''Εφυγε" ο φιλέλληνας Ζακ Λακαριέρ

[c3po]

Eπαναδημοσιέυεται σχόλιο του Proud_Ionian που δεν εμφανιζόταν λόγω τεχνικού προβλήματος

Η Ελλάδα έχασε ένα πιστό και πολύτιμο φίλο. Ο Γάλλος συγγραφέας και δοκιμιογράφος Ζακ Λακαριέρ, που λάτρευε την αρχαία Ελλάδα και είχε μεταφράσει πολλούς αρχαίους συγγραφείς, πέθανε χθες σε ηλικία 79 ετών από επιπλοκές μετά από εγχείρηση στην οποία υποβλήθηκε. Γνωστός εραστής των ελληνικών γραμμάτων είχε συγγράψει το 1976 το μυθιστόρημα "Το ελληνικό καλοκαίρι", που αποδείχθηκε μεγάλη επιτυχία. Έκτοτε επανήλθε ξανά και ξανά στο θέμα "Ελλάδα", ενώ μέσα από τη δική του πένα έγιναν γνωστά στο διεθνή χώρο σημαντικά ελληνικά λογοτεχνικά έργα αλλά και το ιδιαίτερο πρόσωπο της σύγχρονης Ελλάδας. Ο πρωθυπουργός και υπουργός Πολιτισμού Κώστας Καραμανλής εξέφρασε τα συλλυπητήρια του για το θάνατο του Γάλλου διανοητή λέγοντας ότι "η Ελλάδα αποχαιρετά έναν ακάματο πρεσβευτή του πολιτισμού μας σε ολόκληρο τον κόσμο".

πηγη: η ΕΡΤ και το ΑΠΕ

[c3po]

H συνέχεια από τον Proud_Ionian

Σε κάθε έκφανση της ζωής του, ο Ζακ Λακαριέρ ενσάρκωσε το διαχρονικό ελληνικό πνεύμα: πνεύμα μέτρου και αρμονίας, φωτός και ανθρωπισμού. Διάπυρος εραστής του ελληνισμού, ο Λακαριέρ όχι μόνο εκπλήρωσε το Ισοκρατικό κριτήριο της συμμετοχής στην ελληνική παιδεία, αλλά, πολύ περισσότερο, μέσα από το πλούσιο συγγραφικό του έργο προσκάλεσε του αναγνώστες του σε ολόκληρο τον κόσμο να γνωρίσουν και να αγαπήσουν την Ελλάδα, αρχαία και σύγχρονη", προσθέτει στη δήλωση του ο κ. Καραμανλής.

"Ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος, ένας μεγάλος ποιητής και ένας μεγάλος συγγραφέας", δήλωσε η Νικόλ Λατές, γενική διευθύντρια των γαλλικών εκδόσεων Λαφόν. "Ήταν ένας ουμανιστής με μεγάλη αίσθηση του χιούμορ, που λάτρευε τη ζωή. Ήταν επίσης ένας εξαιρετικός συγγραφέας ταξιδευτής" πρόσθεσε.

Ο Ζακ Λεκαριέρ που ήταν παντρεμένος σε δεύτερο γάμο με την αιγυπτιακής καταγωγής κωμικό Σίλβια Λίπα, εξέδωσε περίπου 40 έργα του: ταξιδιωτικές εντυπώσεις, μυθιστορήματα, ποιήματα μεταφράσεις, βιβλία τέχνης και φωτογραφίες.

Ο Λακαριέρ είχε εκφράσει την επιθυμία η σορός του να αποτεφρωθεί και οι στάχτες του να σκορπιστούν στην Ελλάδα.

_____________________________________________________________

Δεν τον ειχα ξανακουσει τον ανθρωπο, αλλα μου εκανε εντυπωση που υπαρχουν ανθρωποι που συγκινουνται ακομη απο την χωρα αυτη (εστω και απο το παρελθον της μονο)

[c3po]

H απάντηση του Νηρέα:

Ο Πρωθυπουργός και Υπουργός Πολιτισμού κ. Κώστας Καραμανλής για το θάνατο του Jacques Lacarriere έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Η Ελλάδα αποχαιρετά έναν πραγματικό φίλο, έναν ακάματο πρεσβευτή του πολιτισμού μας σε ολόκληρο τον κόσμο.

