Ο Αφανής Ναύτης της Άνδρου

[ΝΗΡΕΑΣ]

Στην πλατεία του Αφανούς Ναύτη στην Άνδρο πάνω σε ένα τοίχο αρχοντικού υπάρχει μια εντοιχισμένη πινακίδα που λέει ότι σε αυτό το σημείο υπήρχαν τα αρχοντικά των Εμπειρίκων που καταστράφηκαν στον πόλεμο και κατόπιν δώρισαν το οικόπεδο για να δημιουργηθεί το μνημείο του Αφανούς Ναύτη. Και πάντα είχα την περιέργεια να δω πως ήταν το μέρος προπολεμικά. Και σήμερα στο πολύ ενδιαφέρον Ανδριώτικο blog της Κινηματογραφικής Λέσχης Άνδρου υπάρχει μια πολύ καλή ανάρτηση με την ιστορία του μνημείου και με μοναδικά ντοκουμέντα από τα εγκαίνια του Αφανούς Ναύτη. Και βεβαίως ξεχωρίζει η προπολεμική φωτογραφία με τα αρχοντικά στη θέση της σημερινής πλατείας. Όπως επίσης με εντυπωσίασε και η φωτογραφία με το πεσμένο, από τον αέρα, άγαλμα. Ξέρουμε από Ανδριώτικο αέρα, αλλά όχι ότι ρίχνει και αγάλματα. Για λόγους ιστορικούς θα παραθέσω το κείμενο της ανάρτησης.

Και από την πλευρά μου να προσθέσω και το φιλμ του ΕΟΑ σχετικά με αυτή την επίσκεψη του Παύλου και της Φρειδερίκης, στην Άνδρο στις 5-11-1959, για τα εγκαίνια του μνημείου.

Ο Αφανής μας Ναύτης

Εκεί που σήμερα είναι η πλατεία του Αφανή Ναύτη ήταν κτισμένα τα "Εμπειρικέικα της Καμάρας", αρχοντικά της Οικογένειας Νικολάου Λινάρδου Εμπειρίκου. Όταν οι Γερμανοί κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο βομβάρδισαν την ιταλική φρουρά της Χώρας, την 23η Σεπτεμβρίου του 1943 , τα αρχοντικά αυτά καταστράφηκαν ολοσχερώς και οι ιδιοκτήτες τους δώρισαν τον χώρο στον Δήμο Άνδρου . Μετά από χρόνια και επί δημαρχίας Μιχαήλ Σ. Πολέμη αποφασίστηκε στο χώρο αυτό να διαμορφωθεί μία πλατεία μετά Μνημείου Αφανούς Ναύτου , αρχιτέκτων της πλατείας ο Λ. Δ. Κριεζής , γλύπτης ο Μ. Τόμπρος και χορηγός η οικογένεια Νικολάου Ιωάννου Γουλανδρή.

Η πλατεία ήταν έτοιμη το 1958 και για τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου ο Δήμος Άνδρου ζήτησε δι' επιστολών από τα Ανάκτορα όπως η Α.Μ. ο Βασιλεύς επισκεφθεί την νήσον ημών και αποκαλύψει τον ανεγερθέντα ανδριάντα του Αφανούς Ναύτου. Μετά από συνεχή αλληλογραφία ,την 12η Σεπτεμβρίου του1959, ο Μέγας Αυλάρχης Δημήτριος Ν. Λεβίδης ανακοινώνει στον νέο Δήμαρχον Άνδρου Ευάγγελο Δερτούζον ότι η επίσκεψη του Βασιλέως θα πραγματοποιηθεί την 5ην Νοεμβρίου 1959.

Η οργανωτική επιτροπή που αμέσως συστάθηκε ασχολήθηκε επιμελώς για:

Τον κατάλογο των 100 εκλεκτών προσκεκλημένων.

Την εκτύπωση επί λευκού ευρωπαϊκού χάρτου "ΜΠΡΙΣΤΟΛ" των προσκλήσεων.

Την διακόσμηση της πόλεως με 40 θυρεούς, 40 μικρές σημαίες, 30 σημαίες ιστών, 30 λάβαρα, 6 ιστούς, 2 κορδώνια αποκαλυπτηρίων που στέλνει ο Δήμος Αθηναίων με 2 ειδικούς τεχνίτας.

Προμήθεια των μεγάλων σημαιών για την κάλυψη και αποκάλυψη του Ανδριάντος σύμφωνα με τις αυστηρές οδηγίες του γλύπτη.

Πρόσκληση της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Λιμενικού Σώματος για απόδοση τιμών.

Προμήθεια βεγγαλικών και πυροτεχνημάτων.

Το άνοιγμα του Ξενία "Τρίτων" για δεξίωση και προμήθεια θερμαστρών για θέρμανση του ξενοδοχείου.

Την καθαριότητα του Δημοτικού Θεάτρου για την εορταστική συναυλία με καλλιτέχνες του Λυρικού Θεάτρου

Την έλευση συνεργείου της Ε.Ι.Ρ. για ηχοληψία της τελετής και κινηματαγραφικού συνεργείου του Υπουργείου Προεδρίας για τα "Επίκαιρα".

Και τέλος το χώρο και την ώρα της διανομής βιβλιαρίων εις απόρους κορασίδας.

Όλα πήγαν καλά,η πλατεία ονομάστηκε Νικολάου Ιωάννου Γουλανδρή, τα αποκαλυπτήρια έγιναν με την δέουσα λαμπρότητα , ο άναξ μετά την προικοδότηση ανεχώρησε, ο δήμαρχος ευχαρίστησε και ο Αφανής Ναύτης εκεί πάντα στη πλατεία γερά πια βαλμένος να κοιτά το πέλαγος , το άδειο λιμάνι και να περιμένει τις δάφνες που του αναλογούν δυό φορές τον χρόνο.

Πληροφορίες:

Αύγουστου Ν. Εμπειρίκου,Η ιστορία της οικογένειας των Εμπειρίκων (Τυπωθήτω)

Αρχείο Χωματερής

Φωτογραφίες: Φώτο Άνδρος, Vanglouk

http://androsfilm.blogspot.com/2011/01/blog-post_24.html

[ΝΗΡΕΑΣ]

Μετά την παραπάνω εξαιρετική ανάρτηση, το Ανδριώτικο blog της Κινηματογραφικής Λέσχης Άνδρου συνέχισε την προσφορά του στην ανασύνθεση της ιστορίας του μνημείου και με άλλες 2 πολύ ενδιαφέρουσες αναρτήσεις στις 27-1-2011 και στις 17-2-2011, με πολλές και σπάνιες φωτογραφίες σχετικές με τον χώρο, την κατασκευή και τα εγκαίνια του Αφανούς Ναύτη.

Και σήμερα συνεχίζει (ακάθεκτο ) και με μιά 4η ανάρτηση με νέα ενδιαφέροντα ντοκουμέντα. Εννοείται ότι ξεχωρίζει η φωτογραφία του Χρ. Μηλαίου που επέλεξε ο Μιχάλης Τόμπρος για μοντέλο του αγάλματος του Αφανούς Ναύτη.

Αναμένουμε λοιπόν και την συνέχεια...