Jump to content
Shipfriends

Δέκατη Έβδομη Ιστορία: Το ναυάγιο του πλοίου ATHINA στην νησίδα Σύρνα των Δωδεκανήσων τον Δεκέμβριο του 1946.


Recommended Posts

.

Ιστορία Δέκατη Έβδομη.

Βρισκόμαστε στην δεκαετία του 1940, τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια.

Ένα πλοίο, με πολλές εκατοντάδες επιβάτες, βρίσκεται στο Αιγαίο.

Το πλοίο εκτελεί ένα παράνομο (για την τότε εποχή) ταξείδι.

Το όνομά του είναι Ελληνικό, Ελληνικότατο!

Εξαιτίας της κακοκαιρίας, αγκυροβολεί σε ένα απάνεμο όρμο κάποιας νησίδας του Αιγαίου.

Όμως, οι άγκυρες δεν το κρατάνε και το πλοίο συντρίβεται στα βράχια και σε λίγο βυθίζεται.

Οι επιβάτες καταφέρνουν να βγούν στην στεριά, μόνο λίγοι και μονοψήφιοι στον αριθμό δεν τα καταφέρνουν.

Στην νησίδα φθάνουν 3 Αντιτορπιλλικά, 2 Ελληνικά και 1 Βρετανικό καθώς και 1 Βρετανικό ναρκαλιευτικό, για να παραλάβουν τους ναυαγούς.

Η επιχείρηση ολοκληρώνεται με επιτυχία και οι ναυαγοί μεταφέρονται στα 2 μεγαλύτερα νησιά της (διόρθωση) Ανατολικής Μεσογείου.

Που και πότε έγινε το ναυάγιο ?

Ποιο ήταν το πλοίο και ο προορισμός του ?

Ποια πλοία συμμετείχαν στην επιχείρηση παραλαβής των ναυαγών ?

.

Link to comment
Share on other sites

σαρδηνια και σικελια τους πήγαν απο το αιγαιο;

ποσοι ηταν οι νεκροι και ποσοι η επιζησαντες;

τι ειδους πλοιο ηταν;

τι σημαια ειχε; ελληνικο πλοιο δε σημαινει και ελληνικη σημαια

ελληνικο ονομα αφορα και τοποθεσια εκτος ελλαδας;

Link to comment
Share on other sites

.

Αδελφέ συγχώρησον! :mad:

Εννοούσα τα 2 μεγαλύτερα νησιά της Ανατολικής Μεσογείου. Και για να μην τα πολυλογούμε Κρήτη και Κύπρο.

Οι νεκροί ήταν λιγότεροι από 10 (είπα μονοψήφιος αριθμός απωλειών), σε σύνολο πολλών εκατοντάδων επιβατών.

Δεν είπα Ελληνικό πλοίο, αλλά πλοίο με Ελληνικότατο όνομα.

Για το πλοίο το μόνο που ξέρω είναι το όνομά του. Κυκλοφορεί (το όνομα) στα νερά μας, αλλά σε έκδοση express.

Τον σκοπό του ταξειδιού (στο περίπου) θα τον εύρισκες, εάν έβλεπες -σήμερα-μιά εκπομπή στην ΕΤ1, αντί να βλέπεις μπάλα. :mad:

.

Link to comment
Share on other sites

.

Παιδιά με την ησυχία σας.

Είναι λίγο δύσκολο, γιατί δεν υπάρχουν πολλές πηγές. :D

Καλύτερο θα ήταν να πάτε δια της μεθόδου βήμα-βήμα και όχι μπάμ και κάτω ;)

Ήτοι ρωτάτε, απαντάω και πάμε παρακάτω.

Πάντως οι πηγές είναι αποκλειστικά από το Internet και όχι από κάποιο πάπυρο που βρήκα στο σεντούκι του παππού μου :D

Αξίζει, όμως, τον κόπο, γιατί είναι ενδιαφέρουσα ιστορία και μιά σχετικώς άγνωστη (ιστορικώς και ναυτιλιακώς) εποχή.

.

Link to comment
Share on other sites

.

Είπαμε το Ελληνικότατο όνομα κυκλοφορεί ακόμα σε έκδοση expess (το προηγούμενό του προήρχετο από αντίπαλο μεταφυσικό δόγμα και μάλιστα σε Β΄έκδοση). ;)

1945-1949 :confused:

Ο προορισμός του πλοίου είχε σχέση με το μεγαλύτερο έγκλημα του ναζισμού, Την τελική λύση.

Οι επιβάτες του πλοίου θεωρούνταν (μόνον τότε) λαθρομετανάστες και εμποδίζονταν να φθάσουν στον προορισμό τους, από αυτούς που έιχαν την Εντολή του τόπου προορισμού.

Όπως εμποδίζονται τώρα οι Ασιάτες λαθρομετανάστες να φθάσουν στην Δύση, στην Γη της Επαγγελίας. :D

Καλή αποκρυπτογράφηση των γραφών :D

.

Link to comment
Share on other sites

αρα μιλαμε για εβραιους που πηγαιναν κρυφα απο τους αγγλους στην παλαιστινη, πριν την ιδρυση του ισραηλ το 1948.

κατι σαν την ταινια "Exodus" με Paul Newman.

οσο για το ονομα δε βοηθας. εξπρες υπαρχουν πολλα. ειναι δωδεκαθεο; ειναι απο τα δελφινια; ταξιδευει ακομη ελλαδα το τωρινο;

Link to comment
Share on other sites

αρα μιλαμε για εβραιους που πηγαιναν κρυφα απο τους αγγλους στην παλαιστινη, πριν την ιδρυση του ισραηλ το 1948.
Ολόσωστος!!! Και για βραβείο θα σου πω ότι το ναυάγιο έγινε το 1946.
οσο για το ονομα δε βοηθας. εξπρες υπαρχουν πολλα. ειναι δωδεκαθεο; ειναι απο τα δελφινια; ταξιδευει ακομη ελλαδα το τωρινο;
Εδώ, όμως, έχεις άδικο. Εχω βοηθήσει αρκετά.
Είπαμε το Ελληνικότατο όνομα κυκλοφορεί ακόμα σε έκδοση expess (το προηγούμενό του προήρχετο από αντίπαλο μεταφυσικό δόγμα και μάλιστα σε Β΄έκδοση).
Αλλά μιάς και δεν σου φαίνονται αρκετά, θα σου πω ότι ταξιδεύει ακόμα και μάλιστα ανταγωνίζεται τον αδελφό της "πρίγκιπα".

.

Link to comment
Share on other sites

Το πλοίο πράγματι λεγόταν Αθηνά, ίσως και Αθήνα. Το σίγουρο ήταν ότι λεγόταν ATHINA.

Για το πλοίο το μόνο που ξέρω είναι το όνομά του.
Αγαπητέ Γιώργο, εάν εύρισκες το πλοίο με μιά απλή αναζήτηση, θα το είχα βρεί και εγώ.

Δεν υπάρχει άλλο στοιχείο για το πλοίο, εκτός του ονόματος του.

Τουλάχιστον εγώ δεν μπόρεσα να βρώ. Και έψαξα αρκετά.

Link to comment
Share on other sites

Λοιπόν με βοήθεια από το Google, βρήκα πληροφορίες!

Η διάσωση του ΑΘΗΝΑ έγινε τον Δεκέμβρη του 1946.

Μάλιστα υπάρχει βιβλίο για την περίοδο αυτή με τίτλο "The Royal Navy and the Palestine Patrol".

Link to comment
Share on other sites

ΝΗΡΕΑ, ντρέπομαι που στο λέω, αλλά κολλήσαμε!

Νομίζω πως μας έδωσες "μασημένη τροφή", αλλά τζίφος!

Ειδικά από το link που έδωσες τίποτα δε βρήκα!

Link to comment
Share on other sites

Ειδικά από το link που έδωσες τίποτα δε βρήκα!
Δεν είναι δυνατόν να μην βρήκες τίποτε!Τόσα στοιχεία έχεις στην διάθεσή σου.

