Jump to content
Shipfriends

Recommended Posts

Καλησπέρα σε όλους,

στον πρώτο τόμο „Το Ναυτικό στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο“, Αρχείο Ι. Μελισσηνού, Επιμέλεια Ι.Θ. Μαλακάση, σελ. 115. Πίναξ ΙΙη. „ΕΞ ΕΠΙΒΛΗΘΕΙΣΗΣ ΚΑΤΑΣΧΕΣΕΩΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ“, υπάρχει καταχωρημένο το φορτηγό ατμόπλοιο ΛΕΝΑ 1.735 ΚΟΧ.

Όνομα: LENA

Πρώην ονόματα:

1914 AYDON

1918 JET

1919 CHARITY

1919 AYDON

1920 WARZAWA

1925 BROMPTON MANOR

1936 DRAKELOW

1937 STANCLIFFE

1937 NAVARINON

1939 LENA

Από το 1941 ισπανικό CASTILLO MONCADA

Τύπος: Φορτηγό ατμόπλοιο

Πρώτη σημαία: Ηνωμένο Βασίλειο

Ολικ. Χωρ.: 1.735 κόρων

Καθ. Χωρ. : 1.021 κόρων

Ολ. Μήκος: 77,7

Πλάτος: 11,6

Βύθισμα: 5,2

Κατασκευή: Blyth S.B. & D.D. Co. Ltd, στο Blyth της Αγγλίας

Αριθ. Κατ.: 176

Μηχανή: Τρικίλυνδρη παλινδρομική 224 NHP, N.E. Marine Eng. Co. Ltd, Sunderland, Αγγλία

Προπέλες: 1

Ενδεικτική ταχύτητα: 9 κόμβοι

Το πλοίο σαν STANCLIFFE (Stanhope S.S. Co. Ltd - Γαλλία) πουλήθηκε το 1938 στον Γ.Λ. Κωτταρόπουλο (νομίζω ότι η καταχώρηση του LRS σαν P.G. Cottaropoulos είναι λάθος) και μετονομάστηκε NAVARINON. Το 1939 εμφανίζεται σαν ιδιοκτήτης ο Ιωάννης Α. Μυλωνάς και το πλοίο μετονομάζεται σε LENA.

Το θέμα που τίθεται είναι το εξής. Ενώ ο Μελισσηνός το καταχωρεί σαν κατασχεμένο από τις ισπανικές αρχές κατά την περίοδο 1.9.1939 έως 28.10.1940, γεγονός που το καθιστά σαν ελληνική απώλεια μέσα στα πλαίσια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου σαν ιδιοκτησία του Ιωάννη Μυλωνά, ο R.González Echegaray στο βιβλίο του „La marina mercante y el tráfico marítimo en la guerra civil“ αναφέρει ότι το πλοίο σαν NAVARINON τορπιλίστηκε από ένα ισπανικό υποβρύχιο της εθνικής στρατιάς ρου Φράνκο τον Μάρτιο του 1938. Στην συνέχεια ρυμουλκήθηκε μέχρι την Μπαρτσελόνα όπου και βυθίστηκε τον Ιανουάριο του 1939. Στις 04.07.1939 ανελκύθη, επισκευάστηκε και εντάχθηκε σαν CASTILLO MONCADA στο ισπανικό ναυτικό. Το γεγονός αυτό αναιρεί την απώλεια του πλοίου στο διάστημα που αναφέρει ο Μελισσηνός και κατά συνέπεια αναιρεί την ιδιότητα του πλοίου σαν απώλεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το LRS (βλ. συνημμένα) έχει το 1938 το πλοίο καταχωρημένο σαν NAVARINON και τορπιλισμένο τον Μάρτιο του 1938. Το 1939 το πλοίο αλλάζει όνομα σε LENA και ιδιοκτήτη όπου καταγράφεται ο Ιωάννης Μυλωνάς, ταυτόχρονα το πλοίο εξακολουθεί να βρίσκεται καταχωρημένο σαν τορπιλισμένο και ακίνητο στο λιμάνι της Μπαρτσελόνα. Το ίδιο ισχύει και για το 1940. Το 1941 το πλοίο έχει επισκευασθεί και ταξιδεύει με αλλαγμένο όνομα σε CASTILLO MONCADA, ιδιοκτήτης του η ισπανική κυβέρνηση.

1938

NAVARINON1938ea285ce2jpg.jpg

1939

LENA19390882f439jpg.jpg

1940

LENA1940296abd4djpg.jpg

1941

CastilloMoncada1941d82c191cjpg.jpg

Τι συνέβη;

Γνωρίζει κανείς;

Η συνέχεια έχει ως εξής. Το πλοίο, σαν ισπανικό, γλίτωσε από τον πόλεμο και βυθίστηκε στις 16.03.1951 δυο μίλια ανατολικά του Sagres.

