Jump to content
Shipfriends

Δέκατη Έβδομη Ιστορία: Το ναυάγιο του πλοίου ATHINA στην νησίδα Σύρνα των Δωδεκανήσων τον Δεκέμβριο του 1946.


Recommended Posts

Μην ξεχνάς όμως κύριε συνήγορε :eek: ότι σε κατάσταση πολέμου επιτάσσονται όλα τα πλοία με Ελληνική σημαία…ή τουλάχιστον ό,τι μπορεί να επιπλεύσει. Και αφού επέπλεε το 1946, τότε μάλλον θα μπορούσε να «επιπλέει» και το 1940. Εκτός και εάν το 1940 ήταν σε άλλη σημαία ή τα αρχεία των επιτάξεων είναι ελλιπή. Διόλου απίθανα ενδεχόμενα και τα δύο.

Και τώρα τα νεώτερα

Μου είχε διαφύγει, καθώς είχε παραπέσει σε κάποια μετακόμιση, το βιβλίο του Βασίλη Καρδάση «Από του ιστίου εις τον ατμόν» (ΠΤΙ ΕΤΒΑ 1993). Και στο βιβλίο αυτό γίνεται εκτενέστατη αναφορά στην ατμοπλοϊα της εποχής που συζητούμε. Ξαναδιαβάζοντας το…λύνονται και πολλές από τις απορίες μας.

Κατ΄αρχήν η Τζων Μακ Δούαλ & Βαρβούρ δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ. Πλην της ολιγόμηνης μίσθωσης των πλοίων της ΕΑ, απ’ όπου μάλλον βγήκε και χαμένη.

Συνεπώς, η HELLENIC STEAM NAVIGATION CO είναι η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ…

Ενώ η Hellenic Steam Navigation Co. J. McDowall & Barbour είναι απλώς η Ελληνική Ατμοπλοΐα (των) Μακ Δούαλ & Βαρβούρ.

Όπως, πχ υπήρχαν οι: Ελληνική Ατμοπλοΐα Γουδή, η Ελληνική Ατμοπλοΐα Αφών Φιλλιπάγκου & Θεοδωρίκα κλπ

Ενδιαφέρουσες αναφορές έχει και για τον Μακ Δούαλ και τις επιχειρήσεις του. Ο Σκωτζέζος Μακ Δούαλ ήρθε στην Ελλάδα το 1860 και δούλεψε σαν μηχανικός στο ατμόπλοιο «ΟΜΟΝΟΙΑ» της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑΣ. Το 1873 ιδρύει μαζί με τον γαμπρό του Βαρβούρ το μηχανουργείο «Ήφαιστος»…το 1882 το ναυπηγείο και το 1890 την Ατμοπλοϊκή εταιρεία. Το 1890 πήρε και την Ελληνική υπηκοότητα και αναμίχθηκε με την πολιτική, ως υποψήφιος βουλευτής, δημοτικός σύμβουλος κλπ.

Στο ναυπηγείο τους, μέχρι το τέλος του αιώνα ναυπηγήθηκαν περίπου 40 ατμόπλοια. Εκεί μάλιστα ναυπηγήθηκε το 1893 –για λογαριασμό της δικής εταιρείας- και το πρώτο σιδερένιο Α/Π στην Ελλάδα, το οποίο δεν ήταν άλλο από…το επιβατηγό Αθηνά!

Όσον αφορά την διαφορά χαρακτηρισμού ως επιβατηγού και φορτηγού είναι μια εξήγηση αυτή που είπε προηγουμένως ο Άρης…ότι δηλ μπορεί να μετατράπηκε αργότερα. Καθόλου απίθανο, καθώς εκείνα τα επιβατηγά είχαν μεικτή χρήση…ταχυδρομική. Και ήταν κάτι ανάμεσα σε ΕΓ και ΦΓ. Οπότε σαν ΕΓ, 40-50 χρόνια μετά, ήταν εντελώς ξεπερασμένα. Ενδεχομένως, λοιπόν, να μην έχει καμία σημασία η διαφορά χαρακτηρισμού του πλοίου.

Όμως, παραμένει ακόμα σκοτεινό το αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα από το 1914 (τελευταία αναφορά στην ΠΟΝΤΟΠΟΡΕΙΑ)…έως το 1946. Τι έκανε αυτά τα 32 χρόνια το πλοίο? Νομίζω ότι αυτός είναι ο μίτος που θα συνδέσει τα δύο άκρα. Το Αθηνά με το ATHINA.

Μέχρι στιγμής (κατά την προσωπική μου άποψη) υπάρχουν απλώς ισχυρότατες ενδείξεις…

Link to comment
Share on other sites

Μην ξεχνάς όμως κύριε συνήγορε ότι σε κατάσταση πολέμου επιτάσσονται όλα τα πλοία με Ελληνική σημαία…ή τουλάχιστον ό,τι μπορεί να επιπλεύσει. Και αφού επέπλεε το 1946, τότε μάλλον θα μπορούσε να «επιπλέει» και το 1940. Εκτός και εάν το 1940 ήταν σε άλλη σημαία ή τα αρχεία των επιτάξεων είναι ελλιπή. Διόλου απίθανα ενδεχόμενα και τα δύο.

...................................................

Όμως, παραμένει ακόμα σκοτεινό το αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα από το 1914 (τελευταία αναφορά στην ΠΟΝΤΟΠΟΡΕΙΑ)…έως το 1946. Τι έκανε αυτά τα 32 χρόνια το πλοίο?

Σκεπτόμενος ότι τα αρχεία των επιτάξεων του 1940 μπορεί να είναι ελλιπή και έχοντας πρόσβαση στα Γερμανικά αρχεία της κατοχής (Kriegsmarine – Admiral Aegaeis – Deutsche Seestreitkraefte in der Aegaeis) έψαξα διεξοδικά όλες τις καταχωρήσεις πλοίων επιταγμένων και μη. Πουθενά δεν υπάρχει καταχώρηση πλοίου Αθηνά. Αν και ο Γερμανικός στρατός κατοχής άλλαξε αρκετά απ΄τα ονόματα των επιταγμένων πλοίων δίνοντας τους ονόματα αποτελούμενα από γράμματα και αριθμούς όπως GA 15 (= Griechenland Attika 15), καταχώρησε στους καταλόγους και τα παλιά ονόματα των επιταγμένων πλοίων. Όπως προανέφερα, πουθενά δεν υπάρχει καταχώρηση ονόματος Αθηνά. Οπότε η ερώτηση.

„Τι έκανε αυτά τα 32 χρόνια το πλοίο;“

Παραμένει σαν κύρια ερώτηση και η απάντηση της είναι προϋπόθεση για την ταυτοποίηση του πλοίου το οποίο, ιστορικά τουλάχιστον, είναι πολύ σημαντικό μια και αποτελεί το πρώτο σιδερένιο ατμόπλοιο που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα, όπως έγραψε ο Νηρέας.

Στην αίτηση έκδοσης αδείας καταδύσεων που κατατίθεται στην Εφορία Εναλίων Αρχαιοτήτων θα πρέπει να υπάρχει και ιδιαίτερος λόγος, σημαντικός ιστορικά, για την έρευνα του ναυαγίου. Πόσο μάλλον στην περίπτωση που το ναυάγιο βρίσκεται στην Σύρνα, περιοχή γεμάτη αρχαία ναυάγια όπου απαγορεύονται παντελώς οι καταδυτικές δραστηριότητες. Αν δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος ανάδειξης της Ελληνικής ναυτικής ιστορίας, το ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) ή η ΕΕΑ δύσκολα θα εκδώσουν άδεια για κατάδυση, ακόμα και για πλοίο που βυθίστηκε το 1946. Αυτά τα λέω γιατί δεν κρύβω το ενδιαφέρον μου για το συγκεκριμένο ναυάγιο και μια αποστολή εκεί παίζει εδώ και καιρό στο κεφάλι μου.

Ας τα βάλουμε όμως σε μια σειρά, γιατί όπως είπε και ο Νηρέας, υπάρχουν ισχυρότατες ενδείξεις ότι το Αθηνά και το Ahina (Athena) είναι το ίδιο και το αυτό.

1. Οι Εβραϊκές πηγές πληροφορούν ότι το πλοίο κατασκευάστηκε το 1893 και λεγόταν Αθηνά. Τονάζ = γύρω στα 650 κοχ.

„She was a small cargo vessel of about 650 gross tonnages, powered by coal and built in 1893”, δήλωση του Yehuda. L. Ben-Tzur.

2. Ο Roger Haworth (Miramar Ship Index) έχει καταχωρήσει στην σελίδα του κάποιο πλοίο Athina ή Athena να έχει κατασκευαστεί το 1893 στην Ελλάδα και να έχει βυθιστεί τον Απρίλη του 1941. Μάλλον στον μεγάλο βομβαρδισμό του Πειραιά. Αν και υπάρχει μια διαφορά στον τύπο του πλοίου, ο ένας το δηλώνει σαν cargo vessel, και ο άλλος σαν passenger ship, όπως ανέφερε ο Άρης και ο Νηρέας, μπορεί να έγινε κάποια στιγμή μια μετάλλαξη ή πραγματικά να είχε μικτή χρήση. Κάτι που μου έκανε εντύπωση είναι η καταχώρηση στο Miramar Ship Index που όταν κάποιος δίνει τον κωδικό του πλοίου 5600469, συμβαίνει το εξής. Εμφανίζεται το πλοίο σαν Athena ιδιοκτησίας McDowell Berbour μέχρι το 1918 και από την χρονολογία αυτή μεταβιβάζεται στην Hellenic S.N.Co (MacDowall & Barbour) Piraeus, μέχρι τον Απρίλη του 41 που φαίνεται να βυθίζεται από βομβαρδισμό. Τα χρόνια που πρέπει να ερευνηθούν (μεταβίβαση 1918) μειώνονται από 32 σε 28. Κάτι είναι κι΄ αυτό. :rolleyes: Αν δε, λάβει κάποιος υπ΄ όψην του την καταχώρηση της βύθισης (Απρίλης του 41) και δεχθεί ότι το πλοίο παρέμεινε στην Hellenic S.N.Co μέχρι τότε, τα χρόνια μειώνονται στα πέντε. :confused: Άρα το πιο άμεσο ερώτημα είναι αν υπάρχει κάπου (Νηολόγιο κλπ.) καταχώρηση του πλοίου από τον Απρίλη του 1941 έως τον Δεκέμβρη του 1946. Όπως ανέφερα ήδη, στα Γερμανικά αρχεία δεν εμφανίζεται πουθενά. Ανελκύθη μήπως μετά την αποχώρηση των Γερμανών το 1944; Οπότε η έρευνα θα πρέπει να στραφεί στα χρόνια 1944-1946. Ίσως βρεθεί κάτι.

