Εικοστή Πέμπτη Ιστορία: Η βύθιση του Βρεττανικού Ναρκαλιευτικού BYMS 2077, στις 25/10

[ΝΗΡΕΑΣ]

Ιστορία Εικοστή Πέμπτη

Άντε και ένα εύκολο και γρήγορο!

Βυθίσθηκε σε Ελληνικά νερά, σε μια πολύ σύντομη εποχή χαράς ανάμεσα σε 2 μαύρες περιόδους της Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας.

Η τοποθεσία του ναυαγίου έχει κάτι από τον θρύλο της γυναίκας του πρωτομάστορα.

Για ποιο πλοίο πρόκειται, πότε και που έγινε το ναυάγιο?

Επίσης, με ποιό (έμμεσο) τρόπο αυτό το ναυάγιο βοήθησε στην μόρφωση των παιδιών της περιοχής του ναυαγίου?

[proud_ionian]

oλο μαυριλα εχει η συχρονη ελληνικη ιστορια. στο μεσοπολεμο αναφερεσαι ή μεταξυ εμφυλιου και χουντας;

[ΝΗΡΕΑΣ]

σε μια πολύ σύντομη εποχή χαράς

Ούτε ο Μεσοπόλεμος (20-22 χρόνια),

αλλά ούτε και η περίοδος ανάμεσα εμφύλιο και χούντα (1949-1967) μπορούν να θεωρηθούν πολύ σύντομες.

[proud_ionian]

πολυ συντομη εποχη χαρας

κρινοντας απο παρομοιους γριφους απο το Νηρεα στο παρελθον ψηφιζω:

α) τελη 1944. απο την απελευθερωση ως τα Δεκεμβριανα (επιλογη 1)

β) τελη 1913 με αρχες 1915 (ληξη βαλκανικων μεχρι διχασμο)

γ) β εξαμηνο του 1974. απο την πτωση της χουντας (24/7) μεχρι το unfair δημοψηφισμα που στερησε τη χωρα μας απο τον κοσμαγαπητο εξαδακτυλο ανακτα (8/12)

[ΝΗΡΕΑΣ]

Η πρώτη επιλογή είναι και η...σωστή! Οκτώβριος - Νοέμβριος 1944, λοιπόν.

[gpan]

Σε μια πρώτη αναζήτηση το μόνο ναυάγιο που βρίσκω αυτούς τους μήνες του 1944 ειναι:

16/10/1944 Τα Ναρκαλιευτικά «ΚΑΣΟΣ» και «ΚΩΣ» προσέκρουσαν σε νάρκες στο Σαρωνικό και βυθίστηκαν κατά την επιστροφή του Ελληνικού Στόλου, μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Αθήνα, στην προσπάθεια διάνοιξης διαύλου για τον Πειραιά.

απο το Ναυτικό Επετειολόγιο

αλλα δεν μου ταιριάζουν τα υπόλοιπα...

Εμπορικό ή πολεμικό είναι αυτο που ψάχνουμε?

[ΝΗΡΕΑΣ]

Παμπόνηρε gpan, είναι πολεμικό.

Και για τον κόπο σου, θα σου πω ότι η ιστορία μας έχει αρκετά κοινά με τα ναυάγια που αναφέρεις.

[Nick the Greek]

Εκεινη την εποχη το μονο που θυμαμαι απο διηγησεις ειναι το πολεμικο ΑΔΡΙΑΣ που αν θυμαμαι καλα ειχε βουλιαξει καπου στο Ιονιο.

[proud_ionian]

ειναι ελληνικο; ειναι ναρκαλιευτικο;

λεγοταν αρτα μηπως ή εγινε εκει πανω (αμβρακικος) το συμβαν, εξ ου και ο πρωτομαστορας

[ΝΗΡΕΑΣ]

Ήταν ναρκαλιευτικό. Για όλα τα υπόλοιπα η απάντηση είναι: όχι, όχι, όχι.

[nautikos]

προκειται για το αγγλικο ναρκαλιευτικο BYMS 2077,που βουλιαξε στο ριο στις 24/10/1944 μετα απο προσκρουση σε ναρκη.

