει βδομάδα με αυτό το κουίζ, αύριο βράδυ θα δώσω την απάντηση.

Ειλικρινά, δεν μπορώ να δώσω επιπλέον στοιχεία, όσα έχουν γραφεί παραπάνω είναι υπεραρκετά. Απομένει μόνο η σωστή απάντηση.

.

[proud_ionian]

.

πάσχουμε από παίκτες

δεν μπορώ να δώσω επιπλέον στοιχεία.

ναι αλλα με κλειδια: ship fire refugees 1945 kastelorizo greek greece gaza σε παραπολλους συνδυασμους εδωσε μονο το αυστριακο που ειπαμε παραπανω.

[ΝΗΡΕΑΣ]

.

Το πλοίο, 2-3 μέρες μετά την φωτιά, βυθίσθηκε.

Επίσης, το Καστελλόριζο θέλει 2 λάμδα. Προέρχεται από το Castello Rosso.

Καλή η απλοποιημένη γραφή, αλλά δεν βοηθάει πάντα.

.

[taxyploos]

In September 1945 these Kastellorizian refugees were to be returned to their island. Fifteen-year old Nina, her sister Katina, and mother were among the nearly 500 people on board the British vessel 'Empire Patrol' when it caught fire. A rescue operation was mounted, but tragically, thirty-three Kastellorizians were lost. Eventually those rescued were returned to their island, now left desolate from the war and a ravaging fire.

Ακριβώς: 29 Σεπτεμβρίου 1945

"EMPIRE PATROL Ministry of War Transport (Furness, Withy & Co); 1928;Stabilimento Tecnico; 3,334 tons; 331-9x44-8x21-3; oilengines.The British motorship Empire Patrol caught fire on September 29th, 1945, when approximately 38 miles off Port Said. She sank on October 1st in position 31° 30' N., 32° 33' E. The ship was sailing in ballast from Port Said to Castelorizo Island with Greek refugees. Thirty-three lives were lost in this disaster"

Links: http://www.weddingtalkers.com/index2-item_id-1875684123-search_type-image-locale-us.html

http://www.navalandmilitarymuseum.org/resource_pages/chars/rotherham.html

[ΝΗΡΕΑΣ]

.

Ταχύπλοος και αξιόπλοος!!!

Είναι, πράγματι, το "Empire Patrol" και έπιασε φωτιά στις 29 Σεπτεμβρίου 1945, ανοιχτά του Port Said.

Μένει και ένα ακόμα αναπάντητο (δευτερεύον) ερώτημα:

Γιατί θεωρείται περίεργη η πυρκαγιά που κατέστρεψε το νησί ?

Επειδή είναι δευτερεύον, αν δεν απαντηθεί και αυτό έως αύριο, θα δώσω την ολοκληρωμένη απάντηση μου.

ΥΓ.

Πάνω στην βιασύνη σου ( ως Ταχύπλοος ), ενώ τα στοιχεία σου είναι σωστά, τα links που δίνεις δεν αντιστοιχούν σε αυτά.

Πάντως,τα στοιχεία του πλοίου πρέπει να είναι από το :http://perso.wanadoo.fr/cdasm.56/dictionnaire/219.pdf

Καλώς ήρθες στο forum και στο παιχνίδι.

Μπορεί "ο παλιός να είναι αλλιώς", αλλά "ο νέος είναι ωραίος"

.

[ΝΗΡΕΑΣ]

.

Νικητές είναι οι taxyploos κατά 60% και proud Ionian κατά 30% και έμεινε και 10% αδιάθετο από το αναπάντητο ερώτημα.

Ιστορία Δέκατη Τρίτη.

Η επιστροφή των Καστελλοριζιών στο νησί μετά τον Β’.Π.Π. και η τραγωδία του “EMPIRE PATROL” στις 29-9-1945, ανοιχτά του Port Said.

Στις 8 Σεπτεμβρίου 1943, η Ιταλία του Μπαντόλιο συνθηκολογεί με τους Συμμάχους. Την επόμενη ημέρα, οι Άγγλοι καταλαμβάνουν το Καστελλόριζο, με σκοπό να το καταστήσουν ορμητήριο για την απελευθέρωση και των άλλων νήσων του ανατολικού Αιγαίου. Το πεταλόσχημο υπήνεμο λιμάνι δεχόταν καθημερινά κάθε τύπου συμμαχικά σκάφη. Στις 17 και 18 Οκτωβρίου η πόλη βομβαρδίστηκε από JU 87 του τύπου Sturz Kampfflugzeug.