3. Στην σελίδα (http://www.reach.net/~sc001198/ShipsA2.htm) υπάρχει καταχώρηση του πλοίου Athena με τα ίδια σχεδόν στοιχεία που δίνει ο Roger Haworth. Πρόκειται πιθανότατα για το ίδιο πλοίο, καθώς αναρωτιέμαι για το πόσα πλοία την ίδια χρονολογία, με το σχεδόν ίδιο τονάζ και με το ίδιο όνομα κατασκευάστηκαν από το ναυπηγείο McDowell & Berbour, στην ίδια περιοχή, τον Πειραιά. Η σελίδα αυτή μας δίνει και το ΔΔΣ του πλοίου που ήταν HNMP. Υπάρχει επίσης πέρα από την πληροφορία για τα καταστρώματα και την διαρρύθμιση η αναφορά ότι το πλοίο ανάμεσα 1903 έως 1909 ήταν ιδιοκτησία της Hellenic Steam Navigation Co. (J. McDowall & Barbour, managers), γεγονός το οποίο δεν συνάδει με την αναφορά του Maramar Ship Index για το 1918 (μεταβίβαση από την McDowall & Barbour στην Hellenic Steam Navigation Co. (J. McDowall & Barbour). :confused:

Αυτό που στην ουσία είναι κοινό στα μέχρι τώρα στοιχεία είναι ο χρόνος κατασκευής (1893), το μέγεθος και το όνομα (sic). Ας το ψάξουμε λοιπόν και προτείνω.

1. Υπάρχει ενδεχόμενο να ψάξει κάποιος το νηολόγιο για να μάθουμε αν πραγματικά βυθίστηκε το 1941 και τι έγινε μετά; Εγώ δυστυχώς δεν έχω αυτήν την δυνατότητα εδώ που βρίσκομαι.

2. Μπορώ όμως να αναλάβω να βρω από την βιβλιοθήκη το βιβλίο του Ninian Stewart „The Royal Navy and the Palestine Patrol“ όπου στο κεφάλαιο 11 „The Athina rescue“ αναφέρεται στο γεγονός του ατυχήματος, και να δω αν υπάρχουν κάποια επιπλέον στοιχεία για το Athina.

3. Υπάρχει η δυνατότητα να ψάξει κανείς το πλοίο με το ΔΔΣ και αν ναι πως; Σήμερα είναι εφικτό μέσω ΙΜΟ αλλά για τότε πρέπει να είναι δύσκολο.

4. Αναλαμβάνω επίσης να επικοινωνήσω με τους υπεύθυνους των sites που έχουμε χρησιμοποιήσει μέχρι στιγμής.

5. Αναγνωρίζω ότι τα στοιχεία είναι λίγα για να ταυτοποιήσει κάποιος το Αθηνά με το Athina (Athena). Αν και το ένστικτο μου λέει ότι κάτι υπάρχει εκεί, αλλά ας μην γίνω „κυνηγός ναυαγίων“ παρακάμπτοντας τα δεδομένα!!! :D:D

Αυτά. Όποιος έχει κάτι καινούργιο φαντάζομαι ότι θα μας το πει.

Link to comment
Share on other sites

Κάτι που μου έκανε εντύπωση είναι η καταχώρηση στο Miramar Ship Index που όταν κάποιος δίνει τον κωδικό του πλοίου 5600469, συμβαίνει το εξής. Εμφανίζεται το πλοίο σαν Athena ιδιοκτησίας McDowell Berbour μέχρι το 1918 και από την χρονολογία αυτή μεταβιβάζεται στην Hellenic S.N.Co (MacDowall & Barbour) Piraeus, μέχρι τον Απρίλη του 41 που φαίνεται να βυθίζεται από βομβαρδισμό.

To Miramarshipindex έχει την αρχή να αναφέρει την αλλαγή πλοιοκτησίας μόνο όταν συνοδεύεται από αλλαγή ονόματος.

Στην προκειμένη περίπτωση αναφέρει την αλλαγή πλοιοκτησίας λογο της αλλαγής της αγγλικής ορθογραφίας του ονόματος απο ΑΤΗΕΝΑ σε ΑΤΗΙΝΑ.

Ωστόσο επέτρεψε μου να σε διορθώσω ως προς την πλοιοκτησία του:

Το 1918 δεν μεταφέρθηκε στην Hellenic S.N.Co αλλά στη "Hellenic Co." όπως αναφέρει το site στο 5600469 και όπως αναφέρω και εγώ παραπάνω, καθώς Ηellenic Co είναι η ΑΕΕΘΕ που αγόρασε η εταιρεία που αγόρασε την MacDowall & Barbour.

Το πλοίο διαχειριζόταν ως το 1918 από τους MacDowall & Barbour. Στην αρχική καρτέλα του πλοίου στο miramar αναφέρεται ο αρχικός πλοιοκτήτης και ο διαχειριστής. Αρχικός πλοιοκτήτης ήταν λοιπόν η Hellenic S.N. Co. το οποίο πράγματι δημιουργεί σύγχηση καθώς παραπέμπει στην "Ελληνική Ατμοπλοϊα". Ωστόσο πιο πιθανό είναι να ανήκε στην "Ελληνική Ατμοπλοϊα των MacDowall & Barbour" όπως αναφέρει και ο Νηρέας.

Καλη συνέχεια στην αναζήτηση :D

Link to comment
Share on other sites

Ευχαριστώ Άρη.

Μήπως θα μπορούσες να μας δώσεις τις πηγές όταν λες.

Το 1918 δεν μεταφέρθηκε στην Hellenic S.N.Co αλλά στη "Hellenic Co." όπως αναφέρει το site στο 5600469 και όπως αναφέρω και εγώ παραπάνω, καθώς Ηellenic Co είναι η ΑΕΕΘΕ που αγόρασε η εταιρεία που αγόρασε την MacDowall & Barbour.

.....................................................

Η "Μακ Δούαλ & Βάρβουρ" το 1919 περιήλθε στην Ανώνυμη Ελληνική Εταιρεία Θαλλασίων Επικοινωνιών του Α. Παλιού, η οποία όμως σύντομα πτώχευσε και τα πλοία της εκπληστειριάστηκαν.

Αυτό θα πρέπει να έγινε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, μια και η εταιρεία του Α. Παλιού φαίνεται να σταματά τις δραστηριότητες της το 1919.

Link to comment
Share on other sites

Tα περί εξαγοράς της McDowell Berbour από την ΑΕΕΘΕ αναφέρονται στο ένθετο "Ακτοπλοϊα, τα πρωτα 110 χρονια" που κυκλοφόρησε ο Εφοπλιστής τον 2/97.

Στο ίδιο ενθετο αναφέρεται για την ΑΕΕΘΕ "Σύντομα όμως και η εταιρεία αυτή επτώχευσε και τα πλοία της βγήκαν σε πλειστηριασμό."

Παρακάτω αναφέρει οτι το 1929 υπήρχαν 28 εταιρείες έμειναν εκτός της εταιρείας "Ακτοπλοϊας της Ελλάδος" μεταξύ των οποίων η εταιρεία Χατζηκωνσταντή με το ΑΘΗΝΑ.

Δεν γνωρίζω αν πρόκειται για το ίδιο Αθηνά.

Link to comment
Share on other sites

η εταιρεία Χατζηκωνσταντή με το ΑΘΗΝΑ. Δεν γνωρίζω αν πρόκειται για το ίδιο Αθηνά.
Άρη, στο τσακ με πρόλαβες.;) Στην ΠΟΝΤΟΠΟΡΕΙΑ -μόλις 3 αράδες κάτω από την εγγραφή του Αθηνά της Δούαλ- υπάρχει το πλοίο:

Α/Π Αθηνά της εταιρείας Αφοί Χατζηκωνσταντή, Νηολογίου Πειραιά και για τα έτη 1925-1939.

Το σημαντικό όμως είναι ότι αυτό το πλοίο είναι του 1893 και 455 κοχ...όσο δηλαδή δίνουν και οι προαναφερόμενες πηγές.

Πιστεύω ότι είναι το ίδιο πλοίο...και ίσως μας λύνει το μυστήριο μέχρι το 1939.

Αντίθετα για την περίοδο 1939-1946...μαύρα σκοτάδια. Αλλά θα επανέλθω αναλυτικότερα.

Link to comment
Share on other sites

Άρη, με την βοήθεια σου προχωρήσαμε ακόμα ένα βήμα.

Παραθέτω

Όνομα πλοίου: Αθηνά

Πλοιοκτήτης: Αφοί Χατζηκωσταντή

ΚΟΧ: 455

Έτος ναυπήγησης: 1893

Έδρα νηολόγησης: Πειραιάς

Έτη εγγραφής: 1925-1939

Υ.Γ. Μάλλον ποστάραμε την ίδια στιγμή Νηρέα ;-)

Μια ακόμα πληροφορία που αφορά τον καπετάνιο του Αθηνά. Nr.1

Rafah sailed from Bakar port in Yugoslavia on November 26th 1946, with 785 immigrants on board. The captain of the ship was Achasachofolos (a Greek.) The stormy sea at that time of year made the voyage difficult to begin with. On the first five days, ...

Οι δυνατότητες είναι, Αχαζαχόφολος, Αχασαχόφολος, Αχασαχόπολος, Αχαζακόπουλος, Αχασακόπουλος..........

Καινούργια πληροφορία. Nr.2

Εφημερίς Ελευθερία, Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 1946, σελ. 3

ΑΙ ΒΟΗΘΕΙΑΙ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ 800 ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΠΟΥ ΕΝΑΥΑΓΗΣΑΝ

.........................................

Ούτω το υπό παναμαϊκήν σημαίαν ατμόπλοιον „Αθηνά“ 350 τόνων, επισκευασθέν εις Πέραμα, απέπλευσεν εκ Πειραιώς την 25ην Σεπτεμβρίου. Παραλαβών από νοτιοσλαυικόν λιμένα 800 εβραίους λαθρομετανάστας δια να φέρειν αυτούς εις Παλαιστίνην. Την εσπέραν της πρ. Κυριακής 8ην τρ. μ. το „Αθηνά“ εξ αγνώστων ακόμη λόγων, πιθανώς ένεκα θαλασσοτεραχής, εναυάγησε πλησίον της νήσου Σειρήν Βορειοδυτικώς της Ρόδου........

Πληροφορία Nr.3

Εφημερίς Εμπρός, Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 1946, σελ.4

ΑΙ ΑΚΡΙΒΕΙΣ ΣΥΝΘΗΚΑΙ ΤΟΥ ΝΑΥΑΓΙΟΥ ΤΟΥ ΑΤΜΟΠΛΟΙΟΥ "ΑΘΗΝΑ" ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΡΟΔΟΝ

................................

Το ναυαγήσαν ατμόπλοιον ονομάζεται "Αθηνά". Είχεν επισκευασθή εις Πέραμα προ μηνών. Τούτο είχε πωληθή εις εβραϊκήν εταιρείαν, είναι δε υπό παναμαϊκήν σημαίαν. Το πλήρωμα του σκάφους, αποτελούμενον από Έλληνας ναυτικούς, εκρατήθη επί του αντιτορπιλικού "Θεμιστοκλής" προς διενέργειαν ανακρίσεων επί των περιστατικών του ναυαγίου.......