Ευχαριστώ

DG

Link to comment
Share on other sites

Σύμφωνα με τα ακόλουθα στοιχεία

1. Το γεγονός ότι στο LRS το 1939 το πλοίο αλλάζει όνομα και ιδιοκτήτη ο οποίος παραμένει ο ίδιος μέχρι το 1941 που το πλοίο εμφανίζεται πλέον σαν ισπανικό CASTILLO MONCADA, με ιδιοκτήτη την ισπανική κυβέρνηση, είναι ένα επιχείρημα το οποίο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το πλοίο ήταν τουλάχιστον ελληνόκτητο την περίοδο 1939/40.

2. Το γεγονός ότι σε καμιά από τις καταχωρήσεις αυτές και για τρία χρόνια δεν υπάρχει αριθμός νηολογίου και ΔΔΣ οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπήρχε κάποιο σημαντικό πρόβλημα ιδιοκτησίας. Ίσως η αγοραπωλησία ανάμεσα στον Κωταρρόπουλο και στον Μυλωνά να πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά τον τορπιλισμό, όταν ακόμα η ΕΣΣΔ υποστήριζε τον δημοκρατικό στρατό χωρίς να έχει αλλάξει ακόμα την τακτική της υποστηρίζοντας μια μέλλουσα συμμαχία με τον Χίτλερ, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει μια τετελεσμένη έκβαση του ισπανικού εμφυλίου.

3. Το γεγονός ότι το πλοίο από το 1941 και μετά εμφανίζεται σαν ισπανικό CASTILLO MONCADA, δεν σημαίνει ότι τότε πραγματοποιήθηκε η κατάσχεση, αφού είχε τελειώσει με νίκη του Φράνκο ο ισπανικός εμφύλιος και υπήρχε μια και μόνο ισπανική κυβέρνηση; Πριν η επίσημη και δημοκρατικά εκλεγμένη ισπανική κυβέρνηση δεν είχε κατασχέσει το LENA, σύμφωνα με το LRS.

Το ερώτημα μου παραμένει και κάθε βοήθεια δεχτεί, αρκεί η καταχώρηση στο LRS με όνομα ιδιοκτήτη για να θεωρηθεί ένα πλοίο το οποίο βρίσκεται παροπλισμένο σε ξένο λιμάνι σαν ελληνικό πλοίο; Όλα αυτά βέβαια οδηγούν στο να παρθεί η απόφαση αν το πλοίο ανήκει στις ελληνικές απώλειες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ή όχι.

Ευχαριστώ για κάθε βοήθεια.

DG

Link to comment
Share on other sites

ο R.González Echegaray στο βιβλίο του „La marina mercante y el tráfico marítimo en la guerra civil“ αναφέρει ότι το πλοίο σαν NAVARINON τορπιλίστηκε από ένα ισπανικό υποβρύχιο της εθνικής στρατιάς ρου Φράνκο τον Μάρτιο του 1938. Στην συνέχεια ρυμουλκήθηκε μέχρι την Μπαρτσελόνα όπου και βυθίστηκε τον Ιανουάριο του 1939. Στις 04.07.1939 ανελκύθη, επισκευάστηκε και εντάχθηκε σαν CASTILLO MONCADA στο ισπανικό ναυτικό. Το γεγονός αυτό αναιρεί την απώλεια του πλοίου στο διάστημα που αναφέρει ο Μελισσηνός και κατά συνέπεια αναιρεί την ιδιότητα του πλοίου σαν απώλεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του Κων. Τσουμάνη «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΝΑΥΤΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ (1939-1945)» ,Εκδόσεις ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ, Αθήνα 2001, υπάρχει ξεχωριστό κεφάλαιο για την συμμετοχή της Ελληνικής ναυτιλίας στον Ισπανικό εμφύλιο. Ο δε συγγραφέας είναι συνεργάτης του καθηγητή Ι. Μαλακάση, ο οποίος δημοσίευσε το Αρχείο Μελισσηνού. Στο βιβλίο του ο Κων. Τσουμάνης δεν αναφέρει κανένα τορπιλισμό Ελληνικού πλοίου κατά την διάρκεια του Ισπανικού εμφυλίου. Και η σχετική του βιβλιογραφία είναι πλούσια.