Ακολούθησαν και άλλοι βομβαρδισμοί -στρατηγικοί και κορεσμού- που συνεχίσθηκαν ως τις 19 Νοεμβρίου. Αλλά οι κάτοικοι, μετά το δεύτερο βομβαρδισμό, είχαν κιόλας εκπατρισθεί, χωρίς να πάρουν μαζί, έστω, τη στοιχειώδη οικοσκευή τους.

Άλλοι προσέφευγαν στην απέναντι τουρκική ακτή. Άλλοι μεταφέρονταν με συμμαχικά καράβια στην Κύπρο, για να συγκεντρωθούν όλοι μαζί, στις 27 Δεκεμβρίου, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης προσφύγων του Nouseirat, στη Γάζα της Παλαιστίνης.

Οι Γερμανοί τελικά κατέλαβαν το νησί στα μέσα του 1944. Κατά την αποχώρηση των Άγγλων μια φοβερή πυρκαγιά κατέστρεψε τα μισά σπίτια του Καστελλόριζου, όσα δηλαδή είχαν σωθεί από τους βομβαρδισμούς. Η επίσημη άποψη γι’ αυτή την φωτιά είναι ότι πήραν φωτιά κάποια καύσιμα που στην συνέχεια μεταδόθηκε σε μια αποθήκη πυρομαχικών. Οι Καστελλοριζιοί, όμως, πιστεύουν ότι «Οι στρατιωτικοί Άγγλοι λεηλατούν τα αρχοντόσπιτα και, αφού τα πυρπολούν, πουλούν τις πολύτιμες οικοσκευές (νοικοκυριά) στα παζάρια της Κύπρου και της Αιγύπτου.» και ότι «Κατά τη διάρκεια της σκλαβιάς, αλλά και της παρουσίας των "συμμαχικών" στρατευμάτων, το νησί πολλές φορές βομβαρδίστηκε, κάηκε, λεηλατήθηκε και γενικά καταστράφηκε εντελώς.»

Όποια και αν είναι η αλήθεια, μάλλον, δεν θα την μάθουμε ποτέ. Αν, πράγματι, ήταν τυχαία η φωτιά, δεν έχουμε να μάθουμε τίποτε παραπάνω. Αν επρόκειτο για λεηλασία και πυρπόληση, πάλι δεν θα μάθουμε τίποτε, γιατί σε τέτοιες περιπτώσεις τα τυχόν έγγραφα που το αποδεικνύουν έχουν την υψηλότερη διαβάθμιση ασφαλείας και αποδεσμεύονται για δημοσίευση μετά από 75 ή 100 χρόνια, ίσως και ποτέ. Δεν υπάρχει χειρότερη κατηγορία για ένα στρατό να αποτελείται από πλιατσικολόγους, και μάλιστα, όταν πρόκειται για τον Αυτοκρατορικό στρατό και νικητή του πολέμου. Εξάλλου μια τέτοια ομολογία ισοδυναμεί με ομολογία εγκλήματος πολέμου.

Συνεπώς, η πυρκαγιά, μάλλον, θα παραμείνει για πολύ καιρό, ίσως και για πάντα, «περίεργη και ανεξήγητη».

8 Μαϊου 1945: Ο διοικητής των Γερμανικών δυνάμεων της Δωδεκανήσου στρατηγός Wagener υπογράφει στη Σύμη το πρωτόκολλο της χωρίς όρους παράδοσης της Δωδεκανήσου στους Βρετανούς συμμάχους.

Μετά τη λήξη του πολέμου, δύο ομάδες προσφύγων επέστρεψαν στο Καστελλόριζο σε ισάριθμες αποστολές. Τα μόνα που βρήκαν στο Καστελλόριζο ήταν τα ερείπια και τα αποκαΐδια που συσσώρευσαν όχι μόνο οι βομβαρδισμοί, αλλά και η ανεξήγητης προέλευσης πυρκαγιά, η οποία σάρωσε όσα σπίτια είχαν σωθεί.