Έχουμε και λέμε: ATHINA-Δεκέμβριος 1946-Αιγαίο-Εβραίοι-Άγγλοι-παράνομο πλοίο-μετανάστες-αντιτορπιλικά-ναρκαλιευτικό κλπ.

Με μιά απλή αναζήτηση στο link που έδωσα βρίσκεις ένα και μοναδικό αποτέλεσμα, την βασική πηγή των πληροφοριών μου.

Αλλά, με την ευκαιρία, το τσεκάρισα πάλι και βγάζει ένα και μοναδικό αποτέλεσμα που είναι η ιστορία του ενός από τα πλοία που συμμετείχαν στην διάσωση (του ναρκαλιευτικού) και εκεί περιγράφεται αναλυτικά η όλη επιχείρηση διάσωσης.

Δυστυχώς όμως, το αντίστοιχο link δεν ανοίγει ούτε το link της κύριας σελίδας. Μάλλον κάποιο πρόβλημα υπάρχει.

Στο αποτέλεσμα, όμως, της αναζήτησης βγαίνει ένα μικρό απόσπασμα από την σελίδα.

Ευτυχώς, όταν το είχα βρεί πριν 2 περίπου μήνες, προνόησα και αποθήκευσα την συγκεκριμένη σελίδα.

Συνεπώς θα θεωρήσω ότι απάντησε σωστά όποιος δώσει το συγκεκριμένο link.

.

Link to comment
Share on other sites

.

Επιτέλους τέλος!!!

Συν-νικητές οι proud ionian και giorgosz.

Ιστορία Δέκατη Έβδομη.

Το ναυάγιο του πλοίου ATHINA στην νησίδα Σύρνα των Δωδεκανήσων τον Δεκέμβριο του 1946.

Μετά τον 2ο Π.Π, η Εβραϊκή οργάνωση HAGANAH ναυλώνει διάφορα πλοία τα οποία μεταφέρουν Εβραίους (επιζώντες του Ολοκαυτώματος και άλλους) στην Παλαιστίνη για εποικισμό με σκοπό την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ. Οι Βρετανοί, οι οποίοι έχουν την Εντολή της Παλαιστίνης, αντιδρούν, γιατί αυτός ο εποικισμός τους φέρνει δυσκολίες στον μεταπολεμικό χειρισμό της περιοχής. Οι Βρετανοί θεωρούν αυτή την μετακίνηση παράνομη και την αντιμετωπίζουν ως λαθρομετανάστευση. Σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο διεξάγεται ένας ακήρυχτος πόλεμος. Οι Εβραίοι με οποιοδήποτε μέσο (κυρίως δια θαλάσσης) προσπαθούν με κάθε τρόπο να φθάσουν στην Παλαιστίνη, ενώ οι Βρετανοί προσπαθούν να τους αποτρέπουν, κυρίως με το Πολεμικό τους Ναυτικό.

Σε κάθε ταξείδι η Haganah δίνει και ένα κωδικό όνομα στο πλοίο.

Στις 8 Δεκεμβρίου του 1946, το (Ελληνόκτητο ?) πλοίο ATHINA με κωδικό όνομα RAFA, με 785 επιβάτες και προορισμό την Παλαιστίνη, περνάει το Αιγαίο. Εξαιτίας της κακοκαιρίας αναγκάζεται να βρεί καταφύγιο και να αγκυροβολήσει στην νησίδα Σύρνα στα Δωδεκάνησα, ΝΑ της Αστυπάλαιας.

Όμως, οι άγκυρες δεν μπορούν να κρατήσουν το πλοίο και αυτό συντρίβεται στα βράχια της Σύρνας. Σε λίγη ώρα θα βυθισθεί, αλλά σχεδόν όλοι οι επιβαίνοντες θα προλάβουν να βγούν στην Σύρνα. Μόνο 5 (ή 8) από τους 785 επιβάτες θα χαθούν.

Αμέσως ξεκινάει μια επιχείρηση παραλαβής των ναυαγών. Στην Σύρνα φθάνουν τα Ελληνικά Α/Τ «Θεμιστοκλής» (ex HMS Bramham) και «Αιγαίον» (ex HMS Lauderdale) και το Βρετανικό HMS “Chevron”. Επίσης διατάσσεται να σπεύσει στην περιοχή το Βρετανικό ναρκαλιευτικό HMS “Providence”, το οποίο βρίσκεται στο λιμάνι της Χάϊφα για να βοηθήσει τα υπόλοιπα πλοία στην επιχείρηση. Το HMS “Providence” φθάνει στην Σύρνα το μεσημέρι της 10ης Δεκεμβρίου και αρχίζει η δύσκολη επιχείρηση της μεταφοράς των ναυαγών πάνω στα πλοία. Τα ξημερώματα της 11ης Δεκεμβρίου το HMS “Providence” φθάνει στην Σούδα με 256 ναυαγούς, οι 17 από τους οποίοι ήταν άρρωστοι. Οι υπόλοιποι μεταφέρθηκαν με τα Αντιτορπιλλικά στην Κύπρο.

Στην Σύρνα το 1946 υπήρχαν 8 κάτοικοι. Ο αποκαλούμενος «Βασιλιάς της Σύρνας», η γυναίκα του και τα παντρεμένα παιδιά τους. Επίσης υπήρχαν 2 πηγάδια με νερό, τα οποία ο «Βασιλιάς» επέτρεψε να τα χρησιμοποιήσουν οι ναυαγοί.

Και ένα αστείο της υπόθεσης. Η RAF έριξε με αεροπλάνα τρόφιμα για τους ναυαγούς, μέχρι να αρχίσει η επιχείρηση μεταφοράς τους. Μεταξύ αυτών ήταν και αυγά σε σκόνη, με αποτέλεσμα να γίνει το νησί κατακίτρινο.

Η κυριώτερη πηγή για όλα τα παραπάνω είναι η ιστοσελίδα του γιού του Κυβερνήτη HMS “Providence”, Υποπλοίαρχου William. E. Messinger.

http://www.nickmessinger.co.uk/providence

Δυστυχώς, όπως προανέφερα, δεν ανοίγει η σελίδα ούτε η κεντρική σελίδα:

http://www.nickmessinger.co.uk

Επειδή δεν ανοίγει το link, θα δώσω το σχετικό περιεχόμενο της σελίδας.

Μόνο το κείμενο, γιατί υπάρχουν και φωτογραφίες, τις οποίες παραλείπω.

The sinking of the illegal ship Athina and the rescue of 256 Jewish survivors of the Nazi Holocaust.

On 8th December 1946, HMS Providence, under the command of my late father, Lieutenant William E.Messinger, RN., was First Duty Minesweeper, at one hour's notice for sea in Haifa Harbour. At 2240hrs on 8th December, a signal was received from the Commander-in- Chief Mediterranean, ordering Providence to raise steam and proceed, without further orders and at best speed, to Sirna Island (36°20'N, 26°40'E) where more than seven hundred survivors from the wrecked 'illegal ship' Athina had come ashore.

Clearing Haifa at 2330, Providence, passed through the Scarpanto Straits at 0800 10th December, arriving off Port Vathi, Sirna Island, at 1210, where she joined HMS Chevron, HHMS Themistocles and HHMS Aegean. Due to deteriorating weather conditions, embarkation of survivors by ship's motorboat and whaler, was not able to commence until 2225. On the first run, Providence's whaler capsized alongside, when her passengers panicked. Fortunately, all on board, seven men, six women and two ratings, were rescued. At 0350 on 11th December, Providence proceeded independently to Suda bay at 11.5 knots, with 256 Jewish survivors embarked. 17 of them, all suffering from extreme exhaustion, were bedded down in the wardroom, sick bay and captain's cabin.

On passage to Palestine and overloaded with Jewish refugees, Athina had been at sea for twelve days when she ran into a storm and sought shelter in Agiou Soassin Bay, on the south coast of Sirna. The ship's anchors failed to hold and she ran onto rocks, but in less than forty minutes she had slipped off into deep water, sinking with the loss of five lives.