Σε κάθε έκφανση της ζωής του, ο Jacques Lacarriere, ενσάρκωσε το διαχρονικό ελληνικό πνεύμα: πνεύμα μέτρου και αρμονίας, φωτός και ανθρωπισμού. Διάπυρος εραστής του ελληνισμού, ο Lacarriere όχι μόνο εκπλήρωσε το Ισοκρατικό κριτήριο της συμμετοχής στην ελληνική παιδεία, αλλά, πολύ περισσότερο, μέσα από το πλούσιο συγγραφικό του έργο προσκάλεσε του αναγνώστες του σε ολόκληρο τον κόσμο να γνωρίσουν και να αγαπήσουν την Ελλάδα, αρχαία και σύγχρονη».

Είναι από τις λίγες φορές που συνυπογράφω ανεπιφύλακτα τα λεγόμενα ενός Έλληνα Πρωθυπουργού.

Απλώς έχω να συμπληρώσω ότι έμαθα πολλά για την Ελλάδα και για τους Έλληνες μέσα από τα γραπτά αυτού του «ξένου».

Πολύ περισσότερα από ότι με έμαθαν διάφοροι «Έλληνες» καλαμαράδες.

Ο Λακαριέρ είχε εκφράσει την επιθυμία η σορός του να αποτεφρωθεί και οι στάχτες του να σκορπιστούν στην Ελλάδα

Τι χρείαν αποδείξεων έχουμε?

Ο Λακαριέρ δεν ήταν Φιλέλληνας ήταν Έλληνας με όλοι την σημασία της λέξης και όχι την αγοραία.

Απλώς μας έχουν μπερδέψει κάποιοι "¨Ελληνες" που δεν είναι τίποτε παραπάνω από Φιλέλληνες και μάλιστα Ψευδοφιλέλληνες!

Δεν τον ειχα ξανακουσει τον ανθρωπο

Εκεί είναι το πρόβλημα αγαπητέ μου!

Ενώ χιλιάδες καραγκιόζηδες και τσόλια τα αναδεικνύει και τα επιδεικνύει καθημερινά ο σύγχρονος "Ελληνικός" Πολιτισμός(?)

Του οποίου, δυστυχώς, προϊσταται ο Πρωθυπουργός που έκανε την παραπάνω εξαιρετική δήλωση.

ΥΓ. Είχα βάλλει και παλαιότερα κάποιο κείμενό του, αλλά μάλλον ξεχάστηκε.

Θα το ξαναβάλλω πάλι εδώ μόλις μπορέσω. Εις μνήμην του.

[ΝΗΡΕΑΣ]

Ένα μικρό αφιέρωμα στον Ζακ Λακαριέρ, από την σημερινή Ελευθεροτυπία.

«Οι στάχτες μου στο Αιγαίο»

Ελληνολάτρης και φιλίστωρ, ευαίσθητος ρέκτης της λογοτεχνίας και επίμονος αναζητητής κάθε αισθητικής πρότασης που απορρέει μέσα από τον μύθο και την πραγματικότητα, ο Ζακ Λακαριέρ ευτύχησε να γνωριστεί και να συνδεθεί με την ελληνική πολιτιστική ταυτότητα. Ο προχθεσινός θάνατός του, σε κλινική του Παρισιού, εξαιτίας επιπλοκών από πρόσφατη ορθοπεδική εγχείρηση, αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό στα ευρωπαϊκά γράμματα.

Κατά πώς ανακοινώθηκε από το οικογενειακό του περιβάλλον, η αποτέφρωσή του θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Δευτέρα στο Παρίσι, ενώ η τέφρα του, σύμφωνα με την επιθυμία που είχε εκφράσει, θα σκορπιστεί στον θαλάσσιο χώρο μεταξύ Υδρας και Σπετσών.