Η τρίτη και τελευταία ομάδα προσφύγων, που γύριζε από την Παλαιστίνη, στις 29 Σεπτεμβρίου 1945, υπήρξε η πολυπληθέστερη μα και η πιο ατυχής ακριβώς επειδή το πλοίο -ήταν το Empire Patrol- στο οποίο επέβαιναν οι 497 πρόσφυγες, έγινε παρανάλωμα του πυρός, ώστε να πνιγούν τριάντα και να καούν τρία άτομα. Η τελική τούτη καταστροφή διέλυε και τις πιο παραμικρές ελπίδες των Καστελλοριζιών για κάποια, έστω, στοιχειώδη επιβίωση στον τόπο τους.

Το “EMPIRE PATROL” ναυπηγήθηκε το 1928 στην Τεργέστη και καθελκύσθηκε με το όνομα “RODI” (ΡΟΔΟΣ) για λογαριασμό της Ιταλικής εταιρείας Cia Adriatica di Nav. Το 1940 το κατέλαβαν οι Άγγλοι και το μετονόμασαν σε “EMPIRE PATROL”. Το 1941-2 περιήλθε στην δικαιοδοσία του Υπουργείου Πολεμικών Μεταφορών και δόθηκε η εκμετάλλευσή του στην “PRINCE LINE”. Στις 29 Σεπτεμβρίου κατά την διάρκεια του ταξιδιού από το Port Said στο Καστελλόριζο έπιασε φωτιά 38 ν.μ. από το Port Said. Η φωτιά τέθηκε υπό έλεγχο, πολλοί επιβάτες έπεσαν στην θάλασσα και ο τελικός απολογισμός ήταν 33 νεκροί Καστελλοριζιοί. Το πλοίο ρυμουλκήθηκε προς το Port Said, αλλά τελικά ανετράπη και βυθίσθηκε την 1η Οκτωβρίου 1945, 15 ν.μ. από το λιμάνι.

Τα ονόματα των απωλεσθέντων ατόμων είναι γραμμένα σε ειδικό πίνακα, που βρίσκεται στον καθεδρικό ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης του Καστελλόριζου.

Έτσι άρχιζε, σιγά-σιγά, μα σταθερά ο ομαδικός εκπατρισμός, για να μείνουν σήμερα 250-300 άνθρωποι.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:

Άρθρο του κ. Παντελή Κ. Παντελή στο ένθετο περιοδικό «Επτά Ημέρες» της Καθημερινής 18-2-1996, αφιερωμένο στο Καστελλόριζο.

Αυτό το άρθρο μου έδωσε και την ιδέα του κουίζ, καθότι ανέφερε και την τραγωδία και το όνομα του πλοίου.

Για την επίσημη εκδοχή της πυρκαγιάς:

http://en.wikipedia.org/wiki/Kastell%F3rizo

Για την Καστελλοριζιά εκδοχή της πυρκαγιάς και για το ναυάγιο.

Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Μεγίστης:

http://www.ando.gr/dimoi/megisti/istoria.htm,

Για την “PRINCE LINE”:

http://red-duster.co.uk/PRINCE.htm

Για το “EMPIRE PATROL” και για την ναυτική τραγωδία:

http://www.red-duster.co.uk/PRINCE14.htm

http://perso.wanadoo.fr/cdasm.56/dictionnaire/219.pdf

http://www.mariners-l.co.uk/EmpireP.html

Επί του πιεστηρίου:

Δεν είχα υπ’ όψη μου τα στοιχεία από τα links που έδωσε παραπάνω ο ταχύπλοος.

1. Έχει γραφεί βιβλίο για την τραγωδία του “Empire Patrol”

BOYATZIS, Paul & PAPPAS, Nicholas

EMBERS ON THE SEA - The "Empire Patrol" Disaster, 1945

Sydney. 1995. Halstead Press. 1st Ed. 128 PP with b/w illust. Pictorial card cover. Fine. 21 x 13.5. 1875684123 The fire at sea on board the "Empire Patrol" after WWII and the fate of the survivors, most of them from Castellorizo. The historical background, the shipwreck, and the subsequent migration to Australia...