Link to comment
Share on other sites

Βρέθηκα χθες σε φιλική βιβλιοθήκη και ξεφύλλισα το κλασσικό έργο του Ανδρέα Λαιμού «Το Ναυτικόν του γένους των Ελλήνων». Στον 1ο τόμο ο Α. Λαιμός σημειώνει ότι το Αθηνά ήταν ιδιοκτησία της Ελληνικής Ατμοπλοΐας Τζων Μακ Δούαλ και Βαρβούρ και μάλιστα ήταν γνωστό ως: «Η Αθηνά του Τζων». Μάλλον, στην εποχή του θα πρέπει να ήταν αγαπητό βαποράκι. Επίσης ο Α.Λ. σημειώνει ότι στις παραμονές του 2ου ΠΠ, πράγματι η εταιρεία Χατζηκωνσταντή είχε 1 πλοίο ακτοπλοϊκό.

Όμως, στην μελέτη του Κων/νου Τσουμάνη «Η Ελληνική Εμπορική Ναυτιλία και το ναυτεργατικό κίνημα, 1939-1945» υπάρχει (σελ.37-39) ένας αναλυτικός ονομαστικός κατάλογος του 1937 με τα πλοία του Ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου (μικρά και μεγάλα, ενεργά και παροπλισμένα). Στον κατάλογο αυτό δεν περιλαμβάνεται το Αθηνά του Χατζηκωνσταντή. Ενδεχομένως, να είχε μετατραπεί σε φορτηγό ή εάν προτιμάτε σε «small cargo vessel».:P

Από εκεί και πέρα…σκότος βαθύ! Αν και το ένστικτό μου αρχίζει να συμβαδίζει με αυτό του Δημήτρη. No news…good news!

Ξανακοίταξα, λοιπόν, όλες τις διαθέσιμες πηγές μου…μη φαντασθείτε δα και καμιά βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας:D…και το μόνο που βρήκα είναι: no news. Μπορώ να πω μόνο το τι δεν έγινε το πλοίο…όχι όμως και το τι απέγινε. Θα αναφέρω τα συμπεράσματά μου, χωρίς να τα αιτιολογήσω…καθαρά για λόγους οικονομίας. Πάντως, είναι αρκετά καλά θεμελιωμένα (έτσι τουλάχιστον θέλω να πιστεύω)…και εάν χρειασθεί θα τα πούμε αναλυτικά.

Κατ΄ αρχήν, πιστεύω ότι δεν είναι σωστή η παραπάνω αναφορά για βομβαρδισμό και βύθιση (ή ημιβύθιση) τον Απρίλιο του 1941. Προφανώς, υπήρξε κάποια σύγχυση με τα ονόματα: Αθηνά-Athena-Αθήνα-Athina-ΑΘΗΝΑ Σ.-ΑΘΗΝΑΙ. Τα δύο τελευταία πράγματι βομβαρδίστηκαν και βυθίσθηκαν τον Απρίλιο του 1941, στον Ψαθόπυργο και στην Ιτέα αντίστοιχα. Και σίγουρα κανένα από τα δύο δεν ήταν «η Αθηνά του Τζων».

Από εδώ και πέρα αρχίζουν τα ΔΕΝ…

ΔΕΝ βυθίσθηκε στο διάστημα 1939-1945, σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου και από οποιαδήποτε αιτία.

ΔΕΝ κατασχέθηκε κατά τον Ισπανικό εμφύλιο

ΔΕΝ φαίνεται επιταγμένο από την Ελλάδα

ΔΕΝ πουλήθηκε σε ξένους πλοιοκτήτες

ΔΕΝ ναυλώθηκε σε Εγγλέζους και Ελβετούς (μιλάω για τις ξεχωριστές ναυλώσεις και όχι την μετέπειτα συμφωνία για την ναύλωση όλου του στόλου στους Βρεττανούς)

ΔΕΝ κατασχέθηκε ούτε και επιτάχθηκε από τις δυνάμεις κατοχής (όπως είπε παραπάνω ο Δημήτρης) και συνεπώς:

ΔΕΝ ανελκύσθηκε από τους Γερμανούς (στην περίπτωση που δεν είχε καταγραφεί η τυχόν βύθιση)

ΔΕΝ ανελκύσθηκε από τον Οργανισμό Ανέλκυσης Ναυαγίων (στην περίπτωση που δεν είχε καταγραφεί η τυχόν βύθιση)

ΔΕΝ κατασχέθηκε σε ξένο λιμάνι (Γαλλίας, Ιαπωνίας κλπ)

ΔΕΝ…ΔΕΝ…ΔΕΝ…

Και τότε τι έγινε? Οι πιθανές εκδοχές που μπορώ να φαντασθώ είναι:

1) Το πλοίο να βυθίσθηκε, χωρίς να το μάθει κανένας…ελάχιστα πιθανή εκδοχή. Μάλλον απίθανο.

2) Το πλοίο να εκτελούσε κοντινά (λόγω μεγέθους και παλαιότητας) ταξίδια και να κατασχέθηκε σε κάποια γειτονική χώρα (Γιουγκοσλαβία, Αλβανία, Βουλγαρία κλπ). Μικρή πιθανότητα.

3) Το πλοίο να άλλαξε ιδιοκτήτη, να μετονομάσθηκε και να χάνουμε τα ίχνη του. Μικρή έως μεσαία πιθανότητα. Και απευκταία…

4) Το πλοίο για άγνωστους λόγους δεν περιλαμβάνεται στους καταλόγους επίταξης και έφυγε με τον υπόλοιπο (εμπορικό και πολεμικό) στόλο στην Αίγυπτο. Το πιο πιθανό.

ΥΓ Δημήτρη, τώρα είδα τις παραπάνω προσθήκες και μάλλον ισχύει:no news, good news.

Μόνο μία παράκληση:όταν προσθέτεις κάτι ουσιαστικό, να μην κάνεις edit αλλά να κάνεις νέο ποστ με τις προσθήκες.

Έτσι θα βλέπουμε ότι υπάρχουν νέα στοιχεία.

Link to comment
Share on other sites

Επίσης ο Α.Λ. σημειώνει ότι στις παραμονές του 2ου ΠΠ, πράγματι η εταιρεία Χατζηκωνσταντή είχε 1 πλοίο ακτοπλοϊκό.
Αυτό επιβεβαιώνεται και από την Τ. Χαρλαύτη στο "Ιστορία της Ελληνόκτητης Ναυτιλίας", σελ. 588 "Έλληνες πλοιοκτήτες των ατμοπλοίων το 1937/938 - Εφοπλιστής: Αφοί Χατζηκωνσταντή, Πλοία: 1, ΚΟΧ: 468"
Αν και το ένστικτό μου αρχίζει να συμβαδίζει με αυτό του Δημήτρη.
Καλώς τον. :confused:
Κατ΄ αρχήν, πιστεύω ότι δεν είναι σωστή η παραπάνω αναφορά για βομβαρδισμό και βύθιση (ή ημιβύθιση) τον Απρίλιο του 1941. Προφανώς, υπήρξε κάποια σύγχυση με τα ονόματα: Αθηνά-Athena-Αθήνα-Athina-ΑΘΗΝΑ Σ.-ΑΘΗΝΑΙ. Τα δύο τελευταία πράγματι βομβαρδίστηκαν και βυθίσθηκαν τον Απρίλιο του 1941, στον Ψαθόπυργο και στην Ιτέα αντίστοιχα. Και σίγουρα κανένα από τα δύο δεν ήταν «η Αθηνά του Τζων».
Συμφωνώ απόλυτα. Πιστεύω κι΄ εγώ ότι η καταχώρηση αφορά το Αθηνά Σ. Ο Roger ειδοποιήθηκε ήδη για την μάλλον λάθος καταχώρηση.
Και τότε τι έγινε? Οι πιθανές εκδοχές που μπορώ να φαντασθώ είναι:

1) Το πλοίο να βυθίσθηκε, χωρίς να το μάθει κανένας…ελάχιστα πιθανή εκδοχή. Μάλλον απίθανο.

2) Το πλοίο να εκτελούσε κοντινά (λόγω μεγέθους και παλαιότητας) ταξίδια και να κατασχέθηκε σε κάποια γειτονική χώρα (Γιουγκοσλαβία, Αλβανία, Βουλγαρία κλπ). Μικρή πιθανότητα.

3) Το πλοίο να άλλαξε ιδιοκτήτη, να μετονομάσθηκε και να χάνουμε τα ίχνη του. Μικρή έως μεσαία πιθανότητα. Και απευκταία…

4) Το πλοίο για άγνωστους λόγους δεν περιλαμβάνεται στους καταλόγους επίταξης και έφυγε με τον υπόλοιπο (εμπορικό και πολεμικό) στόλο στην Αίγυπτο. Το πιο πιθανό.

5) Μετά το 1939 να παροπλίστηκε και να παρέμεινε παροπλισμένο μέχρι την στιγμή που η Palyam (ναυτικό κομμάτι της Palmach), να το αγόρασε μέσω κάποιας "εβραϊκής εταιρείας", να το επισκεύασε στο Πέραμα, και να το χρησιμοποίησε στην “Aliya Beit” operation. Χλωμό (δεν θα το είχαν επιτάξει οι Γερμανοί;;:D) αλλά ποτέ δεν μπορεί να είναι σίγουρος κανείς.
Μόνο μία παράκληση:όταν προσθέτεις κάτι ουσιαστικό, να μην κάνεις edit αλλά να κάνεις νέο ποστ με τις προσθήκες.

Έτσι θα βλέπουμε ότι υπάρχουν νέα στοιχεία.

Έχεις απόλυτο δίκιο.

Τώρα λίγα πράγματα από τις δικές μου έρευνες.

Έλαβα μήνυμα από τον Yehuda Ben-Tzur αυτοπροσώπως. :rolleyes:

Δεν απαντά κατ΄ ευθείαν στις ερωτήσεις που του έθεσα, αλλά μου υποσχέθηκε ότι θα με φέρει σε επαφή με τα άτομα που οργάνωσαν την αποστολή των Ισραηλινών φοιτητών το 1997. Μου επέστησε την προσοχή ότι “Please remember that the 'Rafiah' is part of the Palyam legacy” και ότι θα προσπαθήσει να κάνει ότι περνά από το χέρι του για να βοηθήσει. Μου έστειλε επίσης δυο φωτογραφίες από την επίσκεψη Ισραηλινών αξιωματικών του ναυτικού τον Νοέμβριο του 1950 στην Σύρνα, οι οποίοι φρόντισαν για την μετακόμιση των λειψάνων των 8 νεκρών του ναυαγίου. Δοκίμασα να τις ανεβάσω αλλά για κάποιον ανεξήγητο λόγο η γκαλερί δεν δέχεται φωτογραφίες από μένα. :P

Αυτά για την ώρα.