Ο Γάλλος ελληνιστής γεννήθηκε πριν από 76 χρόνια και αναδείχθηκε σε κορυφαία πνευματική προσωπικότητα τόσο για την πατρίδα του όσο και για την Ελλάδα και την Κύπρο. Εάν ο Ρεμπό ασκούσε πάνω του, όπως έλεγε χαρακτηριστικά, «μια παρατεταμένη απελευθέρωση», η αρχαία ελληνική γραμματεία τον μάγευε. Πίστευε ωστόσο ότι «η σύγχρονη Ελλάδα είναι για τους Ελληνες και όχι για τους τουρίστες», ενώ δεν έπαψε να επιστρέφει ως φίλος και συνοδοιπόρος του τόπου και των ανθρώπων.

Είναι αναρίθμητες οι συμμετοχές του Ζακ Λακαριέρ σε συνέδρια, πανεπιστημιακές διαλέξεις, καθώς και η ερευνητική του συνδρομή σε θέματα που άπτονται της γλώσσας, της λογοτεχνίας, του λαϊκού πολιτισμού, ούτως ώστε κάποιος να μπορεί να υποστηρίξει ότι πρόκειται για έναν από τους καλύτερους και διαρκείς φίλους της χώρας μας στο εξωτερικό.

Με όπλο την πνευματική κατάρτισή του και τις εκφραστικές ανησυχίες του, προσωπικότητα φιλοπερίεργη και εξερευνητική, ταξίδεψε ανά την ελληνική επικράτεια για να «αλιεύσει» το χθες και το σήμερα. «Οταν κάποτε με ρώτησαν τι σπουδάζω, απάντησα "ελληνικά". Νόμιζαν ότι εννοούσα μόνο τη γλώσσα...», έλεγε χαριτολογώντας πέρυσι, ενώπιον φοιτητών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Το περίφημο «Ελληνικό Καλοκαίρι» του (εκδόσεις «Χατζηνικολή», 1980) αποτελεί ένα σπουδαίας σύλληψης αφηγηματικό εγχειρίδιο, χάρη στο οποίο κάθε αναγνώστης συνταξιδεύει σε μια Ελλάδα πολύχρωμη, πολύτροπη και γι' αυτό πολύφερνη. Στον πρόλογο έδινε το περίγραμμα της έκδοσης ως εξής: «Εκανα το πρώτο μου ταξίδι στην Ελλάδα στα 1947 (...) ένα νησί του Αιγαίου, άδεντρο, μ' ένα μοναδικό χωριό. Τοπίο απογυμνωμένο με τη μιζέρια και την ομορφιά συναρμοσμένες σα δυο πλαγιές του ίδιου λόφου. Μιζέρια και ομορφιά. Σύζευξη των αντιθέτων, όπως η φράση του Ηράκλειτου που τα κυκλαδίτικα τοπία δεν παύουν να τη συλλαβίζουν μέσα στο φως τους...».

Σ' αυτό το πνεύμα κυκλοφόρησε το 2002 ένας τόμος με τίτλο «Ερωτικό λεξικό της Ελλάδας» (εκδόσεις «Χατζηνικολή») με την υπογραφή του Ζακ Λακαριέρ. Πρόκειται για τις «αγάπες» του συγγραφέα που συναντάει στην Ελλάδα. Με την προσδοκία να φέρει νέους μύστες εδώ, όπου τα πάντα δικαιωματικά χαρακτηρίζονται διαχρονικά, κάθε λήμμα του λεξικού είναι μια παραπομπή στην Ιστορία, την κοινωνία, τη γεωγραφία, τις τέχνες, τις ιδέες, τα έθιμα, τις συνήθειες. Ο Λακαριέρ κλείνει το μάτι μ' αυτό το λεξικό (που ξεπερνάει τη συνήθη εγκυκλοπαιδική διάσταση ανάλογων εργασιών) και αποδεικνύει ότι η έννοια του ωραίου είναι πολυεπίπεδη. «Ναι, είναι ο έρωτας ο έρωτας των λέξεων, των τόπων, των αντικειμένων, των ιδεών, των εικόνων, των ύμνων, των συγγραφέων, των φίλων και φιλενάδων -θνητών, νυμφών και θεών- που υπαγόρευσε την επιλογή των λημμάτων και του περιεχομένου τους».