$35.00 AUD

http://www.booksandcollectibles.com.au/book.php3?book_id=126444294&

2. Το HMS “Trouncer” με Κυβερνήτη τον Geoffrey Alexander Rotherham διέσωσε 450 επιβάτες και πλήρωμα του “Empire Patrol”.

http://www.navalandmilitarymuseum.org/resource_pages/chars/rotherham.html

.

[ΝΗΡΕΑΣ]

Ας δούμε και μία περιγραφή του ναυαγίου -συναισθηματικά δοσμένη- από μία επιβάτιδα του πλοίου.

[...]Απάνω απ' όλα όσα ιστορίσαμε, σα να μην έφταναν τ' ατέλειωτα μαρτύρια που τράβηξαν οι πολυβασανισμένοι Καστελλορίζιοι, ήρθε μαζί και η φοβερή πυρκαϊά που τους βρήκε μέσα στο πέλαγος τον Οκτώβριο του 1945, όταν, ύστερα από δυο χρόνια εξορία από το καταστρεμμένο τους νησί, γύριζαν πίσω να βρουν ένα άμορφο ερειπωμένο χώρο, μη γνωρίζοντας πια ούτε που ήταν τα σπίτια τους και τα νοικοκυριά τους, που οι εκκλησίες και που τα μαγαζιά τους.

Καθώς είχαν τότε διατάξει οι αγγλικές αρχές, ήταν καιρός πια οι Καστελλορίζιοι να γυρίσουν στο νησί τους από τα στρατόπεδα όπου τους είχαν συγκεντρώσει. Δυο αποστολές με εγγλέζικα βαπόρια είχαν κιόλας ξεκινήσει από τη Χάιφα με τους ξεριζωμένους, φέρνοντάς τους στην έρημη πατρίδα τους. Από το πρώτο της αντίκρισμα ξέσπασαν σε γόους και κοπετούς, σε οδυρμούς και μοιρολόγια, μη αναγνωρίζοντας πια το πριν ευτυχισμένο, γεμάτο αρχοντιά και πλούτη δυστυχισμένο τους νησάκι. Έφερναν ως τόσο λίγα χρήματα και ρουχισμό που τους έστειλαν οι πλούσιοι συμπατριώτες τους της Αυστραλίας, κ' έτσι με αυτά τα λίγα δημιούργησαν σιγά-σιγά κάποιο μικρό νοικοκυριό. Η Τρίτη αποστολή των Καστελλοριζιών, 300 τον αριθμό, ήταν εκείνη που είχε τα περισσότερα χρήματα με το ρουχισμό μέσα σε 200 μεγάλα κιβώτια. Ξεκίνησε από το Πόρτ-Σαϊτ μ' ένα αυστριακό μεγαλοβάπορο, το "Empire Patrol". Το πλοίο δεν είχε ξεμακρύνει περισσότερο από εξήντα μίλια από το λιμάνι και πιάνει ξαφνικά πυρκαϊά. Ήταν η ώρα δέκα το πρωί, κ' η θάλασσα πολύ φουρτουνιασμένη. Με τον αέρα που είχε σηκωθή, η φωτιά, ξεπηδώντας από την πλώρη του πλοίου, όλο και φούντωνε καθώς προχωρούσε προς τη μέση και την πρύμνη του, κυνηγώντας με τις φλόγες της τους άμοιρους ανθρώπους. Ο πανικός που δημιουργήθηκε ήταν αφάνταστος. Πολλοί, για να μην καούν ζωντανοί, έπεφταν στη θάλασσα, μόλο που τα κύματα ήταν γύρω τους βουνά, γυρεύοντας σ' αυτά τη μάταιη σωτηρία τους. Από το βαπόρι έριχναν σωσίβια, σανίδια, βάρκες ναυαγοσωστικές σ' αυτούς που χαροπάλευαν προσπαθώντας ν' αρπαχτούν από κάπου. Κ' ήταν κάθε ηλικίας άνθρωποι: γέροι, νέοι, γυναίκες, παιδιά. Μέσα στο φοβερόν αγώνα πνίγηκαν τριανταπέντε απ' αυτούς. Ένα κοριτσάκι οχτώ χρονών το ρούφηξε από το κεφάλι ένα πελώριο σκυλόψαρο. Είδαν από ψηλά, όσοι ακόμα ήταν στο κατάστρωμα, τα ποδαράκια του παιδιού να εξέχουν από το στόμα του κήτους και να σπαράζουν απελπιστικά, όσο που το θαλάσσιο θεριό βυθίστηκε στο υγρό χάος. Προτού καεί ο ασύρματος έδωσαν από το πλοίο σήμα του κινδύνου.