Παραθέτει μάλιστα και πίνακα με τα Ελληνικά πλοία που κατά την διάρκεια του Ισπανικού εμφυλίου βυθίσθηκαν, κατασχέθηκαν ή κατασχέθηκε μόνο το φορτίο του. Ανάμεσα σε αυτά δεν υπάρχει ούτε ΝΑΥΑΡΙΝΟ ούτε και ΛΕΝΑ. Το μόνο πλοίο που καταγράφεται ως βυθισθέν είναι το «Α/Π ΠΟΛΗ»… «Εκτελούν πλουν από BAGNOLI εις MELLILΑ, κενόν φορτίου εβλήθη υπό του πολεμικού BAREALEW και εβυθίσθη την 2αν Απριλίου 1937». Το κυριότερο είναι ότι ο πίνακας αυτός βασίσθηκε σε στοιχεία της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών που περιέχονται σε έγγραφο του 1945 της ΕΕΕ προς το τότε ΥΕΝ με τίτλο «Ζημίαι Ελληνικής Ναυτιλίας εκ του Εμφυλίου Ισπανικού πολέμου». Και μάλιστα το έγγραφο αυτό συντάχθηκε με σκοπό να ζητηθούν αποζημιώσεις από την Ισπανία, παρόλο που πολλοί εφοπλιστές είχαν αποζημιωθεί από τις ασφαλιστικές. Συνεπώς, κατά την ταπεινή μου γνώμη, όταν η ΕΕΕ καταγράφει απώλειες για να ζητηθούν αποζημιώσεις…δεν είναι δυνατόν να παραλείπεται πλοίο που απωλέσθηκε λόγω τορπιλισμού.

Οπότε, σύμφωνα με τα παραπάνω, θεωρώ ότι η αναφορά σε τορπιλισμό δεν είναι ακριβής. Ενδεχομένως, εάν και όταν τορπιλίσθηκε να μην ήταν ακόμη Ελληνόκτητο. Πιθανολογώ ότι έχει δίκιο ο Μελισσηνός, αλλά δεν κατάφερα να βρω κάτι σχετικό με το ΛΕΝΑ/ΝΑΥΑΡΙΝΟ και την κατάσχεσή του.

Link to comment
Share on other sites

Παραθέτει μάλιστα και πίνακα με τα Ελληνικά πλοία που κατά την διάρκεια του Ισπανικού εμφυλίου βυθίσθηκαν, κατασχέθηκαν ή κατασχέθηκε μόνο το φορτίο του. Ανάμεσα σε αυτά δεν υπάρχει ούτε ΝΑΥΑΡΙΝΟ ούτε και ΛΕΝΑ.

Είδομεν την ημέραν φίλε.

Το ότι τορπιλίστηκε είναι σίγουρο, καθώς αυτό αναγράφεται με απόλυτη ακρίβεια σε όλες τις καταχωρήσεις του LRS από το 1938 έως το 40.

1938, NAVARINON, Torpedoed & beached 3, 38 [March 1938], November [1938] in port – Owner P.G. Cottaropoulos - Greek

1939, 1940, LENA, Torpedoed & beached 3, 38 now in port [barcelona σύμφωνα με τον R.González Echegaray], – Jean A. Mylonas - Greek

1941, CASTILLO MONCADA – Owner Spanish Government - Spanish

Γνωρίζουμε ή τουλάχιστον θεωρούμαι ότι το πλοίο λανθασμένα ή επίτηδες, δεν είναι αυτό το σημαντικό, χτυπήθηκε με τορπίλη τον Μάρτη του 38 και ρυμουλκήθηκε στο λιμάνι της Barcelona.

Στις 21.1.39 η Barcelona καταλαμβάνεται από τους εθνικιστές του Franco, στις 27.2.39 αναγνωρίζεται το καθεστώς του από την Αγγλία και την Γαλλία, και την 1.4.39 ο Ισπανικός Εμφύλιος έχει τελειώσει με τον Franco να σχηματίζει κυβέρνηση. Το ερώτημα είναι, εφ΄ όσον ο εθνικιστής στρατηγός έχει ήδη από το 39 όλη την δύναμη στα χέρια του, γιατί δεν κατάσχει τότε το πλοίο αλλά, όπως αναφέρεται στο LRS, αυτό παραμένει ελληνικό; Στην καταχώρηση του 1941 το επισκευασμένο πλοίο είναι ξεκάθαρα κατασχεμένο και ισπανικό.

Μήπως το γεγονός της εισόδου της Ελλάδας στον πόλεμο στις 28.10.40 είναι η αιτία της κατάσχεσης του πλοίου από τον σύμμαχο του Άξονα, την Ισπανία;

Το βλέπω σαν το πιο πιθανό σενάριο και σαν την κύρια δικαιολογία που ο Μελισσηνός συμπεριέλαβε το πλοίο στις απώλειες του Β΄Π.Π., το οποίο καταχώρησε σαν την μοναδική κατάσχεση των ισπανικών αρχών αυτή την περίοδο.

Θα το συμπεριλάβω και εγώ Νηρέα καθώς το LRS το έχει καταχωρημένο για την περίοδο 1938-40 σαν Greek.

Σε ευχαριστώ πολύ, είναι δυο πλοία ακόμα από την λίστα που περιμένουν και θα τα ανεβάσω μόλις βρω λίγο χρόνο.