Link to comment
Share on other sites

ο.κ. βρήκα άκρη και παραθέτω δυο φωτογραφίες που μου έστειλε ο Yehuda Ben-Tzur από τα αρχεία της Palyam. Η πρώτη φωτογραφία δείχνει αξιωματικούς του Ισραηλινού ναυτικού με Έλληνες ψαράδες στην Σύρνα τον Νοέμβριο του 1950, κατά την διάρκεια τις μεταφοράς των λειψάνων των 8 νεκρών του Φ/Α "Αθηνά". Η δεύτερη φωτογραφία δείχνει το μικρό μνημείο που άφησαν οι επισκέπτες σαν φόρο τιμής στους νεκρούς και τραυματίες του προαναφερθέντος πλοίου, στον κόλπο Άγιος Ιωάννης της Σύρνας.

file.php?n=278&w=o

post-1528-128326971123_thumb.jpg

Link to comment
Share on other sites

4) Το πλοίο για άγνωστους λόγους δεν περιλαμβάνεται στους καταλόγους επίταξης και έφυγε με τον υπόλοιπο (εμπορικό και πολεμικό) στόλο στην Αίγυπτο. Το πιο πιθανό.

Κοίταξα…ή μάλλον κοίταξαν για λογαριασμό μου…την δημοσίευση του καθηγητή Ιωάννη Μαλακάση «Η δράση της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιλίας στη Μέση Ανατολή. Σκάφη (επιβατηγά-φορτηγά) που διαφεύγουν στη Μ. Ανατολή μετά την κατάρρευση της Χώρας. Απρίλης-Μάης 1941» (Επετηρίδα «Δωδώνη» Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, τόμος 22ος, τεύχος Α, 1993) και η οποία βασίζεται στο Αρχείο Μελισσηνού.

Και…τίποτε!

Δεν υπάρχει Ατμόπλοιο με το όνομα «Αθηνά», το οποίο διέφυγε στην Μέση Ανατολή…ούτε επιβατηγό, αλλά ούτε και φορτηγό. Ούτε περιλαμβάνεται στα Α/Π, τα οποία μετά την κατάρρευση βρέθηκαν στην Κων/πολη και τα πληρώματά τους αρνήθηκαν να τα ακολουθήσουν στην Μέση Ανατολή.

Και αυτό το γεγονός είναι σημαντικό, καθώς θεωρώ αυτόν τον κατάλογο απολύτως αξιόπιστο και μάλιστα είναι και ενημερωμένος μέχρι 30/4/1945…καταγράφοντας μάλιστα και την τύχη πολλών πλοίων στην Μέση Ανατολή ή ακόμα και μετά την επιστροφή στην Ελλάδα. Η μόνη αναφορά σε κάτι σχετικό είναι στον κατάλογο των «Ιστιοφόρων, πετρελαιοκίνητων και πλοιαρίων διαφυγόντων εις Μέσην Ανατολήν, στοιχεία μέχρι 30/4/1945».

Εκεί λοιπόν υπάρχει το πλοίο «ΠΑΛΛΑΣ (ΑΘΗΝΑ), Νηολόγιο Λαυρίου αρ 2» και με την σημείωση ότι «Χρησιμοποιείται υπό Αγγλικών Αρχών». Θεωρώ αδύνατο να πρόκειται για το υπ’ όψη πλοίο, καθώς είναι αδύνατο ο Μελισσηνός να συγχέει ένα Α/Π με ένα Ι/Φ ή Π/Κ. Εξάλλου τα Α/Π που διεσώθησαν ήταν τόσα λίγα…ώστε να τα μπερδέψει κάποιος.

Επειδή δεν τα είδα «ιδίοις όμμασιν», κρατάω μια πολύ μικρή επιφύλαξη για την ακρίβεια των παραπάνω. Αν και «ο αυτόπτης» είναι της απολύτου εμπιστοσύνης. Όπως και νάχει σε λίγες μέρες θα το έχω και στα χέρια μου.

Συνεπώς…αδιέξοδο από το μέλλον της «Αθηνάς του Τζων». Πιστεύω πλέον ότι η λύση του μυστηρίου θα προκύψει (αν προκύψει…που το εύχομαι) από το παρελθόν του «Αθηνά/ Rafiah». Και αυτό μπορεί να γίνει κυρίως από τις Εβραϊκές πηγές, ιδιαίτερα όταν μάλιστα το πλοίο ήταν υπό Παναμαϊκή σημαία.

ΥΓ1. Πάντως, δεν αποκλείω το ενδεχόμενο ο Achasachofolos…να είναι απλώς Χασαπόπουλος. Συμβαίνει πολλές φορές να αποδίδεται εντελώς λάθος ένα Ελληνικό όνομα όταν καταγράφεται ηχητικά από κάποιον ο οποίος δεν μιλάει τα Ελληνικά

ΥΓ2. Δημήτρη, τα παραπάνω αποσπάσματα από τις εφημερίδες της εποχής είναι πρωτογενή από τα μικροφίλμ της Βιβλιοθήκης της Βουλής (Καπνεργοστάσιο) ή είναι δημοσιευμένα σε δευτερογενείς πηγές?

Link to comment
Share on other sites

ΥΓ2. Δημήτρη, τα παραπάνω αποσπάσματα από τις εφημερίδες της εποχής είναι πρωτογενή από τα μικροφίλμ της Βιβλιοθήκης της Βουλής (Καπνεργοστάσιο) ή είναι δημοσιευμένα σε δευτερογενείς πηγές?

Είναι από τα μικροφίλμ της Βιβλιοθήκης της Βουλής Νηρέα.

Ψάχτηκα κι΄ εγώ και βρήκα το εξής.

Ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε το 2005 και είναι μια μονογραφία για την στάση της Μεγάλης Βρετανίας σε σχέση με την μεταβίβαση των απανταχού Εβραίων στην Παλαιστίνη μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Το βιβλίο είναι το

Fritz Liebreich

Britains Naval and Political Reaction to the Illegal Immigration of Jews to Palestine, 1945-48

ISBN 0-714-65637-2

Μπόρεσα να ρίξω μια ματιά στο Index και έχει ένα ολόκληρο κεφάλαιο αφιερωμένο στο "Αθηνά". Εκτός αυτού έχει αναφορές στην Ισραηλινή καταδυτική αποστολή, η οποία τελικά έγινε όχι όμως το 1997 αλλά το 1998. Δυστυχώς η βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου του Αμβούργου δεν το είχε και το παράγγειλα από το πανεπιστήμιο της Φραγκφούρτης. Θα το έχω σε 10 ημέρες. Έπεται συνέχεια.

Link to comment
Share on other sites

  • 2 weeks later...

Με την μεσολάβηση του Yehuda Ben-Tzur έλαβα το παρακάτω mail του Ισραηλινού καπετάνιου Reuven Yatir, παλαίμαχου της Palyam (το ναυτικό της Palmach), ο οποίος ήταν ένας από τους υπεύθυνους για την μεταφορά των Εβραίων με το καράβι Αθηνά-Rafiah. Το παραθέτω ως έχει.

The adventure of MS ”Athina” to be renamed “Rafiah”

Piraeus – Sapienza – to Bakar Yugoslavia - Fall 1946

September 1946. This vessel was purchased by the Mossad Le’Aliya B’, The “Institute for Illegal Immigration” in order to transport, illegally

± 700 immigrants, Holocaust survivors from Europe to Palestine.

Due to temporary financial delays, seller and buyer agreed to relocate the vessel from Piraeus to a protected bay in the island of “Sapienza”, out of reach of the Greek and British authorities.

Once this matter was settled, We, a group of 6 Israeli escorts :

Yossi Hamburger-Harel,-- Abraham Lichovsky=Gideoni, wireless operator--

David Baumgarten,-- Myself, Reuven Yatir – Hirsch,-- One Marine Eng. ( Name ?) and a young boy Cohen from Saloniki, sailed in a fish cutter from Salamis Bay to Sapienza island. The Greek Captain had received sailing instructions and advise about our boarding the vessel for the voyage.

We arrived at noon the following day. The crew rowed ashore to supplement provisions. And then heaved anchor and sailed at fair weather against a medium northerly wind and sea into the Ionian Sea. Navigation at that time in the open sea was hazardous due post war floating mines. We choose to sail through inland water, i.e. east of Zante Island, Cefalonia towards the Levkas channel. That evening the vessel went aground due to wrongly identified lighthouses, - green / red. The next day our men from Athens arrived at the scene, with agent and surveyor. A tug pulled us off the shoal. No damage was detected. But the British authorities showed, in our view, “unwarranted” interest in the identity of the vessel and crew. Was she really the vessel registered in their book, meant for Armenian refugees to be taken to the Black sea ? We Israelis hid in the ship’s hold. The Captain was instructed to tie up at a wharf at Levkas for further orders. The same evening a fish cutter came alongside, to have us, Israelis, removed from the scene. We cruised at leisure for a day or two along the coast, out of sight by curious onlookers.

By midnight we returned to our “Athina” went aboard and called the crew out. We told them to start the engine and make ready for escape, full speed, towards the near Albanian coast. – Sorry, no deal. The Greeks may have anticipated such move, they preceeded us and moored a tug in front of our bow, with heavy anchor chains. There was no way out, by any means. Our friend, the fish cutter had waited at some distance. We called him back, boarded again and disappeared into the night. A. Lichovsky, Wireless operator and technician, had with him our own self made Radio and was thus able to maintain contact with our men in Athens.

We anchored in the Bay of Patras. After some time, with no contacts nor instructions, we send a crew member ashore to sniffle on the waterfront and bars for gossips referring to the mysterious MS “Athina”. Indeed He came back, having heard that this vessel had departed from Levkas with destination Piraeus, around the Peloponnesus. We decided to try to intercept her and “Change her course” to Yugoslavia. A short calculation, assuming her course and speed, against ours, fixed the point of "rendezvous". We made it in time, asked the Captain “for assistance”, made fast on his starboard side and boarded. I addressed the Captain and advised him to ignore his instructions or to hand over command to me. Meanwhile my collogues had spread over the vessel, the bridge, the engine room and assembled the crew on the foredeck. Lichovsky went straight to the radioroom and secured this part of the ship.

The young Jewish Greek, Cohen, a survivor of the holocaust, spoke to the crew in their language, explained that this is a hijack, and "please refrain from foolish acts". He showed them our one revolver in his hip, to emphasize that we meant it. I took to the bridge and turned the ship around, set course to Split Yugoslavia, for the pilot. The voyage proceeded normally, Lichovsky advised our people in Athens and Yugoslavia of our ETA Split.

On arrival Authorities and the pilot boarded, we resumed soon our last leg: Split to Bakar, the port of embarkation of the refugees transport. Due to still prevailing danger of floating mines in the Adriatic, we sailed only by day, anchored at night. The second and last night, the commander on the isle of ”RAB” invited us for a meal and a night in their hotel. Our first night after a long while in a bed and a shower.

On arrival at “Cicrenica”, not far from ”Bakar”, our men in Yugoslavia greeted us warmly and dispersed us to our respective duties. Yossi Hamburger and I were allocated to the SS “Knesset Israel” She had been part of the commercial dealing, besides the MV “Athina” but had slid out of Piraeus harbour and proceeded directly to “Bakar”.