Ενα ακόμη βιβλίο του που προκάλεσε αίσθηση, είναι το φωτογραφικό λεύκωμα «Λευκωσία, η νεκρή ζώνη» (εκδόσεις «Ολκός», 2003). Σ' αυτό το οδοιπορικό του καταγράφει τον κυνισμό της ύπαρξης διαχωριστικής γραμμής στην πρωτεύουσα του νησιού. Η φωνή του αποκτάει πολιτική και καταγγελτική χροιά, υπεισέρχεται στον ρεαλισμό της εμπειρίας: «Ερείπια λοιπόν. Ερείπια τόσο από την εγκατάλειψη όσο και από τις λεηλασίες ανθρώπων και αρμάτων. Ερείπια ορφανά εν ολίγοις. Αυτοί οι άδειοι δρόμοι, αυτές οι φιμωμένες προσόψεις, οι μωλωπισμένοι τοίχοι: ένα ορφανοτροφείο για φαντάσματα...».

Πριν από δέκα ημέρες τιμήθηκε, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Εξωμβούργου στην Τήνο, για τη συνολική προσφορά του στην ποίηση, την πεζογραφία, τη φιλοσοφία. Είχε υποστηρίξει την αδιάλειπτη συνέχεια του Ελληνισμού (μακριά από εθνικιστικούς προσδιορισμούς, βεβαίως) που ξεπερνάει το δεδομένο εξωτικό στοιχείο και την κενή αρχαιολατρία άλλων Ευρωπαίων συγγραφέων και διανοουμένων.

Μέσα από τον Αισχύλο, τον Ηρόδοτο και τον Πλάτωνα, ανακάλυψε -και στη συνέχεια μετέφρασε- τους Σεφέρη, Ελύτη και Ρίτσο. Γι' αυτό και υποστήριζε ότι «ο ελληνικός πολιτισμός έχει την ιδιαιτερότητα να είναι μεταβιβάσιμος». Κι αξίζει να σημειωθεί ότι ανάμεσα στις άλλες διακρίσεις του, όμως μόλις το 2004, η Εταιρεία Συγγραφέων τον έκανε μέλος της.

**Τελευταία δημόσια εμφάνιση του Ζακ Λακαριέρ στη χώρα μας πραγματοποιήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου στην Τήνο. Μίλησε σε εκδήλωση που διοργανώθηκε προς τιμήν του από τον Δήμο Εξωμβούργου.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΟΥΒΑΛΗΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 19/09/2005

http://www.enet.gr/online/online_text?c=113&id=85007688

[ΝΗΡΕΑΣ]

Τελευταία δημόσια εμφάνιση του Ζακ Λακαριέρ στη χώρα μας πραγματοποιήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου στην Τήνο. Μίλησε σε εκδήλωση που διοργανώθηκε προς τιμήν του από τον Δήμο Εξωμβούργου.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα των εκδηλώσεων του Δήμου Εξώμπουργου Τήνου, η εκδήλωση ήταν:

Κυριακή 4/9 - Ξώμπουργκο

«ατενίζοντας το Αιγαίο…»

Η προσφορά της σύγχρονης ελληνικής σκέψης στο σύγχρονο Ευρωπαϊκό πολιτισμό (Καστοριάδη, Παπαϊωάννου, Ξενάκη, Αξελού).

Τιμητική παρουσία ο συγγραφέας-λογοτέχνης Ζακ Λακαριέρ μιλά με θέμα «Ατενίζοντας το Αιγαίο».

Ο Ζακ Λακαριέρ στην εκδήλωση στο Ξώμπουργκο στις 4/9/05 (δεύτερος από δεξιά, με τα λευκά)

Μπορείτε να δείτε και άλλες φωτογραφίες από την εκδήλωση, εδώ

Όλα τα στοιχεία είναι από το:http://tinos.biz

Τελευταία του ομιλία λοιπόν στην Τήνο και μάλιστα με θέμα «Ατενίζοντας το Αιγαίο»!

Ενός «ξένου», ο οποίος είχε εκφράσει την επιθυμία «μετά θάνατον να αποτεφρωθεί και οι στάχτες του να σκορπισθούν στο Αιγαίο»!!!

Θα είχε ενδιαφέρον να την διαβάζαμε. Ελπίζω να την δούμε σύντομα στο tinos.biz ή στην «Ε».