In 1946, Sirna Island had a population of eight: a farmer, known as the 'King of Sirna', his wife and their married children. His proudest possession was a letter of commendation from Viscount Alexander of Tunis, for his co-operation with the Allies during the war. Water was available from two wells, which the farmer allowed the survivors to use, while the Royal Air Force dropped supplies of food, including powdered egg, which seems to have bathed most of the island a bright yellow

http://www.nickmessinger.co.uk

Επίσης, η ιστοσελίδα με λίστα των πλοίων που συμμετείχαν σε αποστολές της Haganah, όπου αναφέρεται και το ναυάγιο του Athina (αριθμός αποστολής:120):

«120 ---- Rafa - Athina - 1946 -785 – wrecked»

«120 - Rafa - Wrecked in storm in Aegean, 8 lost. Survivors rescued by Greek destroyer Themistocles & HMS Chevron; taken to Cyprus, arrived in Palestine in Feb.»

http://www.paulsilverstone.com/immigration/Primary/Aliyah2/Index.html

Επίσης σχετικά με αυτόν τον κλεφτοπόλεμο μεταξύ Βρετανών και Εβραίων υπάρχει και σχετικό βιβλίο το : «The Royal Navy and the Palestine Patrol», όπου αναφέρεται και η διάσωση των ναυαγών του ATHINA στο κεφ. «The Athina Rescue: Dec. 1946»

http://search.barnesandnoble.com/booksearch/isbninquiry.asp?ean=9780714652108&displayonly=TOC

.

Link to comment
Share on other sites

  • 1 month later...

Ανακοίνωση του ΥΕΝ (29/7/2005)

Από προσωπικό ναυαγοσωστικού σκάφους της Λιμενικής Αρχής Κω εντοπίστηκαν χθες το απόγευμα στην νήσο Σύρνα (18 ν.μ. ΝΑ Αστυπάλαιας) 37 αλλοδαποί. Συνεχίζοντας τις έρευνες το Ναυαγοσωστικό σκάφος εντόπισε στην αντίθετη πλευρά της νησίδας το ιστιοπλοϊκό σκάφος «BANDAN», σημαίας Ιταλίας με τέσσερις αλλοδαπούς (2 άνδρες, 2 γυναίκες), οι οποίοι συνελήφθησαν ως ύποπτοι διακίνησης των παραπάνω αλλοδαπών. Οι 41 παραπάνω αλλοδαποί μεταφέρθηκαν με τη βοήθεια και αλιευτικών σκαφών στη νήσο Αστυπάλαια. Επίσης από ελικόπτερο της Πολεμικής Αεροπορίας εντοπίστηκαν στην ίδια νησίδα 3 επιπλέον αλλοδαποί, οι οποίοι μεταφέρθηκαν στην Κω και διακομίστηκαν στο νοσοκομείο από όπου εξήλθαν μετά την παροχή πρώτων βοηθειών. Προανάκριση διενεργείται από τη Λιμενική Αρχή Κω.

Η Ιστορία επαναλαμβάνεται με άλλους πρωταγωνιστές!

Αλήθεια, σήμερα υπάρχει στο νησάκι «King of Sirna»? ή άλλαξε το πολίτευμα και έχουμε «President of Sirna»?

Link to comment
Share on other sites

  • 2 years later...

Το πλοίο Athina ή Athena με Διεθνές Διακριτικό Σήμα ΗΝΜΡ σύμφωνα με το Νηολόγιο και Rafah ή Rafiah σύμφωνα με το κωδικό όνομα του καταλόγου πλοίων της Haapalah (οργανισμός για την μεταφορά των επιζώντων του ολοκαυτώματος από την Ευρώπη στην Παλαιστίνη και αναπόσπαστο κομμάτι της στρατιωτικής οργάνωσης Palmach η οποία αποτέλεσε την βάση του Ισραηλινού στρατού αμέσως μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948) κατασκευάστηκε στον Πειραιά από την εταιρεία McDowall & Barbour το 1893. Ιδιοκτήτης του πλοίου ήταν η εταιρεία Hellenic Steam Navigation Co. (J. McDowall & Barbour, managers) και καπετάνιος του κάποιος Γιάννης Σβορώνος. Τα κατασκευαστικά στοιχεία του πλοίου όπως τα βρήκα καταχωρημένα από διάφορες πηγές ήταν:

Rigging: steel single screw steamer; 2 decks and Spar Deck

Tonnage: 455 tons gross and 172 tons net

Dimensions: 162 feet long, 23.6 foot beam and holds 14 feet deep; Forecastle 30 feet long

Construction: 1893 in Piraeus

Propulsion: triple expansion engine with 3 cylinders of 14, 22 & 37 1/2 inches diameter;

stroke 30 inches; 77 nominal horsepower; engine by McDowall & Barbour in Piraeus

Owners: Hellenic Steam Navigation Co. (J. McDowall & Barbour, managers)

Port of registry: Piraeus

Τα ίδια στοιχεία δίνει και ο φίλος μου Roger Haworth από το Wellington της Νέας Ζηλανδίας στην πολύ καλή σελίδα του Miramar Ship Index.

IDNo: 5600469

Year: 1893

Name: ATHENA

Type: Passenger ship

Flag: GRC

Tons: 455

LPP: 49.4

Beam: 7.2

Builder: MacDowall Barbour

Location of yard: Piraeus

Number ofscrews/Mchy/Speed(kn): 1T-

Owner as Completed: Hellenic S.N.Co (MacDowall & Barbour), Piraeus

Η ιστορία του τελευταίου ταξιδιού του πλοίου ήταν έτσι ακριβώς, όπως πολύ ωραία περιέγραψε ο Νηρέας. Βρίσκομαι σε επαφή με το Υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ για περισσότερες πληροφορίες μια και το 1997 μια ομάδα Ισραηλινών φοιτητών ξεκίνησε για να ερευνήσει το ναυάγιο (περισσότερα γι΄ αυτό βλ. στο άρθρο της Naomi Segal στο Jewish Telegraphic Agency της 28.7.1997). Δυστυχώς τα αποτελέσματα της έρευνας δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστά. Μόλις πάρω απάντηση θα σας κατατοπίσω. Μπορεί ίσως κάποιο από τα μέλη του φόρουμ να απαντήσει στις πέντε ερωτήσεις που ακολουθούν;

1. Σε τι βάθος βρίσκεται το ναυάγιο;

2. Ποιο είναι το στίγμα του ναυαγίου;

3. Υπάρχουν και που περισσότερα στοιχεία για την Hellenic Steam Navigation Company;

4. Υπάρχουν και που περισσότερα στοιχεία για τους MacDowall & Barbour;

5. Γνωρίζει κανείς κάτι για τον Καπετάν Σβορώνο το διάστημα 1903-1909;

Ευχαριστώ πολύ

Δημήτρης Γκαλών

Επεργασία Αρχικού

Θα ήθελα να συμπληρώσω ότι το ναυάγιο βρίσκεται καταχωρημένο στους χάρτες της Ελληνικής Υδρογραφικής Υπηρεσίας καθώς και στους Χάρτες του Γερμανικού Υδρογραφικού Ινστιτούτου. Δεν είναι δύσκολο να υπολογιστεί το στίγμα του (χοντρικά βρίσκεται στο 36° 20´ B 026° 42´A - WGS84), αλλά η απόκλιση μπορεί να είναι αρκετά μεγάλη για κάποιον που θα ήθελε να το επισκεφθεί. Επίσης στο σημείο του χάρτη που βρίσκεται η καταχώρηση του ναυαγίου, το βάθος κυμαίνεται από 70 έως 105 μέτρα. Κανονικά θα πρέπει να βρίσκεται βυθισμένο έχοντας την πλώρη προς τον νότο και την πρύμνη προς τον βορά μια και οι άνεμοι που έπνεαν κατά την διάρκεια της βύθισης του ήταν νότιοι και το πλοίο είχε φουντάρει και τις δυο άγκυρες για να κρατηθεί. Αν και αυτό δεν το βοήθησε έχουμε μια εικόνα για την θέση του καθώς, όπως ανέφερα σε σχέση με την διαμόρφωση του βυθού, η πλώρη πρέπει να αποτελεί και το βαθύτερο κομμάτι του.