This is not a significant event in the history of the glorious Illegal immigration by sea, except for the fact that the vessel “Athina” was saved from certain arrest in Piraeus, through the initiative and daring of a handful of Palyamniks, for the benefit of sailing as scheduled with her refugees.

Composed in Hebrew, March 2000

The English version dates today 22-Dec-07

Link to comment
Share on other sites

Εξόχως ενδιαφέροντα τα όσα μας αφηγείται ο Reuven Yatir και έχουν ιδιαίτερη ιστορική αξία όταν προέρχονται από έναν αυτόπτη μάρτυρα. Λογικά η συμφωνία για το Αθηνά θα πρέπει να έκλεισε μαζί με το "Αναστασία" και το "Knesset Israel", η ιστορία των οποίων περιγράφεται εδώ, πάλι από τον ίδιο τον Reuven Yatir.

Όμως...παρόλα τα τόσα ενδιαφέροντα...δυστυχώς, δεν μας είπε τίποτε περί του ίδιου του πλοίου.

Link to comment
Share on other sites

Λογικά η συμφωνία για το Αθηνά θα πρέπει να έκλεισε μαζί με το "Αναστασία" και το "Knesset Israel", η ιστορία των οποίων περιγράφεται εδώ, πάλι από τον ίδιο τον Reuven Yatir.

Άλλα δύο κελεπούρια που "προσφέραμε", το KNESSETH ISRAEL είχε ναυπηγηθεί για Σουηδούς το 1889 και αγοράστηκε το 45 από κάποιον C.Gratsos ως ΑΝΝΑ και το 46 από τον E.Fostinis ως LOCHITA.

Για το Anastasia δεν βρήκα κάτι.

Link to comment
Share on other sites

Λογικά η συμφωνία για το Αθηνά θα πρέπει να έκλεισε μαζί με το "Αναστασία" και το "Knesset Israel", η ιστορία των οποίων περιγράφεται εδώ, πάλι από τον ίδιο τον Reuven Yatir.

Όμως...παρόλα τα τόσα ενδιαφέροντα...δυστυχώς, δεν μας είπε τίποτε περί του ίδιου του πλοίου.

Το ίδιο πιστεύω κι΄ εγώ Νηρέα. Τα πλοία αυτά πάνε πακέτο. Ίσως μια έρευνα και στα υπόλοιπα, πέρα από το Αθηνά, να βοηθούσε ώστε να καλυφθεί το χρονικό κενό πριν το 1946.

Αν και έλαβα καινούργιες πληροφορίες από το Ισραήλ, δεν υπάρχει τίποτα προς στιγμήν που να βοηθάει άμεσα στην ταυτοποίηση του πλοίου. Η κατάσταση παραμένει λοιπόν ως έχει, με εμάς να νιώθουμε ενστικτωδώς ότι η „Αθηνά του Τζων“ και η „Αθηνά-Rafiah“ είναι το ίδιο πλοίο, αλλά να μην μπορούμε να αποκλείσουμε ότι μπορεί και να μην είναι.:)

Οι καινούργιες πληροφορίες από το Ισραήλ (Hehuda Ben-Tzur) λένε ότι

- Υπήρξαν πολλές επισκέψεις από Ισραηλινούς μετά το συμβάν τον Δεκέμβρη του 1946.

- Επίσης υπήρξαν αρκετές καταδυτικές αποστολές, με πρώτη την αποστολή του 1972 (βλ. φωτο 1).

- Το ναυάγιο βρίσκεται στο βάθος των 32 μέτρων, σύμφωνα με την Ισραηλινή καταδυτική αποστολή του 1998. Το γεγονός αυτό, το οποίο καθιστά το „Αθηνά“ εύκολα προσβατό και επισκέψιμο, οδήγησε στην ανέλκυση της μηχανής του πλοίο κάπου ανάμεσα στα 1972 με 1998.

- Οι φωτογραφίες από την αποστολή του 1998 δείχνουν το ναυάγιο στον βυθό. Η πρώτη (βλ. φωτο 2) δείχνει το πλοίο ακουμπισμένο στην αριστερή του πλευρά. Η δεύτερη (βλ. φωτο 3) δείχνει το εσωτερικό του ναυαγίου. Νομίζω ότι το ναυάγιο (σύγκρινε τις φωτογραφίες) βρίσκεται σε δυο κομμάτια. Το πλωριό μέρος, όπως ανέφερα, είναι γερμένο πάνω στην αριστερή πλευρά και φαίνεται η είσοδος του καμπουνιού. Το άλλο μισό πρέπει να βρίσκεται καθισμένο με την καρένα στον βυθό. Περιμένω κι΄ άλλες πληροφορίες από τους Ισραηλινούς για να αποφανθώ περαιτέρω.

Έλαβα επίσης και το επίσημο περιληπτικό κείμενο της Palmiach για το ναυάγιο του „Αθηνά-Rafiah“ και το παραθέτω. Αν και μικρό, το κείμενο ρίχνει φως στις συνθήκες βύθισης του πλοίου.

Δυστυχώς το χρονικό κενό που είχαμε από το 1939 έως την επανεμφάνιση του Αθηνά το 1946 δεν καλύφθηκε από τις μέχρι τώρα πληροφορίες των Ισραηλινών. Μετά δε από την απάντηση του Νηρέα ότι το πλοίο δεν εμφανίστηκε να είχε διαφύγει στην Μέση Ανατολή, τα πράγματα έγιναν δύσκολα. Ίσως θα μπορούσε να βοηθήσει το καινούργιο μέλος byron, ο οποίος έχει ερευνήσει σε βάθος την ιστορία της Ελλάδας κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής και έχει γράψει στα γερμανικά το τρίτομο έργο „Die deutsche Feldpost in Griechenland im zweiten Weltkrieg 1941-1945“. Η ερώτηση του τέθηκε ήδη και ελπίζουμε στην συνδρομή του.

Παραθέτω λοιπόν το κείμενο της Palmiach.

The "Rafah" Haapala ship (named after the detention camp that held thousands of Jews who were arrested during "Black Sabbath.") was prepared to depart for Israel in Piraeus port in Greece. The ship commander was Palyam member Gad Lesker. The 'Gidoni' was Avraham Lichovsky. Additional escorts were Zvi Taitel and David Baumgarten.

"Rafah" sailed from Bakar port in Yugoslavia on November 26th 1946, with 785 immigrants on board. The captain of the ship was Achasachofolos (a Greek.) The stormy sea at that time of year made the voyage difficult to begin with. On the first five days, the ship avoided going into the open sea and sailed on inner canals; it then made its way from one Mediterranean island to the next.

With the strengthening storm, "Rafah" arrived at Sirina Island on December 7th, where it was scheduled to meet a boat that would take some of the ship's foreign crew. But it was no where to be seen. The captain decided to enter a large gulf in the island, which was not well-protected, and anchor there until the storm was over. While attempting to anchor, the "Rafah" got hit by rocks and water began to penetrate it. The immigrants jumped overboard and climbed to the shore using ropes. 45 minutes later, the ship sunk. Eight immigrants died in the tragedy: Yosef Greenberg (14); Peppy Weisberg (16); Tsili Yankowitz (22); Nachum David Futterman (28); Dora Katz (28); Shelly (last name unknown – 14); Etti (last name and age unknown) and another immigrant who was not identified. The casualties were buried on the island; 26 years later, on November 20th 1972, they were brought to burial in the Haifa cemetery.

The survivors spent their first night under the sky. Using the radio that was rescued by Lichovsky the 'Gidoni' before the ship sank; they reported their situation to 'Hamossad for Aliyah Bet' and the British Air Force. The next day, a British aircraft located them, and a day later, the British dropped food parcels, clothes, blankets and medicine for the survivors. The Greek island's residents gave an initial shelter to the survivors. On December 11th, the foreign crew members and 21 survivors – 11 injured and the rest escorting them – boarded a Greek destroyer that transferred them to Rhodes Island. The following day, two British destroyers arrived at Sirina Island and took the immigrants to the Caraolos detention camp in Cyprus. Guided by the Israeli escorts who intermingled with the immigrants, the survivors showed strong resistance to disembarking in Cyprus. The British subdued them only after throwing smoke bombs into the storage rooms where the immigrants gathered.

Υ.Γ.1

@ Aris @ Νηρέας

"Rafah" arrived at Sirina Island on December 7th, where it was scheduled to meet a boat that would take some of the ship's foreign crew.

Είχατε απόλυτο δίκιο.

Υ.Γ.2

Η πληροφορία ότι οι σωροί των νεκρών Εβραίων μεταφέρθηκαν το 1972, αναιρεί την πληροφορία ότι αυτό έγινε το 1950 (βλ. προηγούμενο ποστ).

post-1528-128326971223_thumb.jpg

post-1528-128326971228_thumb.jpg

post-1528-128326971233_thumb.jpg

Link to comment
Share on other sites

το KNESSETH ISRAEL είχε ναυπηγηθεί για Σουηδούς το 1889 και αγοράστηκε το 45 από κάποιον C.Gratsos ως ΑΝΝΑ και το 46 από τον E.Fostinis ως LOCHITA.

Για το Anastasia δεν βρήκα κάτι.

resized_119.Lochita%20a%20C-3.jpg

Ή παραπάνω φωτογραφία του “Knesset Israel” , προέρχεται από εδώ

Επίσης στο ίδιο site, το «Αναστασία» αναφέρεται ως «Agia Anastasia» και κωδικό όνομα το «Abba Berditchev»

Τώρα, όσον αφορά τον C.Gratsos, ο οποίος φέρεται ως πλοιοκτήτης το 1945-1946, κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για την παλαιά και παραδοσιακή εφοπλιστική οικογένεια Γράτσου. Σήμερα μάλιστα Πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδας είναι ο κ. Γεώργιος Γράτσος.

Σύμφωνα λοιπόν με την ΠΛΩΤΩ της Τζελίνας Χαρλαύτη (ΕΛΙΑ, 2003), η ναυτιλιακή εταιρεία Γράτσου ιδρύθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα από τον Γεώργιο Γράτσο (1870-1931), ο οποίος ξεκίνησε από τους Σταθάτους και ήταν γαμπρός των Αφών Δρακούλη. Είχε 4 παιδιά (Κωνσταντίνο, Δημήτριο, Άλκιμο και Πάνο) και τα οποία ανέλαβαν την εταιρεία μετά τον θάνατό του. Και κυρίως ο πρωτότοκος γιός του ο Κων/νος. Και πιστεύω ότι το C.Gratsos σημαίνει Constantinos Gratsos. Η εταιρεία στις παραμονές του 2ου ΠΠ φέρεται (Τζ. Χαρλαύτη, Ποντοπορεία) να είχε 3 ατμόπλοια…τα «Κάστωρ», «Νέστωρ» και «Τρίτων».

Υποθέτω ότι τα πλοία τους χάθηκαν στον πόλεμο (όπως και των περισσοτέρων εφοπλιστών) και πήραν το υπέργηρο «Άννα» (μετέπειτα “Knesset Israel”) για να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα. Όμως, ο Κων. Γράτσος ήταν από τους πρωτεργάτες της αγοράς των Liberties από τις ΗΠΑ και μάλιστα η εταιρεία Γράτσου πήρε 4 Liberties…τα «D. Gratsos», «Mt. Athos», «Kastor» και «Triton».