μαλιστα ενα τμημα του βρισκεται κοντα σε πυλωνα της γεφυρας ριο-αντιρριου

το πως συνεβαλλε στη μορφωση των παιδιων δεν το ξερω,αφου δεν ειμαι ενα απο αυτα!

[ΝΗΡΕΑΣ]

Ναυτικέ, τους πήρες και τα σώ....κα των Πατρινών και μάλιστα μέσα στην έδρα τους

Είναι πράγματι αυτό το πλοίο και η σχέση του με την γυναίκα του πρωτομάστορα είναι τα θεμέλια της γέφυρας.

Απομένει, όμως, και το 2ο ερώτημα.

[proud_ionian]

Λοιπον την ιστορια την ηξερα στο περιπου. μαλλιστα οι περισσοτεροι ανδρες ηταν απο το Somerset της Μεγαλης Βρετανιας, εξ ου και ο δρομος Σωμερσετ στο Ριο.

ειχαν ερθει και πριν μερικους μηνες (κοντα στα εγκαινια της γεφυρας) απογονοι του πληρωματος και ο γιος ενος απο τα θυματα και εκαναν μνημοσυνο για τα 60 χρονια.

μολις τωρα βρηκα και link στην Ελευθεροτυπια δια τα περαιτερω. οι κατοικοι του Ριου κερδισαν 3000 λιρες για τη βοηθεια τους κατα τη διασωση των μελων του πληρωματος και τα χρησιμοποιησαν για την ανεγερση σχολειου.

εννοειται οτι ο ναυτικος ειναι ο νικητης του κουιζ

[ΝΗΡΕΑΣ]

Σωστός! Έστω και την υστάτη ώρα διέσωσες κάτι από το τρωθέν γόητρό σου

Τώρα για τα άλλα, ότι δήθεν την ήξερες την ιστορία κλπ κλπ κλπ, έχω να πω ότι: "ουδείς μετά Χριστόν Προφήτης"!

Και, βεβαίως, νικητής είναι κατά 60% ο Ναυτικός, κατά 30% (μόνο ) ο proud και ένα 10% ανήκει στον gpan!

Αύριο η ολοκληρωμένη απάντηση της γνωστής, πλέον, επιτροπής των σοφών ιστορικών.

[ΝΗΡΕΑΣ]

Ιστορία Εικοστή Πέμπτη.

Η βύθιση του Βρεττανικού Ναρκαλιευτικού BYMS 2077, στις 25/10/1944 στο Ρίο.

Οκτώβριος 1944. Οι Γερμανοί μόλις έχουν αποχωρήσει από την Ελλάδα (πλην Δωδεκανήσων και Κρήτης) και έχει αρχίσει ένας άλλος τιτάνιος αγώνας. Ο αγώνας για τον καθαρισμό των Ελληνικών θαλασσών από τις ποντισμένες νάρκες.

Δέκα επτά χιλιάδες τετρακόσιες δέκα εννιά (17.419) νάρκες βρέθηκαν παγιδευμένες στις Ελληνικές θάλασσες μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, τον Οκτώβριο του 1944. Νάρκες που είχαν ποντισθεί από τους Γερμανούς, τους Ιταλούς, τους Συμμάχους και το ΠΝ (κατά τον πόλεμο του 1940).

Προσπάθεια πολύ δύσκολη, καθώς πολλές νάρκες είναι αχαρτογράφητες ή ελλιπώς χαρτογραφημένες, ενώ άλλες έχουν παρασυρθεί από τα σημεία όπου είχαν αρχικά ποντισθεί.

Στην επιχείρηση αυτή συμμετέχουν Ελληνικά και Βρεττανικά ναρκαλιευτικά, καθώς και κάποια Βρεττανικά τα οποία είναι δανεισμένα στο Ελληνικό ναυτικό και κάποια εξ αυτών επεστράφησαν μετά την ολοκλήρωση της επιχείρησης.