Οι άνθρωποι, τρελοί από την αγωνία, είχαν συγκεντρωθή στην κουβέρτα της πρύμνης, περιμένοντας να φτάσει ως εκεί η φωτιά για να ριχτούν κι αυτοί στην αφρισμένη θάλασσα. Για καλή τους τύχη κείνη την ώρα μόλις έφευγε από το Πόρτ-Σάιτ ένα αγγλικό αεροπλανοφόρο, το "Τράουζεν". Έλαβε το σήμα κ' έστειλε αμέσως στον τόπο της συμφοράς ένα αεροπλάνο με σωσίβια, με πακέτα ρουχισμό, με τρόφιμα και φάρμακα. Ποιος όμως μπορούσε να δώσει προσοχή σ' αυτά αφού όλοι πάλευαν με τον χαμό τους; Η φωτιά άρχισε να τρώει με λύσσα τα έγκατα του πλοίου με κατεύθυνση προς την πρύμνη. Μερικοί άρχισαν να πέφτουν στο νερό από ψηλά δεμένοι με σκοινιά. Όμως το κύμα τους χτυπούσε στην καυτή λαμαρίνα του σκάφους κ' εκαίγονταν οι σάρκες τους. Είδα στο Καστελλόριζο μια γυναίκα και το παιδάκι της με φοβερά εγκαύματα στο σώμα. Όταν η φοβερή αυτή τραγωδία έφτασε στο κορύφωμά της και δεν υπήρχε πια καμιά ελπίδα σωτηρίας, ύστερα από τρείς ώρες φάνηκε να' ρχεται επιτέλους το αεροπλανοφόρο. Πλησίασε το φλεγόμενο πλοίο, πήρε πρώτα όσους ήταν έτοιμοι να καούν ζωντανοί κ' ύστερα έριξε ατμάκατες και βάρκες με 16 κωπηλάτες και μάζεψε τους ναυαγούς μεσ' απ' τα κύματα. Τους έβαλαν όλους σε κρεβάτια, άλλους λιπόθυμους, άλλους μισοπεθαμένους, τους τόνωσαν μ' ενέσεις, με φάρμακα, με τροφές και πιοτά, τους έντυσαν με νέα ρούχα -στις γυναίκες έδωκαν αντρικά- και τους ξαναγύρισαν στο Πόρτ-Σαιτ για να τους ξαναμεταφέρουν με σιδηρόδρομο στο Ελισάτ (El Shat) όπου και έμειναν δυο μήνες. Όλοι οι ελληνικοί σύλλογοι, οι Εβραίοι, οι Αραπάδες, βοήθησαν με χρήμα και με ρουχισμό τους Καστελλορίζιους, μα πιο πολύ απ' όλους ένας Αιγύπτιος Έλληνας λεγόμενος Μάρκο Μπέης, καθώς και οι πλούσιοι συμπατριώτες τους της Αυστραλίας. Ύστερα από το φρικιαστικό αυτό δράμα γύρισαν στη βασανισμένη τους πατρίδα όσοι απόμειναν ζωντανοί, για ν' αντικρίσουνε κι αυτοί τη θλιβερήν εικόνα της συντελεσμένης καταστροφής της. Ανάμεσα στους ναυαγούς ήταν και οι δυο γηραιές δασκάλες η Αναστασία Αρναούτογλου και η Μαρία Σαμίου, καθώς και η νεώτερη δασκάλα Δέσποινα Δημητρίου, που τις ξέσυραν κι αυτές με την ψυχή στο στόμα.

Το πιο πάνω κείμενo της Ιστορίας του Καστελλόριζου, είναι αντιγραφή από το βιβλίο «ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ» της ΑΘΗΝΑΣ ΤΑΡΣΟΥΛΗ, στον τρίτο τόμο, έκδοση 1950

Το παραπάνω απόσπασμα προέρχεται από το: http://users.hol.gr/~kastello/ishistgr.htm

[Aris]

Kαι μια φωτο του Empire Patrol ως Rodi, από την ιστοσελίδα www.naviearmatori.net