Συνεπώς (υποθέτω πάλι), όταν το 1946 πήραν τα 4 Liberties, δεν είχαν κανένα λόγο να κρατήσουν και το «Άννα»…και το πούλησαν στον "E.Fostinis", για τον οποίον δεν γνωρίζω τίποτε…

Link to comment
Share on other sites

Έφτασε χθες στα χέρια μου το βιβλίο του Ninian Stewart, The royal navy and the Palestine Patrol (ISSN: 1471-0757). Περιμένω ακόμα το βιβλίο του Fritz Liebreich, Britains Naval and Political Reaction to the Illegal Immigration of Jews to Palestine, 1945-48, το οποίο ελπίζω να φτάσει τις επόμενες ημέρες.

Τα πράγματα, στην περίπτωση του Ninian Stewart, μπερδεύουν πολύ καθώς στην σελίδα 81 του βιβλίου του γράφει.

The next arrest followed an aircraft report on 24 November which led Commodore Palestine to despatch HMS Haydon from the patrol. She was homed by an aircraft towards the Lochita (πρόκειται για το Knesset Israel που ανέφερε ο Νηρέας, πρ. Άννα), sighted after nightfall completely darkened. She proved to be an 1,870 grt vessel built in 1889 and grossly overloaded with the largest number of illegal immigrants hitherto encountered. The Lochita had sailed from Greece intending to pick up immigrants first from the Yugoslav coast and later at sea from the vessel Athina, which would probably have taken off some off her crew. But the Athina, a 273 –ton Greek motor vessel built 1898, was not a lucky ship, she had sunk in 1941, had only been raised earlier in the year (αναφέρεται στο έτος του ναυαγίου 1946) and another mishap, by no means the last, delayed her. When another illegal immigrant vessel (αναφέρεται στo Αναστασία με το κωδικό όνομα Abba Berditchev) was wrecked, Lochita rescued the passengers, revictualled at Split and then set off again.

Το Αθηνά των 273 κοχ, ναυπηγημένο το 1898, είναι το Αθηνά Σ. της ατμοπλοΐας Παρνασίδος (Ε. Στόφορος, βλ. Χαρλαύτη, Ποντοπόρεια σελ.446). Είναι το ίδιο πλοίο που ο Χρήστος Ντούνης έχει καταχωρημένο (Ναυάγια στις Ελληνικές Θάλασσες, σελ. 115-117) σαν βυθισμένο από την γερμανική αεροπορία στις 23 Απρίλη 1941 στον Ψαθόπυργο.

Έχουμε λοιπόν δυο διαφορετικές καταχωρήσεις. Η πρώτη (Yehuda Ben-Tzur) λέει ότι το πλοίο ήταν 455 κοχ και κατασκευασμένο το 1983, ενώ η δεύτερη 273 κοχ και ναυπηγημένο το 1898 (Stewart). Ένας από τους δυο κάνει λάθος. Αν και περιμένω το βιβλίο του Fritz Liebreich και τις αναφορές των Ισραηλινών δυτών από την αποστολή του 1998, θα κάνω μια προσπάθεια να ξεκαθαρίσω με τον Yehuda από που έχει αντλήσει την πληροφορία του. Μπορεί κάποιος από εσάς να μάθει αν το Αθηνά Σ. ανελκύθει και εάν ναι, πότε;

Αυτό που είναι πάντως σίγουρο, είναι ότι πράγματι οι τύχες των τριών καραβιών Αθηνά, Αναστασία και Lochita, ήταν συνυφασμένες. Επίσης ο Άρης και ο Νηρέας έχουν απόλυτο δίκιο για το γεγονός ότι τα πλοία των παλιννοστούντων Εβραίων έδιναν ραντεβού στα νότια της Σύρνας. Το αναφέρει και ο Stewart στην σελίδα 85. Immigrants were sometimes transferred between ships in the lee of the island of Sirina to the North-East of Crete.

Αυτά προς το παρών.

Link to comment
Share on other sites

Σύμφωνα, όμως, με τον Μελισσηνό (που έχουμε αναφερθεί αναλυτικά εδώ) κατά την διάρκεια του Ελληνο-Ιταλο/Γερμανικού πολέμου… επιτάχθηκε μόνο ένα Α/Π (Φ/Γ ή Ε/Γ) με παρεμφερές όνομα: το Επιβατηγό Α/Π «ΑΘΗΝΑ Σ.», Νηολόγιο Πειραιά αρ. 699, και με πλοιοκτήτρια την Ατμ(οπλοϊα) Παρνασίδος. Επιτάχθηκε από την ΔΘΚΜ, από 6-11-40 έως 23-4-41. Όμως, το Α/Π «ΑΘΗΝΑ Σ.» ήταν Εγγλέζικης ναυπήγησης του1899 και το οποίο βομβαρδίστηκε και βυθίσθηκε στις 23-4-41 στον Ψαθόπυργο (Ντούνης, ναυάγια σελ.115-117).
Τελικά πράγματι υπάρχει μια σύγχυση ανάμεσα στα "Αθηνά", "Αθηνά Σ." και "Αθηνά-Rafiah". Και δεν είμαι καθόλου βέβαιος ποιός έχει δίκιο. Υποψιάζομαι ότι και οι 2 διιστάμενες απόψεις, δεν βασίζονται σε πρωτογενή στοιχεία της τότε εποχής, αλλά σε εκ των υστέρων ταυτοποιήση του "Αθηνά-Rafiah". Αν και η άποψη του Ninian Stewart, μου "κάθεται" κάπως καλύτερα. Μιλάει για ένα πλοίο που κάπως ξέρουμε το ιστορικό του στον πόλεμο και ιδιαίτερα μου έκανε εντύπωση η (λογική) αναφορά σε "πρόσφατη ανέλκυση".

Εάν μάλιστα διαβάσεις στον Ντούνη την κατάθεση του Πλοιάρχου, θα δεις ότι αυτό βυθίσθηκε όχι εν πλω, αλλά σε απόκρυψη σε απόμερη τοποθεσία και δεν υπήρξαν θύματα. Οπότε λογικά θα πρέπει να βυθίσθηκε σε τοποθεσία από όπου θα μπορούσε να ανελκυσθεί.

Τώρα θα μου πείς...και γιατί δεν το ανέλκυσαν οι Γερμανοί...ή πως θα μπορούσε να επισκευασθεί ένα βομβαρδισμένο και βυθισμένο επί 5 χρόνια πλοίο...και μάλιστα να πάει και να έρθει μέχρι την Γιουγκοσλαβία...απορίας άξιον εστί! :confused:

Μπορεί κάποιος από εσάς να μάθει αν το Αθηνά Σ. ανελκύθει και εάν ναι, πότε;
Όπως είναι φυσικό πλέον ;) σε αυτή την περιπετειώδη αναζήτηση:rolleyes:...ο Μελισσηνός δεν αναφέρει το ΑΘΗΝΑ Σ. ούτε στα ΑΝΕΛΚΥΣΘΕΝΤΑ...ούτε στα ΥΠΟ ΑΝΕΛΚΥΣΗ...ούτε στα ΜΗ ΑΝΕΛΚΥΣΘΕΝΤΑ ναυάγια του Πατραϊκού και του Κορινθιακού.
Link to comment
Share on other sites

Το Αθηνά Σ. βυθίστηκε σε ένα κόλπο Ανατολικά του Ψαθόπυργου. Ο καπετάνιος έκανε καλή επιλογή γιατί ο κόλπος είναι κλειστός και αγκυροβόλησε στα ρηχά. Το πλοίο ανελκύστηκε αν δεν κάνω λάθος μεταπολεμικά. Στην περιοχή σε ρηχά νερά υπήρχαν μέχρι πρόσφατα σίδερα και συρματόσχοινα αλλά τελευταία κάποιοι τα απομάκρυναν.Έχω και εγώ ένα Γερμανικό αρχείο με όλα τα ανελκυσθέντα πλοία που βυθίστηκαν το Β

Παγκόσμιο πόλεμο, θα ψάξω να το βρώ, θα το σκανάρω και θα το ανεβάσω στο forum (με τη βοήθειά σας...)

Link to comment
Share on other sites

Παραθέτω τα καινούργια στοιχεία που προέκυψαν τις τελευταίες ημέρες. Τα είδα σήμερα και δεν τα έχω ακόμα επεξεργαστεί. Θα το κάνω με την πρώτη ευκαιρία.

Λοιπόν ο φίλος Rodger Haworth του Miramar Ship Index γράφει στις

4.1.2008

.................

In my view, Ninian Stewart is incorrect in his identification. The

ATHINA S. was 273gt, built in 1898 as the yacht JOYEUSE (ID No. 1109284 on the website) at Northam.

It is quite possible that both she and ATHINA (468grt) were sunk in

April 1941 in Greece, but many of these ships were later raised. The

loss of ATHINA (468gt) is given in Lloyd's War Losses WWII, but

information there is very sparse.

The ultimate fate of ATHINA (468gt) remains to be found. It may be that

she became ATHINA-RAFIAH. I will make enquiries in the USA and get back

to you.

Στην συνέχεια στις 5.1.2008 γράφει

Dimitri,

My source in the USA has come back to me already. The "ATHINA-RAFIAH" was the ATHINA S., 273gt, built 1898. She was listed as lost 7/12/46 as you mention, the source being Lloyd's Quarterly Returns for 1946. She is ID number 1109284 on the website.

Ο Yehuda Ben-Tzur γράφει στις 4.1.2008 και μου στέλνει σκαναρισμένο ένα κομμάτι από το βιβλίο του Liebreich, το οποίο (βιβλίο) δυστυχώς δεν έλαβα ακόμα. Το παραθέτω σαν attachment στο ποστ μου. Έχει τεράστιο ενδιαφέρον και νομίζω ότι από εδώ τελικά θα βρούμε την άκρη!!!

Dear Dimitri !

-Part of my sources are primary. Like the diary of the Mosad le'Ali a Bet written in real time in 1947: Anastαsia, about 600 tones – was bought separately from Lochita and Athina in Romania, through Pandelis, a Greek ship agent. She carried Panama flag and the crew was Romanian.

-Attached some information from F. Liebreich book (p' 219) about Athinai – Rafiah.

-I'll ask Captain R. Yatir to contact you directly.

-I am waiting to get info. from the divers.

Στην συνέχεια παραθέτω ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο του Shlomo Reichmann για το ναυάγιο του „Athina-Rafiah“.