Στα πλαίσια, λοιπόν, αυτής της επιχείρησης το Βρεττανικό Ναρκαλιευτικό BYMS 2077 συλλέγει τις νάρκες που είναι ποντισμένες στο στενό Ρίου – Αντιρρίου. Το Β.Υ.Μ.S. (British Yard Mine Sweeper) 2077 ήταν Αμερικανικής κατασκευής, μήκους 63 μέτρων πλάτους 12 μ. και χωρητικότητας 290 τόννων και το οποίο ανήκε στην 13η μοίρα ναρκαλιευτικών με βάση την Μάλτα.

Το στενό του Ρίου ήταν από τα πλέον ναρκοθετημένα σημεία καθώς είναι η είσοδος στον Κορινθιακό και είχε πυκνό φράγμα ναρκών. Όπως και το στενό Άραξου – Μεσολογγίου που είναι η είσοδος στον Πατραϊκό.

Στον Πατραϊκό από το στενό άκρας Πάπα (Αράξου) μέχρι το στενό του Ρίου – Αντιρρίου υπήρχαν:

840 Αγκυροβολημένες νάρκες σε βάθος 4 και 15 μέτρων υπό την επιφάνεια της θάλασσας

444 Αντιναρκαλιευτικοί πλωτήρες σε βάθος 4 μέτρων υπό την επιφάνεια της θάλασσας.

18 Μαγνητικές νάρκες βυθού.

Στις 24 ή 25/10/1944, το ΒΥΜS 2077 προσέκρουσε σε νάρκη, κόπηκε στα δύο και βυθίστηκε. Το πλοίο είναι κομμένο στα δύο, το ένα κομμάτι του πού φέρει και κανόνι στη πλώρη βρίσκεται στα 63 μ βάθος κοντά στο πρώτο πυλώνα της γέφυρας Ρίου - Αντιρρίου. Τα συντρίμμια από το άλλο κομμάτι που κάποτε αποτελούσε την πρύμνη του πλοίου βρίσκεται σε βάθος 10-13 μ. μπροστά από το camping του Ρίου. Το κομμάτι αυτό έχει ανατιναχθεί μετά από υπόδειξη του Λιμεναρχείου Πατρών γιατί τα συντρίμμια που κάποτε βρίσκονταν και στα πρώτα 2-3 μ. βάθος και κοντά στην ακτή είχαν προκαλέσει τον τραυματισμό λουόμενου.

Ο αυτοδύτης Γιώργος Καρέλας, ο οποίος εξερευνά τα ναυάγια του Πατραϊκού (Σημ.: είναι ο ίδιος που εξερεύνησε και το HMS Chamois, της προηγούμενης ιστορίας μας) αναζητά πληροφορίες για το ναυάγιο μέσω του Warsailors.com Ship Forum και μέσω του οποίου κατορθώνει και έρχεται σε επαφή με τον τον Ian Mackie - γιό του 37χρονου αρχιμηχανικού του πλοίου James Mackie που χάθηκε στο ναυάγιο - ο οποίος του δίνει αρκετές πληροφορίες για το ναυάγιο. Η κατάδυση ττου Γιώργου Καρέλα περιορίσθηκε μόνο στο κομμάτι που βρίσκεται στα ρηχά, καθώς το βάθος που βρίσκεται το μεγαλύτερο κομμάτι (63 μ.) είναι απαγορευτικό για απλή κατάδυση.

Στις 12 Μαΐου 2004 (60 χρόνια μετά το ναυάγιο), τα τρία παιδιά του Mackie – Ian, Anne και Kirsteen – ήρθαν στην Ελλάδα και τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση στο σημείο του ναυαγίου.

Αγγλικό δημοσίευμα (σε έντυπο αποστράτων του Βρεττανικού Ναυτικού) που αναφέρεται στο ναυάγιο και στην επιμνημόσυνη δέηση.

Σε αυτό αναφέρεται ότι ο Κυβερνήτης του πλοίου Frederick Call έχει ταφεί στο Συμμαχικό Νεκροταφείο του Φαλήρου.

Μετά το ναυάγιο, ψαράδες από το Ρίο προσέτρεξαν αμέσως για βοήθεια και ανέσυραν τους τραυματίες και τους νεκρούς. Γι’ αυτή την πράξη τους ανταμείφθηκαν με 3.000 λίρες Αγγλίας, τις οποίες διέθεσαν για την ανέγερση του Δημοτικού σχολείου του Ρίου, το 1950.