Ένα ακόμα στοιχείο που προκύπτει από το όνομα Athena είναι ότι το πλοίο λεγόταν Αθηνά και όχι Αθήνα και με το όνομα αυτό βρίσκεται καταχωρημένο στην σελίδα 446 του βιβλίου Ποντοπορεία της Τζελίνας Χαρλαύτη και του Νίκου Βλασσόπουλου, εκδόσεις ΕΛΙΑ 2002.

Link to comment
Share on other sites

Αγαπητέ Δημήτρη, ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να βγάλουμε άκρη…

Κατ' αρχήν η Hellenic Steam Navigation Co. δεν άλλη από την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ, η οποία ιδρύθηκε στην Ερμούπολη, το 1856. Στην εταιρεία ανήκε και το ποταμόπλοιο ΠΑΤΡΙΣ, όπως σίγουρα θα γνωρίζεις πολύ καλά. Η ΕΑ ήταν η πρώτη και μεγαλύτερη εταιρεία της εποχής της, αλλά όπως όλες οι «αυτοκρατορίες», κάποτε έδυσε και αυτή και πτώχευσε το 1892…για να ξαναεμφανισθεί το 1893 με τα ίδια πλοία και με την επωνυμία ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ. Και αυτή η ΝΕΑ (στην ουσία η ίδια) εταιρεία στα επόμενα χρόνια συρρικνώθηκε και πτώχευσε οριστικά το 1905. Στην μεταβατική εκείνη περίοδο (1892-3), τα πλοία της εμφανίζονται (ναυλωμένα) στην διαχείριση της J. McDowall & Barbour, η οποία ήταν ιδιοκτήτρια του ναυπηγείου και μηχανουργείου ο «ΗΦΑΙΣΤΟΣ» στον Πειραιά (νομίζω ότι δεν έχουν σχέση με τα μεταγενέστερα ομώνυμα ναυπηγεία του Λάτση στην Ελευσίνα). Και το 1893 τα πλοία ξαναήρθαν στην ΝΕΑ ΕΑ.

Επίσης, όπως θα πρόσεξες και εσύ, στην ΠΟΝΤΟΠΟΡΕΙΑ, ως πλοιοκτήτης φαίνεται η «Μακ Δούαλ & Βάρβουρ» και για το διάστημα 1895-1914. Επειδή δεν έχω δει πλοίο με το όνομα Αθηνά –είτε στην ΕΑ είτε στην ΝΕΑ ΕΑ-υποπτεύομαι ότι είχε παραγγελθεί από την ΕΑ και λόγω της πτώχευσης του 1892 παρέμεινε στην «Μακ Δούαλ & Βάρβουρ»…μέχρι το 1914. Δεν μπορώ να το πω σίγουρα, απλώς το υποπτεύομαι.

Πάντως, το βέβαιο είναι ότι κατά τον χρόνο του ναυαγίου, το 1946, δεν ανήκε ούτε στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ ούτε και στην «J. McDowall & Barbour».

Σχετικά τώρα με την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ έχω δει διάφορα άρθρα σε σκόρπιες εκδόσεις, αλλά δεν έχω δει κάπου μια ολοκληρωμένη αναλυτική ιστορία της εταιρείας. Μπορεί και να υπάρχει, αλλά εγώ δεν έχω δει.

Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνοπτική ιστορία της ΕΑ –γραμμένη το 1901 από τον Ν. Κοτσοβίλλη- υπάρχει στο εξαιρετικό λεύκωμα «Ενθύμιον Σύρου» του Μάνου Ελευθερίου.

Επίσης, στον, κλασσικό πλέον, τόμο «ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ» (των Τραυλού-Κόκκου) υπάρχουν αρκετές αναφορές στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ, όπως πχ. η παραπάνω για τον «ΗΦΑΙΣΤΟ». Επίσης, στις υποσημειώσεις του τόμου υπάρχουν πολλές παραπομπές σε πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές για την ΕΑ και την ΝΕΑ ΕΑ.

Εάν χρειάζεσαι πιο εξειδικευμένες πληροφορίες, θα σου συνιστούσα να ψάξεις στην Ερμούπολη. Πιστεύω ότι στη Σύρο υπάρχουν διατηρημένα αρχεία της ΕΑ, είτε σε δημόσιες υπηρεσίες είτε στα χέρια ιδιωτών. Και υπάρχουν πολλοί συλλέκτες Συριανοί. Τα ίδια ισχύουν και για την «J. McDowall & Barbour», σε μικρότερο βαθμό, καθώς δεν επρόκειτο για Συριανή εταιρεία.

Όσο για το βάθος και το στίγμα του ναυαγίου, δεν μπορώ να σε βοηθήσω καθόλου….εκτός από το να πω μια ιδέα.

Το ναυάγιο βρίσκεται σε Ελληνικά χωρικά ύδατα και –λογικά- η ομάδα των Ισραηλινών φοιτητών θα πρέπει να είχε πάρει επίσημες άδειες για την κατάδυση και, επίσης λογικά, θα πρέπει να υπήρχε και κρατικός λειτουργός ως επιβλέπων. Οπότε, ίσως, θα έπρεπε να κάνεις και καμιά ερώτηση στο ΓΕΝ, στο ΛΣ ή στην Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων. Βέβαια, το «λογικό» δεν ισχύει πάντα… εν Ελλάδι.

Τώρα για την θέση του ναυαγίου –και χωρίς να είμαι ειδικός- θεωρώ παρακινδυνευμένες τις υποθέσεις για τον προσανατολισμό του ναυαγίου. Εάν όντως το βάθος είναι 70-100 μέτρα, εάν δεχθούμε ότι κόπηκαν οι άγκυρες και το πλοίο (μόλις 50 μέτρων) συνετρίβη στα βράχια…τότε δεν θεωρώ απίθανο τα ναυάγιο να έχει άλλο προσανατολισμό. Επαναλαμβάνω, ότι αυτή είναι η γνώμη ενός άσχετου από καταδύσεις…πολύ περισσότερο από κυνήγι ναυαγίων…

ΥΓ Έχω και μία απορία: είχα δει προ καιρού ένα χάρτη με τις ρότες των πλοίων στο Αιγαίο, τα οποία μετέφεραν του Εβραίους λαθρομετανάστες. Δυστυχώς, αφού έσπασα το κεφάλι μου, δεν μπόρεσα να τον βρω…ούτε καν να θυμηθώ που τον είχα δει. Εκείνο όμως που θυμάμαι (γιατί μου έκανε μεγάλη εντύπωση) είναι ότι όλες αυτές οι ρότες συνέκλιναν σε ένα σημείο (περιοχή) κοντά στην Σύρνα. Γιατί άραγε? Ήταν τυχαίο ή η Σύρνα αποτελούσε κάτι σαν σημείο συνάντησης? Ελπίζω, κάποια στιγμή να μπορέσω να βρω και τον χάρτη.

ΥΓ2 Τέλος έχω και μια ερώτηση: είναι βέβαιη η ταυτοποίηση του Αθηνά του ναυαγίου με την Αθηνά της J. McDowall & Barbour? Δεν έχω λόγους να το αμφισβητώ, απλώς δεν μου έγινε απολύτως κατανοητό από πού προκύπτει η ταυτοποίηση των 2 πλοίων.

Link to comment
Share on other sites

Αγαπητέ Νηρέα, κατ΄ αρχάς σ΄ ευχαριστώ πολύ για τις πληροφορίες που παρέθεσες, για τον κόπο σου, και πάνω απ΄ όλα για την πρόθεση σου να βοηθήσεις. Αν και λείπουν πολλά κομμάτια, το ιστορικό παζλ του ναυαγίου Αθηνά έχει αρχίσει να παίρνει μορφή και σχήμα.

Στο ποστ σου γράφεις.