Νομίζω ότι προχωρήσαμε πολύ με την έρευνα και είναι καιρός πλέων να έχουμε αποτελέσματα. Το συγκεκριμένο θέμα του „Athina-Rafiah“ και της έρευνας που κάναμε, είναι ένα καλό παράδειγμα για τον τρόπο προσέγγισης της προβληματικής που εμπεριέχει η ταυτοποίηση ενός ναυαγίου. Όλα ξεκίνησαν με την φράση του Νηρέα „ΥΓ2 Τέλος έχω και μια ερώτηση: είναι βέβαιη η ταυτοποίηση του Αθηνά του ναυαγίου με την Αθηνά της J. McDowall & Barbour? Δεν έχω λόγους να το αμφισβητώ, απλώς δεν μου έγινε απολύτως κατανοητό από πού προκύπτει η ταυτοποίηση των 2 πλοίων.“ η οποία μας οδήγησε στην περιπετειώδη και ενδιαφέρουσα αυτή έρευνα. Ευχαριστώ όλους τους μέχρι στιγμής συμμετέχοντες στο ωραίο αυτό ταξίδι. :P

Υ.Γ.1 @ Καρέλας

Γεια σου Γιώργο και καλή χρονιά. Περιμένουμε αυτά που υποσχέθηκες (αρχεία) και κάθε πληροφορία που έχεις για το Αθηνά Σ.

Υ.Γ.2

Μια επιδερμική και γρήγορη αξιολόγηση.

Οι χρονολογίες που παραθέτει ο Fritz Liebreich 1925-1939 (βλ. προηγούμενα ποστ, Χατζηκωσταντής 1925-1939) μιλούν, κατά την γνώμη μου για την "Αθηνά του Τζων". Οι πληροφορίες των Αμερικανών και του Rodger πρέπει να είναι λάθος.

A Time Tunnel: The Rafiah 1946 Haganah Ship

The Saga of Shlomo Reichmann, a 10 days old ‘Illegal’ Immigrant

This is the story of the ship Rafiah – 1946, one of the illegal immigration ships organized by the Ha-Mosad Le-Aliya Bet (‘Illegal’ Immigration Network) that tried to reach the shores of Eretz-Israel but failed to reach its destination.

In the aftermath of World War II, ‘illegal’ immigrants (ma’apilim) – Holocaust survivors who managed to remain alive – were grouped together by Emissaries of the Mosad Le-Aliya Bet and concentrated in temporary camps until they could be brought to Eretz-Israel (the Land of Israel - Mandate Palestine). Among them were my late parents. I was born in an abandoned German military camp used by Ally commanders and representatives of the Mosad to house ‘illegal’ immigrants who had been brought together from all sorts of countries in post-war Europe. The camp, in a small fishing village in Yugoslavia, had a hospital where we had been taken.

Rafiah was originally a Greek ship that had sunk at the end of World War I (!) and was purchased by the Mosad, raised from the depths of the harbor in Piräus – a port outside Athens, and renovated to carry ‘illegal’ Jewish immigrants to Eretz-Israel. The original name of the ship was Greek and the vessel – which was quite small – had served as a vessel for transporting 100 head of cattle. The ship’s name was changed, designated Rafiah after members of the Hagana Underground had been apprehended by the British and deported to the Egyptian town of Rafiah in Northern Sinai.

The Rafiah, with a Greek captain at the helm, sailed for Yugoslavia after it was repaired and renovated, adding bunks that were only 1 meter by 40 cm. so that 800 ma’apilim could be taken on board at the Yugoslavian port in November 1946. This was the dead of winter and weather conditions and rough seas that made it impossible to depart. After some time it was decided to set sail – charting a two-week voyage through the Greek Isles in an attempt to evade the British.

At a certain point, the ship’s captain decided to find refuge from high seas in a small cove of one of the islands. The situation reached hellish proportions. Eight hundred ma’apilim, including infants a year old and above, and youngsters age 13 and 14, the other passengers being only a bit older – all suffered from crowding and lack of conditions. The commander of the ship, Gad Lasker – a member of the Mosad Le-Aliya Bet ordered the captain to anchor in a small cove off the island Sirina , north of Rhodes. In the course of trying to navigate the anchorage in the small cove, the ship hit a rock and water began to gush In.

It is hard to describe the panic and shock at that moment: 800 souls in a leaking tub trying to save their lives, under the worst weather conditions possible, in the freezing cold, with 6-7 meter waves, clothed only in their underwear or robes jumping onto the rocks and the raging waters. I am only 10 days old. My mother is very sick, and I am not being nursed because she lacks milk. I’m being fed honey from a container my father hung above her bunk, and thus he fed me in this manner every time I cried or was hungry. When the ship hit the rock my father had gone up on deck to get a breath of fresh air with another young man. Without hesitating for even a moment, my father wrapped me in a blanket and yelled to people who had succeeded in jumping onto the rocks – to catch me. Unfortunately I fell onto a flat rock, as the young man next to my father had tried to dissuade him from such an act. But my father ignored his advice and threw me onto the rocks. A young woman of about 18 years of age saw the blanket and wanted to get it. Her first attempt was unsuccessful, but in her second attempt she succeeded in retrieving the blanket – still unaware that I – a newborn – was inside. After she opened it and found me inside she began to yell to those on the ship not to throw infants overboard.

My savior and I only met 56 years later in the first reunion marking the 55the anniversary of the sinking of the Rafiah. This young women indeed saved my life, and took care of me for three days when she couldn’t find my parents. Only after my uncle – who was only 14 at the time – recognized me, and my mother was found on another part of the island by one of the ma’apilim, were we reunited together with my father. The entire island was an unoccupied stretch of mostly volcanic rock with a few caves above the waterline where we found shelter from the rain and the wind.

Many were injured with lacerated feet, some had been crushed between the ship and the rocks, some had drowned – 45 minutes in hell until nothing was left. Only the Almighty knows how almost all the 800 ma’apilim managed to survive. The next day eight bodies washed up on shore, the others drowned. The young people tried, unsuccessfully, to tie the ship with ropes to the rocks.

The ma’apilim were regrouped together by the commander of the ship and the radio operator (gid’onai) who tried to stabilize the situation. It was decided to send some people to reconnaissance the island, and indeed a small 20 square-meter church was found where the injured and the children were taken, and a shepherd and his family was encountered, whom it turned out had been placed on the island by the Greek Government which provided him with water and food and all his needs to ‘hold the island’ to prevent it falling into Turkish hands. The shepherd was asked to help with a small quantity of milk, water and a bit of meat. In negotiations that ensued he demanded jewelry and gold, which he received and we got meat and water and the infants got milk.(:rolleyes: edited by DG) The radio was fixed and contact with the Mosad in Eretz-Israel was established, relaying how the ship had been shipwrecked and calling for help.

The irony of the story: Who if not the British, our enemies, came to our assistance after the late Golda Meir appealed to them to save us. After a number of days food, clothing and first aid was parachuted onto the island and the situation stabilized. Parallel to this, a British warship was dispatched to evacuate us.

It was clear to everyone that the way to Eretz-Israel was blocked. The men were sent to an internment camp on Cyprus – including my father. The women and children and the injured were sent to a hospital on Rhodes. The rabbi of the local Jewish community took me and my uncle under his care and took care of us until my mother recovered. Then we were taken by a Greek ship to Alexandria in Egypt and they didn’t let the British catch us. Only four months later we arrived in Haifa, and from there we were sent to the ma’apilim internment camp in Atlit, south of Haifa. Transferred from camp-to-camp, miraculously we meet up with my father, and thus the family was re-united, and we arrived, after our release, in Kibbutz Ramat Hakovesh.

Forty years I searched for my history and my family’s – and I was never told anything. Only hints. Thus from age 14 I began to try and uncover my past. In time I made contact with the ma’apilim, and I researched and interrogated them and I also made contact with the Mevuot Yam Naval School at Mahmoret and the Cellcom cellular phone network who were responsible for me finally piecing together the story and the surrounding circumstances.

The story is very complex and a search for my roots that I conducted in Hungary filled in the missing parts of the picture. I will give more details in a two-hour lecture, including a documentary prepared by Israeli investigative journalist Ilana Dayan under the auspices of the Telad TV channel franchise.

I would be glad to offer lectures and additional explanations to interested parties.

Shlomo Reichmann – ‘The Infant’

post-1528-128326971504_thumb.jpg

Link to comment
Share on other sites

Δημήτρη, θα ήθελα να κάνω κάποια πρώτα σχόλια, με τα μέχρι τώρα στοιχεία και με την επιφύλαξη νεωτέρων από το βιβλίο του Liebreich, το οποίο μάλλον θα αποδειχθεί και το καθοριστικό για την ταυτοποίηση του "ATHINA-RAFIAH". Και μάλλον θα επιβεβαιωθεί και η διαπίστωση/πρόβλεψή μου: <<Συνεπώς…αδιέξοδο από το μέλλον της «Αθηνάς του Τζων». Πιστεύω πλέον ότι η λύση του μυστηρίου θα προκύψει (αν προκύψει…που το εύχομαι) από το παρελθόν του «Αθηνά/ Rafiah».>>.

Επί της ουσίας τώρα…

Η αλήθεια είναι ότι μετά από τα στοιχεία από το βιβλίο του Ninian Stewart, η πίστη μου κλονίσθηκε και υποστήριξα ότι: «…η άποψη του Ninian Stewart, μου "κάθεται" κάπως καλύτερα. Μιλάει για ένα πλοίο που κάπως ξέρουμε το ιστορικό του στον πόλεμο και ιδιαίτερα μου έκανε εντύπωση η (λογική) αναφορά σε "πρόσφατη ανέλκυση".» Και αυτό για τον απλούστατο λόγο ότι μιλούσε για ένα υπαρκτό πλοίο (το ΑΘΗΝΑ Σ.) και όχι για ένα πλοίο φάντασμα, όπως ήταν μέχρι τώρα η «Αθηνά του Τζων».

Όμως, ξαναβρήκα την χαμένη πίστη μου…όταν διάβασα τα όσα λέει ο Liebreich, όσα τουλάχιστον περιέχονται στο συνημμένο απόσπασμα. Αν και έχω κάποιες επιφυλάξεις, πιστεύω ότι τα όσα λέει ο Liebreich οδηγούν σε βέβαιη ταυτοποίηση του "ATHINA-RAFIAH" με την «Αθηνά του Τζων». Και αυτό γιατί τα όσα αναφέρει είναι τόσο λεπτομερή που δεν μπορεί να τα έβγαλε από το κεφάλι του…και προφανώς προέρχονται από πρωτογενείς πηγές, καθώς δεν τα έχουμε ξαναδεί πουθενά αλλού. Θα αποτολμούσα μάλιστα και την εκτίμηση ότι προέρχονται από τις Βρετανικές Μυστικές Υπηρεσίες, οι οποίες απ’ ό,τι έχω καταλάβει παρακολουθούσαν όλο το δίκτυο της λαθρομετανάστευσης. Αυτό μάλιστα φαίνεται και από την παραπάνω διήγηση του Reuven Yatir για την κρυφή και περιπετειώδη αναχώρηση του "ATHINA-RAFIAH" από τον Πειραιά.