Τέλος, επειδή πολλοί από τους νεκρούς του ναυαγίου κατάγονταν από το Somerset της Μ. Βρεττανίας, η οδός μπροστά από το σχολείο ονομάσθηκε οδός Somerset.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν (εκτός αυτών της παραπάνω εικόνας):

http://www.geocities.com/wrecksofpatraikos/riou.html?1046356817300

http://www.warsailors.com/phorum/read.php?f=1&i=5621&t=5621

http://www.enet.gr/online/online_text?dt=13/05/2004&c=112&id=28301356

http://www.eaan.gr/h23-narkaliia.htm

[ΚΑΡΕΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ]

Θα ήθελα να γράψω τον επίλογο του κουίζ κάνοντας μερικές διορθώσεις (βασικά στον εαυτό μου που είχε δώσει τις πληροφορίες) για την αποκατάσταση της αλήθειας. Αλλωστε ως γνωστόν η έρευνα δεν τελειώνει ποτέ.

1. Οι 3.000 λίρες ήρθαν πράγματι από συγγενείς των διασωθέντων στο ναυάγιο.Η οδός Σώμερσετ όμως δεν έχει σχέση με το ναυάγιο. Μετά από πολύχρονη έρευνα κατέληξα πως πιθανώς πήρε το όνομά της από μια μοίρα πυροβολικού από το Σώμερσετ (Somerset squadron) που είχε στρατοπεδεύσει μεταπολεμικά στο κάστρο του Ρίου.

2. Το τμήμα της πρύμνης του ναυαγίου παρασύρθηκε και βυθίστηκε πρός το Αντίρριο.Το ναυάγιο στην παραλία του Ρίου μπροστά στο κάμπινγκ είναι τα υπολείμματα μιας φορτηγίδας που οι Αγγλοι τοποθετούσαν τις νάρκες που αλίευαν και εξουδετέρωναν.

Σημειώθηκε και ένα ατύχημα όταν ένας κάτοικος του Ρίου προσπάθησε να πάρει εκρηκτική ύλη από τις νάρκες για να φτιάξει δυναμίτες να ψαρέψει. Η έκρηξη ήταν τόσο δυνατή που η φορτηγίδα διαλύθηκε, οι ντόπιοι διηγούνται ότι ο ψαράς εξαυλώθηκε και κάποια λίγα μέλη του βρήκαν σε δέντρο στο σιδηροδρομικό σταθμό.... Ενα φινιστρίνι που είχε η φορτηγίδα -ενώ το ΒΥΜS δεν είχε φινιστρίνια-με έκανε να αναρωτηθώ αν πράγματι ήταν κομμάτι του ναυαγίου, ρωτώντας τους παλιούς έμαθα σιγά σιγά και αυτή την ιστορία.

3. Τον Ian Mackie δεν βρήκα μέσω του warsailors αλλά μέσω ενός άλλου forum που ο ίδιος είχε βάλει μια αγγελία προσπαθώντας να μάθει που βρισκόταν το πλοίο που χάθηκε ο πατέρας του.

Τέλος αξίζει να περιγράψω με δυο λόγια πως έζησαν οι ψαράδες αυτόπτες μάρτυρες το χρονικό της βύθισης.

Ηταν πρωί, η θάλασσα ήρεμη αλλά τα ρεύματα πολύ ισχυρά. Το BYMS έφθασε στην περιοχή όπως έκανε κάθε πρωί μαζί με τα άλλα ναρκαλιευτικά -ίδια αλλά και κάποια μεγαλύτερα- που είχαν αναλάβει τον καθαρισμό του στενού Ρίου Αντιρρίου. Τις νάρκες αυτές είχαν ποντίσει τα Γερμανικά διασκευασμένα ναρκοθετικά Τ38 και Τ39 πρώην Ιταλικές τορπιλάκατοι κατά την αποχώρησή τους.