Κατ’ αρχήν η Hellenic Steam Navigation Co. δεν άλλη από την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ, η οποία ιδρύθηκε στην Ερμούπολη, το 1856. Στην εταιρεία ανήκε και το ποταμόπλοιο ΠΑΤΡΙΣ, όπως σίγουρα θα γνωρίζεις πολύ καλά. Η ΕΑ ήταν η πρώτη και μεγαλύτερη εταιρεία της εποχής της, αλλά όπως όλες οι «αυτοκρατορίες», κάποτε έδυσε και αυτή και πτώχευσε το 1892…για να ξαναεμφανισθεί το 1893 με τα ίδια πλοία και με την επωνυμία ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ. Και αυτή η ΝΕΑ (στην ουσία η ίδια) εταιρεία πτώχευσε οριστικά το 1905. Στην μεταβατική εκείνη περίοδο (1892-3), τα πλοία της εμφανίζονται (ναυλωμένα) στην διαχείριση της J. McDowall & Barbour, η οποία ήταν ιδιοκτήτρια του ναυπηγείου και μηχανουργείου ο «ΗΦΑΙΣΤΟΣ» στον Πειραιά (νομίζω ότι δεν έχουν σχέση με τα μεταγενέστερα ομώνυμα ναυπηγεία του Λάτση στην Ελευσίνα). Και το 1893 τα πλοία ξαναήρθαν στην ΝΕΑ ΕΑ.

Γνωρίζω την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ της Σύρου καθώς και το Πατρίς (το έχω επισκευθεί), όπως και την πτώχευση της εταιρείας το 1856, παρ΄ ότι οι βασικοί μέτοχοι της εταιρείας ήταν το Ελληνικό κράτος, η Εθνική Τράπεζα και μερικοί έμποροι της Ελληνικής διασποράς. Δεν γνώριζα όμως ότι η Hellenic Steam Navigation Co. ήταν η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ και να γιατί. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ και η συνέχεια της σαν ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ, πτώχευσε τελειωτικά το 1905. Η Μακ Δούαλ & Βάρβουρ πέρα από ιδιοκτήτρια ναυπηγείου και μηχανουργείου ήταν και καταχωρημένη ναυτιλιακή εταιρεία με έτος ίδρυσης το 1890. Η τελευταία αυτή εμφανίζεται με το προαναφερθέν όνομα το 1895 να έχει στην κατοχή της 5 πλοία, το 1900-1905 να έχει 8 πλοία, και το 1910 να έχει, σαν Μακ Δούαλ & Βάρβουρ - ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ (Hellenic Steam Navigation Co.)πιά, 7 πλοία (βλ. Τζελίνα Χαρλαύτη, Ιστορία της Ελληνόκτητης Ναυτιλίας, σελ. 537, 541, 545, 550). Αυτό που μου κάνει εντύπωση και δεν καταννοώ, είναι το γεγονός ότι η εταιρεία εμφανίζεται σαν „ Μακ Δούαλ & Βάρβουρ - ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ“ για πρώτη φορά το 1910 ενώ τα προηγούμενα χρόνια συναντιέται σαν Μακ Δούαλ & Βάρβουρ, σκέτο. Γνωρίζεις κάτι πάνω σ΄ αυτό;

Κάτι άλλο επίσης. Αναφέρεις ότι, τα πλοία της ΕΑ εμφανίζονται (ναυλωμένα) στην διαχείριση της J. McDowall & Barbour. Μήπως θα μπορούσες να αναφέρεις τις πηγές σου;

Επίσης, όπως θα πρόσεξες και εσύ, στην ΠΟΝΤΟΠΟΡΕΙΑ, ως πλοιοκτήτης φαίνεται η «Μακ Δούαλ & Βάρβουρ» και για το διάστημα 1895-1919. Επειδή δεν έχω δει πλοίο με το όνομα Αθηνά –είτε στην ΕΑ είτε στην ΝΕΑ ΕΑ-υποπτεύομαι ότι είχε παραγγελθεί από την ΕΑ και λόγω της πτώχευσης του 1892 παρέμεινε στην «Μακ Δούαλ & Βάρβουρ»…μέχρι το 1919. Δεν μπορώ να το πω σίγουρα, απλώς το υποπτεύομαι.

Ναι το πρόσεξα και έχεις δίκιο. Eίναι πολύ πιθανό. Δεν ξέρω όμως κατά πόσο μπορεί να τεκμηριωθεί με στοιχεία;

Πάντως, το βέβαιο είναι ότι κατά τον χρόνο του ναυαγίου, το 1946, δεν ανήκε ούτε στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ ούτε και στην «J. McDowall & Barbour».

Συμφωνώ απόλυτα. Κάπου βρήκα μια καταχώρηση με το όνομα του Έλληνα καπετάνιου του πλοίου κατά την διάρκεια του ατυχήματος, αλλά δεν το βρίσκω πλέων. Θα εμφανιστεί κάποια στιγμή και θα το παραθέσω πάραυτα.

Σχετικά τώρα με την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ έχω δει διάφορα άρθρα σε σκόρπιες εκδόσεις, αλλά δεν έχω δει κάπου μια ολοκληρωμένη αναλυτική ιστορία της εταιρείας. Μπορεί και να υπάρχει, αλλά εγώ δεν έχω δει.

Ούτε εγώ γνωρίζω κάποια μονογραφία για την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ. Κάποια στοιχεία που έχω έχουν προκύψει από δευτερογενείς πηγές. Ίσως κάποιο άλλο μέλος του φόρουμ θα μπορούσε να βοηθήσει σε περίπτωση που γνωρίζει κάτι και βέβαια μας διαβάζει.

Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνοπτική ιστορία της ΕΑ –γραμμένη το 1901 από τον Ν. Κοτσοβίλλη- υπάρχει στο εξαιρετικό λεύκωμα «Ενθύμιον Σύρου» του Μάνου Ελευθερίου.

Επίσης, στον, κλασσικό πλέον, τόμο «ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ» (των Τραυλού-Κόκκου) υπάρχουν αρκετές αναφορές στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ, όπως πχ. η παραπάνω για τον «ΗΦΑΙΣΤΟ». Επίσης, στις υποσημειώσεις του τόμου υπάρχουν πολλές παραπομπές σε πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές για την ΕΑ και την ΝΕΑ ΕΑ.

Ευχαριστώ πολύ για τις πηγές. Δυστυχώς εδώ που βρίσκομαι δεν έχω πρόσβαση σε Ελληνική βιβλιογραφία. Ίσως κάποιες φωτοκόπιες να βοηθούσαν. Αν υπάρχει αυτή η δυνατότητα θα το εκτιμούσα ιδιαίτερα. Τα μόνα στοιχεία που έχω είναι κάποιες αναφορές που αφορούν το ναυάγιο του Πατρίς σε σχέση με την ΕΑ.

Εάν χρειάζεσαι πιο εξειδικευμένες πληροφορίες, θα σου συνιστούσα να ψάξεις στην Ερμούπολη. Πιστεύω ότι στη Σύρο υπάρχουν διατηρημένα αρχεία της ΕΑ, είτε σε δημόσιες υπηρεσίες είτε στα χέρια ιδιωτών. Και υπάρχουν πολλοί συλλέκτες Συριανοί. Τα ίδια ισχύουν και για την «J. McDowall & Barbour», σε μικρότερο βαθμό, καθώς δεν επρόκειτο για Συριανή εταιρεία.

Θα το οργανόσω και θα ψάξω. Σ΄ ευχαριστώ.

Όσο για το βάθος και το στίγμα του ναυαγίου, δεν μπορώ να σε βοηθήσω καθόλου….εκτός από το να πω μια ιδέα.

Το ναυάγιο βρίσκεται σε Ελληνικά χωρικά ύδατα και –λογικά- η ομάδα των Ισραηλινών φοιτητών θα πρέπει να είχε πάρει επίσημες άδειες για την κατάδυση και, επίσης λογικά, θα πρέπει να υπήρχε και κρατικός λειτουργός ως επιβλέπων. Οπότε, ίσως, θα έπρεπε να κάνεις και καμιά ερώτηση στο ΓΕΝ, στο ΛΣ ή στην Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων. Βέβαια, το «λογικό» δεν ισχύει πάντα… εν Ελλάδι.