[ΝΗΡΕΑΣ]

Και για όσους αναρωτιούνται τι σχέση έχει ο Λακαριέρ με ένα φόρουμ καραβολατρών, η εξήγηση είναι απλή:

Μα, εκτός από Ελληνολάτρης, ήταν και γνήσιος καραβολάτρης! Θα μπορούσε να ήταν και μέλος μας.

Και για να καταλάβετε τι εννοώ, δείτε ένα κείμενό του.

Ένα κείμενο (απόσπασμα) του Ζακ Λακαριέρ για τα χρόνια που εμείς δεν προλάβαμε.

Ένα κείμενο εις μνήμην της εποποιϊας της ηρωϊκής μεταπολεμικής Ελληνικής ακτοπλοϊας.

Εις μνήμην μιας Ελλάδας που χάθηκε για πάντα. Καλώς ή κακώς. Ευτυχώς ή δυστυχώς.

Το παραθέτω εις μνήμην του «ξένου».

«Οι αέρηδες του αρχιπελάγους

Σ' όλα τα χρόνια μου στην Ελλάδα, σχεδόν πάντα ταξίδευα από νησί σε νησί κατάστρωμα.

Νομίζω ότι έχω ταξιδέψει με όλα τα καράβια - που αρκετά απ' αυτά λέγονταν έτσι από καθαρό

ευφημισμό - που εξυπηρετούσαν τις Κυκλάδες και τις Σποράδες. Θα μπορούσε να γραφτεί

ένα μυθιστόρημα, ένα χρονικό, μιά εποποιία, γύρω απ' αυτά τα πεπαλαιωμένα και απτόητα

σκάφη, πλέουσες κιβωτούς, περιφερόμενες Εξόδους πού μετέφεραν τότε από λιμάνι σε λιμάνι

το νομαδικόν ήμισυ της Ελλάδας: Μοσχάνθη, Έρση, Παντελής, Ιόνιον, Μαριλένα, Δέσποινα,

Γλάρος, Ναυτίλος, Αικατερίνη, Άνδρος, Αγγελική, Έλλη, Ελλάς, Πίνδος..... Ορισμένα απ' αυτά

ασφαλώς δεν θα ταξιδεύουνε σήμερα, τόσο βρίσκονταν ήδη στο έσχατο όριο της φθοράς,

πάνε τώρα δέκα ή δεκαπέντε χρόνια. Από τα ταξίδια πού έκανα προς την Πάτμο, τη Νιό,

την Αμοργό, τη Φολέγανδρο, τη Σέριφο, την Κώ, την Αλόννησο, τη Χίο, τη Μυτιλήνη, κρατώ

αναμνήσεις πού με σημάδεψαν περισσότερο και από τα στεριανά ταξίδια μου με το λεωφορείο.

Γιατί τα βαπόρια μεταφέρανε και μεταφέρουν μέσα τους τον ίδιο κόσμο των πελιδνών χωρικών,

των αναιμικών γιαγιάδων, των κοιλαράδων παπάδων, των πουλερικών, των στρωμάτων και

των μπόγων, αλλά σε μιά πιο αχανή και αποκαλυπτική κλίμακα.

Κάθε πράσινο λεωφορείο ήταν, σε μικρογραφία, η εικόνα ενός χωριού.

Ενώ κάθε άσπρο βαπόρι ήταν η εικόνα ενός ολόκληρου νησιού.»

Jacques Lacarriere / Το Ελληνικό Καλοκαίρι / Αθήνα 1980 / Εκδόσεις Χατζηνικολή.

Ίσως, κάποιοι να το θυμούνται από παλιά. Ευκαιρία να το ξαναδιαβάσουν.

Επίσης, έχω να συστήσω ανεπιφύλακτα το παραπάνω βιβλίο. Δεν είναι τυχαία η φήμη του.

[ΝΗΡΕΑΣ]

Ένα ακόμα πολύ καλό σημείωμα για τον Λακαριέρ, από τον Παντελή Μπουκάλα, στην Καθημερινή.

Όπου θίγονται και άλλα σχετικά ζητήματα, πχ της αυτογνωσίας μας ως Λαός.