Οι Αγγλοι είχαν φτιάξει ένα πέρασμα σε σημεία που είχαν καθαρίσει τις νάρκες και είχαν βάλει σημαδούρες με σημαιάκια επάνω και είχαν φερμάρει τα σχοινια. Τα ισχυρά ρεύματα όμως έκαναν τις νάρκες να στραφούν προς τη μεριά του ρεύματος λίγα μέτρα κατω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτό εξήγησε και με σχεδιάγραμα που έδειξε στο Δημαρχείο του Ρίου ο αυτόπτης μάρτυρας Κος Μαρσέλος κατά την υποδοχή του Ian Mackie.

Το ΒΥΜS χτύπησε στη νάρκη και ακούστηκε μια τρομερή έκρηξη. Ξύλα και δίαφορα άλλα κομμάτια πετάχτυκαν πολύ ψηλά στον αέρα. Το πλοίο είχε κοπεί στα 2.

Το ένα κομμάτι σύντομα βούλιαξε, το άλλο, η πρύμνη παρασυρόταν από τα ρεύματα προς το Αντίρριο. Οι ψαράδες έτερξαν αμέσως σε βοήθεια, τραβώντας κουπί ενα καλώδιο που επέπλεε όμως τους καθυστέρησε καθώς φοβόντουσαν να φέρουν τις βάρκες τους σε επαφή με αυτό. Πέρασαν τελικά από ένα σημείο που το καλώδιο βυθιζόταν μερικά μέτρα. Μάζεψαν 7 ναυαγούς αν θυμάμαι καλά. Ο καπετάνιος ήταν μεταξύ αυτών αλλά πολύ χτυπημένος και εξέπνευσε κατά τη μεταφορά του στο νοσοκομείο. Ενας άλλος φώναζε για βοήθεια αλλά όταν έφτασαν κοντά βυθίστηκε για πάντα ...Από τους υπόλοιπους 2 ήταν τραυματισμένοι, ένας σοβαρά στο πόδι και ένας στο κεφάλι.

Αυτά σε γενικές γραμμές άκουσα και συγκράτησα εκείνη την ημέρα από τους αυτόπτες μάρτυρες....

Ο Ian Mackie έφερε και φωτογραφίες από την κηδεία των 3 μόλις μελών του πληρώματος που κατάφεραν να περισυλλεγούν.

Η κηδεία έγινε στη Μητρόπολη και πλήθος κόσμου την παρακολούθησε.

Σπάνιες φωτογραφίες της πόλης μου από μια εποχή δύσκολη που όλοι προσπάθησαν να ξεχάσουν, μια εποχή τόσο μακρινή για εμάς αλλά και τόσο κοντινή....

[ΝΗΡΕΑΣ]

Ο Ian Mackie έφερε και φωτογραφίες από την κηδεία των 3 μόλις μελών του πληρώματος που κατάφεραν να περισυλλεγούν.

Η κηδεία έγινε στη Μητρόπολη και πλήθος κόσμου την παρακολούθησε.

Σπάνιες φωτογραφίες της πόλης μου από μια εποχή δύσκολη που όλοι προσπάθησαν να ξεχάσουν, μια εποχή τόσο μακρινή για εμάς αλλά και τόσο κοντινή....

 

Προφανώς πρόκειται γι΄αυτές τις φωτογραφίες που βρήκα στο πολύ ενδιαφέρον site Φωτογραφίες από την παλιά Πάτρα, όπου υπάρχουν και πολλές άλλες ενδιαφέρουσες παλιές φωτογραφίες απο πλοία στο λιμάνι της Πάτρας.

[ΚΑΡΕΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ]

Οι φωτογραφίες είναι από το blog μου

http://patraikosgulf.wordpress.com/%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%AC-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF/

Αυτές όπως και άλλες από το λιμάνι της Πάτρας μεταφέρθηκαν, δυστυχώς χωρίς να αποδοθούν τα credits.  Σα λαός έχουμε μείνει πίσω σε πολλά θέματα, ένα ίσως είναι και αυτό των credits αλλά μέσα σε τέτοια θύελλα όλα αυτά φαντάζουν λεπτομέρειες...

Κι άλλες φωτογραφίες υπάρχουν στο blog που έφτιαξε ο Ian Mackie και κάποιοι από τους συγγενείς  του πληρώματος

του πλοίου

 

http://minesweeper_byms_2077.webs.com/funeralservice1944.htm