Από ότι έχω υποψιαστεί, η ομάδα των Ισραηλινών φοιτητών δεν έφτασε ποτέ στην Σύρνα. Ένας από τους λόγους πρέπει να αφορά την αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ από την Ελλάδα. Η αναγνώριση, αν δεν κάνω λάθος, έγινε μετά το 1997. Όπως και να έχουν τα πράγματα περιμένω την επίσημη θέση του Υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ. Αν μου κάνουν βέβαια την τιμή. Θα ψαχτώ όμως, όπως πρότεινες κι΄ εσύ, με το ΚΑΣ, το ΓΕΝ κλπ.

Τώρα για την θέση του ναυαγίου –και χωρίς να είμαι ειδικός- θεωρώ παρακινδυνευμένες τις υποθέσεις για τον προσανατολισμό του ναυαγίου. Εάν όντως το βάθος είναι 70-100 μέτρα, εάν δεχθούμε ότι κόπηκαν οι άγκυρες και το πλοίο (μόλις 50 μέτρων) συνετρίβη στα βράχια…τότε δεν θεωρώ απίθανο τα ναυάγιο να έχει άλλο προσανατολισμό. Επαναλαμβάνω, ότι αυτή είναι η γνώμη ενός άσχετου από καταδύσεις…πολύ περισσότερο από κυνήγι ναυαγίων…

Μπορεί να είναι πραγματικά όπως τα λες. Όταν όμως κανείς ξεκινά μια τέτοιου είδους έρευνα λειτουργεί με πιθανά, και πολλές φορές εναλλακτικά, μοντέλα και σενάρια. Χρειάζεται ένα σημείο αναφοράς και εναλλακτικά πλάνα για την οργάνωση της έρευνας. Μετά την ανακάλυψη του ναυαγίου και την χαρτογράφηση του γνωρίζει κανείς περισσότερα απ΄ ότι στην αρχή μιας αποστολής. Θέλω να σταθώ όμως στον ορισμό „κυνήγι ναυαγίων“. Ένας δύτης ναυαγίων που σέβεται τον εαυτό του και το αντικείμενο που ερευνά, δεν είναι κυνηγός. Είναι ένα πρόσωπο που πάνω του συγκεντρώνονται οι ιδιότητες του ιστορικού ερευνητή, του δύτη και του ναυτικού. Η ενασχόληση του με το αντικείμενο δεν είναι ευκαιριακή αλλά συστηματική και διέπεται από πειθαρχία, υπομονή και επιμονή στην έρευνα. Ίσως στο μέλλον αναφερθώ διεξοδικά στις ιδιότητες εκείνες που χαρακτηρίζουν έναν ναυαγιοδύτη.

ΥΓ Έχω και μία απορία: είχα δει προ καιρού ένα χάρτη με τις ρότες των πλοίων στο Αιγαίο, τα οποία μετέφεραν του Εβραίους λαθρομετανάστες. Δυστυχώς, αφού έσπασα το κεφάλι μου, δεν μπόρεσα να τον βρω…ούτε καν να θυμηθώ που τον είχα δει. Εκείνο όμως που θυμάμαι (γιατί μου έκανε μεγάλη εντύπωση) είναι ότι όλες αυτές οι ρότες συνέκλιναν σε ένα σημείο (περιοχή) κοντά στην Σύρνα. Γιατί άραγε? Ήταν τυχαίο ή η Σύρνα αποτελούσε κάτι σαν σημείο συνάντησης? Ελπίζω, κάποια στιγμή να μπορέσω να βρω και τον χάρτη.

Το δεύτερο μέρος της Aliyah Beth (κωδικό όνομα που δόθηκε από την Haganah στην παράνομη μεταφορά των Εβραίων από την Ευρώπη στην Παλαιστίνη) ξεκίνησε μετά τον Ιούλη του 1946. Το πρώτο μέρος της Aliya Beth είχε πραγματοποιηθεί πριν τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Η αιτία και αφορμή ήταν το πογκρόμ του Kielce (Πολωνία) το οποίο έγινε στις 4 Ιούλη του 46. Ήταν το πρώτο πογκρόμ μετά τον πόλεμο και είχε σαν αποτέλεσμα τον θάνατο 40 και τον τραυματισμό 80 Εβραίων. Αμέσως μετά το πογκρόμ ξεκίνησε μια μαζική έξοδος των Εβραίων από την Ευρώπη. Οι περισσότεροι από αυτούς, μιλάμε για πολλές χιλιάδες ανθρώπους (τα αρχεία της Haapalah κάνουν αναφορές για πάνω από 100.000 άτομα), έφυγαν από τα λιμάνια της Ρουμανίας (εκεί υπήρχαν παραδοσιακοί Εβραικοί θήλακοι βλ. Siebenbuerge) και της Γιουγκοσλαβίας με πλοία τα οποία περνώντας τα Δαρδανέλλια, έβαζαν πλώρη για την Παλαιστίνη. Είναι δύσκολο να αποφύγεις σε μια τέτοια πορεία την Σύρνα.

ΥΓ2 Τέλος έχω και μια ερώτηση: είναι βέβαιη η ταυτοποίηση του Αθηνά του ναυαγίου με την Αθηνά της J. McDowall & Barbour? Δεν έχω λόγους να το αμφισβητώ, απλώς δεν μου έγινε απολύτως κατανοητό από πού προκύπτει η ταυτοποίηση των 2 πλοίων.

Η ταυτοποίηση των δυο πλοίων προκύπτει από τα αρχεία. Βλ. Ποντοπορεία σελ. 446 (Τ. Χαρλαύτη),

βλ. εδώ http://www.miramarshipindex.org.nz/ship/show/3394 αν και ο Roger έχει δώσει „βομβαρδισμός“ σαν αιτία του ναυαγίου, όλα τα άλλα στοιχεία είναι σωστά. Βλέπε το άρθρο του διοικητή Yehuda. L. Ben-Tzur της Palyam εδώ http://www.palyam.org/English/Hahapala/Teur_haflagot/Rafiah_en.pdf

Σύγκρινε τα μεγέθη, το τονάζ και την χρονολογία κατασκευής, και θα δεις από που προκύπτει η ταυτοποίηση των δυο πλοίων.

Τα σέβη μου Νηρέα.

Ένα έχω να πω για τις γνώσεις σου, που μας φέρνει κοντά στον δεύτερο ποιητή του κουίζ για το Άρτεμις Πίττα, τον Lord Byron. Ένας από τους πρώιμους στίχους του ήταν.

„Και το νερό μπροστά στον δάσκαλο του κοκκίνησε“

Να είσαι πάντα καλά.

Link to comment
Share on other sites

ΥΓ Έχω και μία απορία: είχα δει προ καιρού ένα χάρτη με τις ρότες των πλοίων στο Αιγαίο, τα οποία μετέφεραν του Εβραίους λαθρομετανάστες. Δυστυχώς, αφού έσπασα το κεφάλι μου, δεν μπόρεσα να τον βρω…ούτε καν να θυμηθώ που τον είχα δει. Εκείνο όμως που θυμάμαι (γιατί μου έκανε μεγάλη εντύπωση) είναι ότι όλες αυτές οι ρότες συνέκλιναν σε ένα σημείο (περιοχή) κοντά στην Σύρνα. Γιατί άραγε? Ήταν τυχαίο ή η Σύρνα αποτελούσε κάτι σαν σημείο συνάντησης? Ελπίζω, κάποια στιγμή να μπορέσω να βρω και τον χάρτη.

Νηρέα, οι πορείες συνέκλιναν στη Σύρνα καθώς εκεί γινόταν μεταφόρτωση των μεταναστών σε μεγαλύτερα πλοία. Προφανώς το σημείο είχε επιλεχθεί λόγω της απομόνωσης του.

Στο βιβλίο "Τα ναυάγια στις Ελληνικές Θάλασσες, 1900-1950" του Χρ.Ντούνη περιγράφεται το ναυάγιο του ΦΡΙΞΟΣ το οποίο βυθίστηκε κόντα στα Λέβιθα (νησίδα κοντά στη Σύρνα) το 1939.