Επίσης, μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι ο Liebreich μιλάει για ένα κατ’ όνομα ανύπαρκτο πλοίο…το ATHINAI του 1898 (!). Και αξίζει να σταθούμε στα υπόλοιπα στοιχεία. Εάν έχω καταλάβει καλά, το ιστορικό του "ATHINA-RAFIAH" (κατά Liebreich) έχει ως εξής:

1925-1939 - παροπλισμένο στον Πειραιά

1939 - βυθίσθηκε ρυμουλκούμενο έξω από το λιμάνι του Πειραιά

1939-1945/6 - παρέμεινε βυθισμένο

1945/6 - ανελκύσθηκε, επισκευάσθηκε, άλλαξε μηχανή (από ατμομηχανή σε Ντήζελ) και πουλήθηκε στον «κοκκινομάλλη Χαρίλαο» και την Παναμαϊκή του εταιρεία (βιτρίνα της Μοσσάντ).

Νομίζω ότι αυτό το ιστορικό είναι βέβαιο ότι παραπέμπει στην «Αθηνά του Τζων» και κυρίως γιατί εξηγεί για ποιόν λόγο στο διάστημα 1939-1946 αποτελούσε ένα πλοίο φάντασμα…γιατί απλούστατα ήταν βυθισμένο έξω από το λιμάνι του Πειραιά. Και μάλιστα δεν βρίσκουμε και καταγραφή του ναυαγίου, καθώς ήταν ήσσονος σημασίας (ρυμουλκούμενο παροπλισμένο) ούτε βρίσκουμε τίποτε για ανέλκυση, καθώς ήταν προπολεμικό ναυάγιο και οι καταγραφές αφορούσαν κυρίως τα ναυάγια του πολέμου.

Επίσης, θα ήθελα να σημειώσω μια αντίρρηση μου στα όσα λέει ο Liebreich…δεν πιστεύω ότι το πλοίο ήταν παροπλισμένο για 14 χρόνια 1925-1939. Ίσως να ήταν 1-2-3 χρόνια και να συγχέονται με τα χρόνια της τελευταίας πλοιοκτησίας (1925-1939). Κατά την γνώμη μου, όταν ένα πλοίο 32 ετών (1893-1925) παροπλίζεται για 14 χρόνια (1925-1939) και μένει βυθισμένο για 6-7 χρόνια (1939-1945/6)…δεν μπορεί να ξαναταξιδέψει.

Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω και κάτι ακόμα…

Μου έκανε εντύπωση ότι ο Yehuda Ben-Tzur, ο οποίος λέει ότι « Part of my sources are primary. Like the diary of the Mosad le'Ali a Bet written in real time in 1947»…ταυτοχρόνως μιλάει και για « S/S Athina…a small cargo vessel…powered by coal and built in 1893».

Ενώ ο Liebreich μιλάει σαφώς και με συγκεκριμένα στοιχεία για Ντηζελοκίνητο (πρώην ατμόπλοιο)…

Εν κατακλείδι…και με τα μέχρι στιγμής στοιχεία…πιστεύω ότι το "ATHINA-RAFIAH" και η «Αθηνά του Τζων» είναι ένα και το αυτό πλοίο.

Εκτός και εάν υπάρξει καμιά ανατροπή από το βιβλίο του ίδιου του Liebreich, το οποίο αποδεικνύεται ότι είναι «last but not least».

ΥΓ. Εάν υποψιασθώ ότι θα διορθώσουμε τα Lloyd's War Losses WWII…θα γίνω δύτης βαθέων καταδύσεων…:D

Link to comment
Share on other sites

Το σκαναρισμένο κομμάτι από το βιβλίο του Liebreich δείνει ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία.

Θα προσπαθήσω παρακάτω να συνθέσω το ιστορικό των δύο πλοίων ΑΘΗΝΑ "του Τζών" και ΑΘΗΝΑ Σ. για να έχουμε μια συνοπτική εικόνα των στοιχείων που έχουμε συλλέξει ως τώρα.

Ας ξεκινήσουμε με τα "σίγουρα":

ΑΘΗΝΑ

455 κοχ

Ναυπηγήθηκε το 1893 στα "Ηφαιστος" του Πειραιά για τη Νέα Ελληνική Ατμοπλοϊα.

1905: Περιήλθε στη McDowall & Barbur.

~18: Περιήλθε στην ΑΕΕΘΕ

1925-39: Υπό πλοιοκτησία Χατζηκωνσταντή.

ΑΘΗΝΑ Σ.

273 κοχ

Ναυπηγήθηκε το 1898 στα Day Summers & Co., Northam ως θαλαμηγός JOYESSE.

1920: Πουλήθηκε σε Κυμιώτες ως ΠΑΝΑΓΙΑ.

1931: Πουλήθηκε στην Ατμοπλοϊα Παρνασίδος ως ΑΘΗΝΑ Σ.

1941: Βυθίστηκε στον Ψαθόπυργο.

Και τώρα τα σενάρια...

Σενάριο 1ο: Το ATHINA-RAFIAH είναι το ΑΘΗΝΑ "του Τζών".

Στο απόσπασμα του Liebreich υπάρχουν στοιχεία που ενισχύουν και αποδυναμώνουν αυτή την άποψη.

Θετικό το οτι αναφέρει πως το 1925-39 το RAFIAH ήταν παροπλισμένο στον Πειραιά. Οι ημερομηνίες συμπίπτουν με τα έτη που κατείχε το ΑΘΗΝΑ η εταιρεία Χατζηκωνσταντή, θεωρώ οτι δεν είναι τυχαίο αλλά οτι πρόκειται για το ίδιο πλοίο.

Θετικό το οτι αναφέρει πως το RAFIAH βυθίστηκε το 1939, γιατί έτσι εξηγείτε το γιατί σταμάτησε η πλοιοκτησία Χατζηκωνσταντή το 1939, γιατί δεν διέφυγε στην Μέση Ανατολή, γιατί δεν το επίταξαν οι Γερμανοί καθώς και στα παρακάτω:

σε κατάσταση πολέμου επιτάσσονται όλα τα πλοία με Ελληνική σημαία…ή τουλάχιστον ό,τι μπορεί να επιπλεύσει. Και αφού επέπλεε το 1946, τότε μάλλον θα μπορούσε να «επιπλέει» και το 1940

δεν επέπλεε...

Όπως, έχω αναφέρει και παλαιότερα εδώ η μεταπολεμική κατάσταση της ακτοπλοΐας ήταν τραγική. Υπήρχε λοιπόν η «πολυτέλεια», να φύγει ένα αξιόπλοο (με τα στάνταρ της εποχής) ακτοπλοϊκό και να κάνει ταξίδια με λαθρομετανάστες?

δεν ήταν αξιόπλοο

Με βάση αυτό το σενάριο το ιστορικό του ΑΘΗΝΑ "του Τζών" μετά το 1939 θα μπορούσε να ήταν ως εξής:

1939: Βυθίζεται από διαροές στον Πειραιά.

1944-45: Πωλείται για σκράπ, μεταπωλείται στον Γ.Τ. Φάτση.

1946: Ανελκύεται και τοποθετείται νέα μηχανή.

9/46: Πωλείται στην Caribbean Atlantic Ship Corp., υπο σημαία Παναμά.

12/46: Βυθίζεται στη Σύρνα.

Σενάριο 2ο: Το ATHINA-RAFIAH είναι το ΑΘΗΝΑ Σ.

Σε αυτό το σενάριο συνηγορεί μόνο το οτι αναφέρει το 1898 ως έτος κατασκευής του RAFIAH.

Θεωρώ οτι είμαστε πολύ κοντά στην ταυτοποίηση του ATHINA-RAFIAH.

Ωστόσο παραμένει αρνητικό οτι το απόσπασμα αναφέρει το 1898 ως έτος κατασκευής αντί του 1893 καθώς και το οτι έχει κάποιες αναφορές που με προβληματίζουν.

Η πρώτη είναι πως το πλοίο παρέμεινε δεμένο το 1925-39, το οποίο θεωρώ απίθανο.

Η δεύτερη του οτι του έβαλαν το 1946 ντίζελ μηχανές. Πόσο εφικτό ήταν αυτό στο μεταπολεμικό Πειραιά;

Σε ότι αφορά το απόσπασμα από το "A Time Tunnel: The Rafiah 1946 Haganah Ship" στέκομαι στο παρακάτω:

"Rafiah was originally a Greek ship that had sunk at the end of World War I (!) and was purchased by the Mosad, raised from the depths of the harbor in Piräus – a port outside Athens, and renovated to carry ‘illegal’ Jewish immigrants to Eretz-Israel. The original name of the ship was Greek and the vessel – which was quite small – had served as a vessel for transporting 100 head of cattle.

Ασφαλώς το πλοίο δεν παρέμενε βυθισμένο από το 1918... πρόκειται περί υπερβολής. Ωστόσο το οτι αναφέρει σαν μέρος βύθισης/ανέλκυσης τον Πειραιά θεωρώ πως τουλάχιστον επιβεβαιώνει του οτι δεν είναι το ΑΘΗΝΑ Σ.

Επίσης το οτι αναφέρει πως προηγούμενα μετέφερε ζώα, καταρρίπτει το ισχυρισμό πως έμεινε δεμένο το 1925-39 και επιβεβαιώνει πως λειτουργούσε πλέων ως εμπορικό. Θεωρώ πως μας κατευθύνει στο ΑΘΗΝΑ "του Τζών" και οτι ρίχνει φως στη χρήση του για το διάστημα του μεσοπολέμου.

Και τέλος, ένας καλός φίλος μου έδωσε πρίν λίγες μέρες μια φωτογραφία ενός μικρού καραβιού με το όνομα ΠΑΝΑΓΙΑ. Χθές το βράδυ κατάλαβα πως το εικονιζόμενο δεν είναι άλλο από το ΑΘΗΝΑ Σ.

Με την άδεια του την παραθέτω:

post-86-12832697152_thumb.jpg

Link to comment
Share on other sites

Νηρέα, οι απαντήσεις μας συμπέσαν χρονικά, επι της ουσίας :D και

ακόμα και προς τους προβληματισμούς μας

Μου έκανε εντύπωση ότι ο Yehuda Ben-Tzur, ο οποίος λέει ότι « Part of my sources are primary. Like the diary of the Mosad le'Ali a Bet written in real time in 1947»…ταυτοχρόνως μιλάει και για « S/S Athina…a small cargo vessel…powered by coal and built in 1893».

Ενώ ο Liebreich μιλάει σαφώς και με συγκεκριμένα στοιχεία για Ντηζελοκίνητο (πρώην ατμόπλοιο)…

Μήπως τελικά δεν έγινε ποτέ Δ/Π?...

Link to comment
Share on other sites

Δεν έχω να συμπληρώσω τίποτα.

Αυτά που είχα να πω τα είπατε ήδη εσείς.

Μόνο γι΄ αυτό

ΥΓ. Εάν υποψιασθώ ότι θα διορθώσουμε τα Lloyd's War Losses WWII…θα γίνω δύτης βαθέων καταδύσεων…:D

έχω ένα σχόλιο.

Σου ετοιμάζω λίστα για τον εξοπλισμό που θα χρειαστείς. :D

Link to comment
Share on other sites

×
×
  • Create New...