KAΘHMEPINH (Tετάρτη, 21 Σεπτεμβρίου 2005)

Tο βλέμμα του ξένου

Tου Παντελη Mπουκαλα

Δεν ήταν ένας τουρίστας της Eλλάδας ο Zακ Λακαριέρ. Tο βλέμμα του δεν περνούσε άλλοτε ράθυμο κι άλλοτε βουλιμικό πάνω από τα πράγματα δίχως να τα μελετάει, όπως το βλέμμα όσων ταξιδεύουν σε ξένους τόπους κι άλλο δεν κάνουν παρά να φωτογραφίζουν ή να βιντεοσκοπούν, με την αίσθηση ότι το ίδιο τους το μάτι δεν αρκεί, θαρρείς και μόνο οι αναμνήσεις αξίζουν κι όχι αυτό που βλέπουμε και ζούμε στην ώρα του. Kαι δεν αγαπούσε το φάντασμα της Eλλάδας και τα λαμπρά λείψανά της ο Γάλλος λογοτέχνης. Δεν αποσπούσε δηλαδή τον τόπο από τον χρόνο του.

Συχνότατος επισκέπτης της χώρας μας, μέσα σε έξι δεκαετίες βαριές από ιστορία, πολιτογραφημένος πες, γνώστης βαθύς του στοχασμού και της τέχνης της αρχαιότητας, αλλά και της νεότερης λογοτεχνίας μας, πολλές καλές σελίδες της οποίας μετάφρασε στα Γαλλικά, αγαπούσε την Eλλάδα γι’ αυτό που ήταν, με τα ωραία της και με τα στραβά της. Δεν έμεινε να λατρεύει κάποιο ίνδαλμά της, δεν απαξίωσε την τωρινή της παρουσία, όπως συνέβη με παλαιότερους ταξιδευτές που, ιδίως τον 18ο αιώνα, ξενίζονταν γιατί έβλεπαν εδώ «κατσαπλιάδες» κι όχι χλαμυδοφόρους με ιδιαιτέρως φροντισμένους βοστρύχους. Στο κατά Λακαριέρ «Eρωτικό λεξικό της Eλλάδας» έχει θέση και το κομπολόι ή το ζεϊμπέκικο δίπλα στον Mακρυγιάννη ή τους σπουδαίους ποιητές.

Oσο ερωτευμένος κι αν είναι με έναν ξένο τόπο κάποιος, κατορθώνει συνήθως και σώζει κάποια αντικειμενικότητα που πολύ δύσκολα τη βρίσκουμε στους αυτόχθονες. Tην αντικειμενικότητα αυτή του ξένου βλέμματος, την αυστηρότητά του ακόμα καλύτερα, την έχουμε απόλυτη ανάγκη, ώστε να δούμε κι εμείς, με τη μεσολάβηση του τρίτου, ό,τι μας εμποδίζει να δούμε η φυσική μεροληψία μας που, με τον χρόνο, μπορεί να εξαλλαγεί και σε ιδεολογική. Aν από αυτούς που συνηθίζουμε να αποκαλούμε φιλέλληνες περιμένουμε την κολακεία και μόνο, το εγκώμιο, τους ύμνους για το ένδοξο παρελθόν μας κτλ., τότε το μόνο που θέλουμε είναι η εξωτερική νομιμοποίηση της συνήθειάς μας να βαυκαλιζόμαστε και της επιμονής μας να πιστεύουμε ότι ο υπόλοιπος κόσμος θα μας χρωστάει αιωνίως. Δυστυχώς, αυτήν την υποδοχή επιφυλάσσουμε συνήθως στη ρητή και συχνά υψηλότονη αγάπη των ξένων για τη χώρα μας. Γι’ αυτό και βιαζόμαστε να χαρακτηρίσουμε «ανθέλληνες» όσους έχουν την «ασεβή» ιδέα να εντοπίσουν ένα προβληματάκι εδώ, ένα κουσούρι παραπέρα, ακόμα κι αν πρόκειται για τα σκουπίδια που ασχημαίνουν ουκ ολίγους αρχαιολογικούς χώρους. Θα μπορούσαμε, πολύ απλά, να αναιρέσουμε τις αιτίες του «ανθελληνισμού», βλέποντας κάπως ειλικρινέστερα το πρόσωπό μας στον καθρέφτη.