Στο βιβλίο αναφέρεται οτι τους Ισραηλίτες "θα παραλάμβαναν από το φορτηγό πλοίο ΑΣΤΗΡ που θα ερχόταν από τη Μάυρη Θάλασσα-Κωνσταντινούπολη και θα συναντούσαν στη θαλάσσια περιοχή νότια της Μυκόνου και θα αναγνώριζαν με φωτεινά σήματα. Το ναυάγιο έγινε πριν την παραλαβή των Ισραηλιτών.

Αυτό που μου κάνει εντύπωση και δεν καταννοώ, είναι το γεγονός ότι η εταιρεία εμφανίζεται σαν „ Μακ Δούαλ & Βάρβουρ - ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ“ για πρώτη φορά το 1910 ενώ τα προηγούμενα χρόνια συναντιέται σαν Μακ Δούαλ & Βάρβουρ, σκέτο. Γνωρίζεις κάτι πάνω σ΄ αυτό;

Κάτι άλλο επίσης. Αναφέρεις ότι, τα πλοία της ΕΑ εμφανίζονται (ναυλωμένα) στην διαχείριση της J. McDowall & Barbour. Μήπως θα μπορούσες να αναφέρεις τις πηγές σου;

Επίσης, όπως θα πρόσεξες και εσύ, στην ΠΟΝΤΟΠΟΡΕΙΑ, ως πλοιοκτήτης φαίνεται η «Μακ Δούαλ & Βάρβουρ» και για το διάστημα 1895-1919. Επειδή δεν έχω δει πλοίο με το όνομα Αθηνά –είτε στην ΕΑ είτε στην ΝΕΑ ΕΑ-υποπτεύομαι ότι είχε παραγγελθεί από την ΕΑ και λόγω της πτώχευσης του 1892 παρέμεινε στην «Μακ Δούαλ & Βάρβουρ»…μέχρι το 1919.

Νομίζω πως είναι ασφαλές να υποθέσουμε οτι η "Μακ Δούαλ & Βάρβουρ" αποτέλεσε τη συνέχεια της Νέας Ελ.Ατμ.

Η "Μακ Δούαλ & Βάρβουρ" το 1919 περιήλθε στην Ανώνυμης Ελληνικής Εταιρείας Θαλλασιων Επικοιμωνιών του Α.Παλιού, η οποία όμως σύντομα πτώχευσε και τα πλοία της εκπληστειριάστηκαν.

Παρακάτω επισυνάπτω τα σινιάλα της εταιρείας όπως τα παραθέτει το σχετικό βιβλίο των Lloyd's του 1912.

Φαίνεται οτι τα Ελληνικά ακτοπλοικά της εποχής είχαν συνεισφέρει αρκετά στην παράνομη μεταφορά των Ισραηλιτών.

Δύο ακόμη πλοία που είχαν συμμετοχή ήταν το ΜΑΡΙΑ Λ. του Λυκούρη που το 1940 ως ΜΗΛΟΣ μετέφερε μετανάστες στην Παλεστίνη.

Επίσης, το ΘΡΑΚΗ -ένα από τα πρώτα πλοία της "Πανελλήνιου Ατμοπλοϊας" αφού άλλαξε διάφορα ονόματα προσάραξε ως TIGER HILL και υπό σημαία Παναμά στη Χάιφα έμφωρτο με παράνομους μετανάστες. Σχετική φώτο υπάρχει στο διαδίκτυο.

Όσο για το αξιόπλοο των πλοίων μας που χρησιμοποιήθηκαν, οι ηλικίες τους νομίζω τα λένε όλα.

ΘΡΑΚΗ/TIGER HILL ετών 53

ΜΑΡΙΑ Λ./ΜΗΛΟΣ ετών 62

ΦΡΙΞΟΣ ετών 60

ΑΘΗΝΑ ετών 53

Η ταυτοποίηση των δυο πλοίων προκύπτει από τα αρχεία. Βλ. Ποντοπορεία σελ. 446 (Τ. Χαρλαύτη),

βλ. εδώ http://www.miramarshipindex.org.nz/ship/show/3394 αν και ο Roger έχει δώσει „βομβαρδισμός“ σαν αιτία του ναυαγίου, όλα τα άλλα στοιχεία είναι σωστά.

Το εξαιρετικό miramarshipindex συνήθως σημειώνει την πρώτη βύθιση ενός πλοίου ως το τέλος του. Κάποιες φορές -μπορεί και στο ΑΘΗΝΑ (δεν το γνωρίζω)- το σκάφος ανελκύστηκε και να ξαναταξίδεψε.

Παντώς στο "Τα ναυάγια στις Ελληνικές Θάλασσες, 1900-1950" το συγκεκριμένο ΑΘΗΝΑ δεν αναφέρεται πουθενά, χωρίς αυτό να σημαίνει τίποτα αφού λοίπουν αρκετά ναυάγια.

Σχετικά τώρα με την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΤΜΟΠΛΟΪΑ έχω δει διάφορα άρθρα σε σκόρπιες εκδόσεις, αλλά δεν έχω δει κάπου μια ολοκληρωμένη αναλυτική ιστορία της εταιρείας. Μπορεί και να υπάρχει, αλλά εγώ δεν έχω δει.

Υπάρχει το βιβλίο "Εταιρεία Ελληνικής Ατμοπλοϊας (1855-1872)" του Κων/νου Παπαθανασόπουλου (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1988). Δυστηχώς δεν αναφέρει τι απέγιναν τα πλοία μετά το 1892 οπότε και αν ύπηρξε ναύλωση τους στη "ΜακΔούαλ-Βαρβούρ".

post-86-128326971068_thumb.jpg

Link to comment
Share on other sites

Νηρέα, οι πορείες συνέκλιναν στη Σύρνα καθώς εκεί γινόταν μεταφόρτωση των μεταναστών σε μεγαλύτερα πλοία
Αγαπητέ Άρη…αν και ο Δημήτρης, o οποίος γνωρίζει πολύ καλά την υπόθεση, λέει ότι δεν υπήρχε κάτι τέτοιο…η άποψή σου επιβεβαιώνει και ενισχύει την εντύπωση που αποκόμισα όταν είδα τον χάρτη.
Νομίζω πως είναι ασφαλές να υποθέσουμε οτι η "Μακ Δούαλ & Βάρβουρ" αποτέλεσε τη συνέχεια της Νέας Ελ.Ατμ
Δεν θα το έλεγα με σιγουριά. Ενδεχομένως, να πήρε κάποια πλοία ή γραμμές, αλλά δεν νομίζω ότι μπορεί να θεωρηθεί συνέχεια της ΝΕΑ. Κάπου δεν θα το είχε πάρει το μάτι μας?
Φαίνεται οτι τα Ελληνικά ακτοπλοικά της εποχής είχαν συνεισφέρει αρκετά στην παράνομη μεταφορά των Ισραηλιτών
Αυτό είναι απολύτως βέβαιο και ιδιαίτερα προπολεμικά (1939-1940), καθώς ήταν ίσως η πιο προσοδοφόρα ναυτιλιακή εργασία. Χρυσά λεφτά! Ακόμα και ο Βασίλης Λάσκος (ΥΒ Κατσώνης) έκανε το 1939 ένα τέτοιο ταξίδι (Τζιά-Βηρυττό) ως καπετάνιος του Φ/Γ ΣΑΛΟΜΕΑ.
Όσο για το αξιόπλοο των πλοίων μας που χρησιμοποιήθηκαν, οι ηλικίες τους νομίζω τα λένε όλα
…όσο αξιόπλοα είναι και τα σύγχρονα "δουλεμπορικά"…
Υπάρχει το βιβλίο "Εταιρεία Ελληνικής Ατμοπλοϊας (1855-1872)" του Κων/νου Παπαθανασόπουλου (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1988).
Δεν το έχω διαβάσει το βιβλίο, αλλά το γνωρίζω. Υπήρχε μάλιστα ένα σχετικό άρθρο του Κων/νου Παπαθανασόπουλου στο «Ε Ιστορικά», 31-7-2003. Ο ΚΠ όμως αφενός ασχολείται περισσότερο με τα οικονομικά και όχι με τα ναυτικά και αφετέρου η εργασία του αφορά μόνο το διάστημα μέχρι το 1872. Επίσης, εάν προσέξεις το βιβλίο έχει υπότιτλο «Τα αδιέξοδα του προστατευτισμού»…και αυτό ακριβώς το ζήτημα πραγματεύεται κυρίως.
Link to comment
Share on other sites

...ας ξεκινήσουμε από τα…εύκολα:

Θέλω να σταθώ όμως στον ορισμό „κυνήγι ναυαγίων“. Ένας δύτης ναυαγίων που σέβεται τον εαυτό του και το αντικείμενο που ερευνά, δεν είναι κυνηγός. Είναι ένα πρόσωπο που πάνω του συγκεντρώνονται οι ιδιότητες του ιστορικού ερευνητή, του δύτη και του ναυτικού.
Είναι προφανές ότι δεν είχα καμιά υποτιμητική διάθεση με τον χαρακτηρισμό: «κυνήγι ναυαγίων». Απ’ ό,τι καταλαβαίνω «στους κύκλους σας» αυτή είναι λίγο…σαν βρισιά. Απλώς, λάβε υπ’ όψη σου ότι δεν ανήκω «στους κύκλους σας» και συνεπώς δεν γνωρίζω και τις ευαισθησίες σας. Έχω πεί και άλλοτε ότι ανήκω στους «μέχρι βάθους αναπνευστήρος». Σχώρα με λοιπόν κι ας μην επανέλθουμε.
στην ΠΟΝΤΟΠΟΡΕΙΑ, ως πλοιοκτήτης φαίνεται η «Μακ Δούαλ & Βάρβουρ» και για το διάστημα 1895-1919
Ας κάνουμε μια επανόρθωση: το σωστό είναι 1895-1914. Στο αρχικό μου μήνυμα το είχα λάθος και το επανέλαβες χωρίς να το προσέξεις.
Αναφέρεις ότι, τα πλοία της ΕΑ εμφανίζονται (ναυλωμένα) στην διαχείριση της J. McDowall & Barbour. Μήπως θα μπορούσες να αναφέρεις τις πηγές σου
Στον προαναφερόμενο τόμο «ΕΡΜΟΥΠΟΛΗ», των Τραυλού-Κόκκου, και στην σελ. 37 γράφει:

«‘Ετσι, στα 1892, η Εταιρεία αναγκάζεται να κάνει πτώχευση και το εργοστάσιο και τα ατμόπλοιά της νοικιάστηκαν στους Τζων Μακ Δούαλ και Βαρβούρ, που είχαν στον Πειραιά το ναυπηγείο και μηχανουργείο ο “ΗΦΑΙΣΤΟΣ”.»

Σε υποσημείωση στην ίδια σελίδα αναφέρει σαν πηγή των παραπάνω την Συριανή εφημερίδα Ήλιο: «Ήλιος, ΙΖ’ αριθμ 395, 5 Ιουλίου 1892» και σημειώνει επίσης ότι «Η ενοικίαση λύθηκε στα 1893» σύμφωνα πάλι με «Ήλιος, ΙΗ’, αριθμ. 427, 14 Μαρτίου 1893».

Και τώρα ας πάμε στα…δύσκολα:

Δυστυχώς, αγαπητέ Δημήτρη, οι αμφιβολίες μου μεγαλώνουν. Ελπίζω αυτό να οφείλεται στο "δύσπιστο" του χαρακτήρα μου…

Διάβασα τις πηγές που παρέθεσες πιο πάνω και αμέσως μου χτύπησε μια σημαντική διαφορά. Στη μια το πλοίο αναφέρεται ως «passenger ship», ενώ στην άλλη ως «small cargo vessel». Νομίζω ότι είναι σημαντική διαφορά, ώστε να κάνει λάθος ο Yehuda. L. Ben-Tzur.

Επίσης, δεν είναι λογικό το πλοίο να βρισκόταν και προπολεμικά στην Ελλάδα? Ανεξαρτήτως εάν επρόκειτο για επιβατηγό ή φορτηγό. Σε αυτή την περίπτωση, πού ήταν κατά τον πόλεμο και κατά την κατοχή? Δεν θα έπρεπε να είχε επιταχθεί κατά τον πόλεμο?

Σύμφωνα, όμως, με τον Μελισσηνό (που έχουμε αναφερθεί αναλυτικά εδώ) κατά την διάρκεια του Ελληνο-Ιταλο/Γερμανικού πολέμου… επιτάχθηκε μόνο ένα Α/Π (Φ/Γ ή Ε/Γ) με παρεμφερές όνομα: το Επιβατηγό Α/Π «ΑΘΗΝΑ Σ.», Νηολόγιο Πειραιά αρ. 699, και με πλοιοκτήτρια την Ατμ(οπλοϊα) Παρνασίδος. Επιτάχθηκε από την ΔΘΚΜ, από 6-11-40 έως 23-4-41. Όμως, το Α/Π «ΑΘΗΝΑ Σ.» ήταν Εγγλέζικης ναυπήγησης του1899 και το οποίο βομβαρδίστηκε και βυθίσθηκε στις 23-4-41 στον Ψαθόπυργο (Ντούνης, ναυάγια σελ.115-117).

Επίσης, εάν υποθέσουμε ότι ήταν επιβατηγό και ότι δεν συμπεριλαμβανόταν στα επιταχθέντα πλοία (μάλλον απίθανο) και ότι ήταν από τα ελάχιστα Ελληνικά επιβατηγά που διασώθηκαν μετά τον πόλεμο. Όπως, έχω αναφέρει και παλαιότερα εδώ η μεταπολεμική κατάσταση της ακτοπλοΐας ήταν τραγική. Υπήρχε λοιπόν η «πολυτέλεια», να φύγει ένα αξιόπλοο (με τα στάνταρ της εποχής) ακτοπλοϊκό και να κάνει ταξίδια με λαθρομετανάστες? Την στιγμή μάλιστα που η ίδια «δουλειά» θα μπορούσε να γίνει με ένα φορτηγό πλοίο.

Μήπως, έχει μεσολαβήσει κάποια μετονομασία την οποία αγνοούμε? Και η αλήθεια είναι ότι 53 χρόνια με το ίδιο όνομα είναι πάρα πολλά.

Εντέλει…μήπως δεν μιλάμε για το ίδιο πλοίο?

ΥΓ Πάντως, και λάθος να είναι…μην το παίρνεις κατάκαρδα. Πάνω απ’ όλα «το ταξείδι». Και που θα πάει…θάρθει κι η «Ιθάκη».:(

Link to comment
Share on other sites

Διάβασα τις πηγές που παρέθεσες πιο πάνω και αμέσως μου χτύπησε μια σημαντική διαφορά. Στη μια το πλοίο αναφέρεται ως «passenger ship», ενώ στην άλλη ως «small cargo vessel». Νομίζω ότι είναι σημαντική διαφορά, ώστε να κάνει λάθος ο Yehuda. L. Ben-Tzur.

Επίσης, δεν είναι λογικό το πλοίο να βρισκόταν και προπολεμικά στην Ελλάδα? Ανεξαρτήτως εάν επρόκειτο για επιβατηγό ή φορτηγό. Σε αυτή την περίπτωση, πού ήταν κατά τον πόλεμο και κατά την κατοχή? Δεν θα έπρεπε να είχε επιταχθεί κατά τον πόλεμο?

Για να κάνω το δικηγόρο του διαβόλου :( το πλοίο μπορεί να κατασκευάστηκε ως επιβατηγό και κάποια στιγμή αργότερα ΄- π.χ. όταν το πήραν τα χρόνια- να μετετράπη στο μικρό φορτηγό που αναφέρει ο Yehuda. L. Ben-Tzur.

Έτσι μπορεί να εξηγηθεί εν μέρει και γιατί δεν επιτάχθηκε.

Link to comment
Share on other sites

×
×
  • Create New...