Το βιβλίο του Κ. Τσουμάνη είναι πράγματι πολύ ενδιαφέρον.

DG

Link to comment
Share on other sites

1937 STANCLIFFE

1937 NAVARINON

1939 LENA

Πιθανολογώ ότι έχει δίκιο ο Μελισσηνός, αλλά δεν κατάφερα να βρω κάτι σχετικό με το ΛΕΝΑ/ΝΑΥΑΡΙΝΟ και την κατάσχεσή του.

Μήπως το γεγονός της εισόδου της Ελλάδας στον πόλεμο στις 28.10.40 είναι η αιτία της κατάσχεσης του πλοίου από τον σύμμαχο του Άξονα, την Ισπανία;

Το βλέπω σαν το πιο πιθανό σενάριο και σαν την κύρια δικαιολογία που ο Μελισσηνός συμπεριέλαβε το πλοίο στις απώλειες του Β΄Π.Π., το οποίο καταχώρησε σαν την μοναδική κατάσχεση των ισπανικών αρχών αυτή την περίοδο.

Θα το συμπεριλάβω και εγώ Νηρέα καθώς το LRS το έχει καταχωρημένο για την περίοδο 1938-40 σαν Greek.

Έψαξα λίγο περισσότερο το θέμα του ΛΕΝΑ και νομίζω ότι κάνουμε λάθος. Ας δούμε λοιπόν τα νεώτερα.

Κατ’ αρχήν, ο Χρήστος Ντούνης στο «Εν Καιρώ Πολέμου» (Εκδόσεις ΤΖΕΪ-ΤΖΕΪ ΕΛΛΑΣ, 2003) καταγράφει την απώλεια του ΛΕΝΑ το 1938, λόγω τορπιλισμού κλπ, αλλά την χαρακτηρίζει ως απώλεια λόγω του ισπανικού εμφυλίου πολέμου και όχι του 2ου ΠΠ. Έχω δε την εντύπωση ότι τα στοιχεία του Ντούνη προέρχονται από το LRS και όχι από άλλη πηγή.

Υπάρχουν όμως και δύο ερωτήματα που προκύπτουν: Γιατί το ΛΕΝΑ δεν περιλαμβάνεται στην λίστα της ΕΕΕ (Τσουμάνης) με τις απώλειες της ελληνικής ναυτιλίας κατά τον ισπανικό εμφύλιο…και γιατί ο Μελισσηνός αναφέρει την κατάσχεση, ως απώλεια του 2ου ΠΠ?

Άκρως διαφωτιστικό για την υπόθεση του ΛΕΝΑ, αλλά και γενικότερα για τον ισπανικό εμφύλιο και την ελληνική ανάμειξη σε αυτόν είναι το βιβλίο του Θανάση Σφήκα «Η Ελλάδα και ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος», Εκδόσεις Στάχυ, Αθήνα 2000.

Για το ΛΕΝΑ, γράφει ο Θ. Σφήκας (σελ 195), επικαλούμενος επίσημα έγγραφα του ΥΠΕΞ και του ΥφΥΕΝ:

«Εξίσου ενδεικτική των κινδύνων ήταν η περίπτωση του Λένα. Το Μάρτιο του 1938 το ελληνικό πλοίο φόρτωσε στο La Nouvelle δέκα αεροπλάνα και απέπλευσε για το Rosas, αλλά το βράδυ της 17-18 Μαρτίου βομβαρδίσθηκε κοντά στις ακτές της Καταλωνίας. Ο βομβαρδισμός είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο δύο μελών του πληρώματος, ενώ το Λένα υπέστη σοβαρές ζημιές. Το πλοίο ρυμουλκήθηκε στη Βαρκελώνη, όπου βυθίσθηκε κατά τη διάρκεια του βομβαρδισμού της πρωτεύουσας της Καταλωνίας από την ιταλική αεροπορία».

Και κατόπιν αναφέρει την βύθιση του α/π ΠΟΛΗ που προαναφέρθηκε. Γιατί λοιπόν η ΕΕΕ δεν συμπεριέλαβε το ΛΕΝΑ στις απώλειες? Ενδεχομένως, υποθέτω, να υπήρχε κάποιο άλλο ζήτημα το οποίο δεν νομιμοποιούσε την διεκδίκηση αποζημίωσης για το ΛΕΝΑ. Και δεν το αποκλείω, διαβάζοντας τα όσα γράφει ο Θ. Σφήκας για το χάος που επικρατούσε, όσον αφορά τις πλοιοκτησίες, τα ονόματα και τις σημαίες των πλοίων που μάλλον απείχαν αρκετά από κάθε έννοια νομιμότητας. Με τις ευλογίες και την κάλυψη βεβαίως των διαφόρων κυβερνήσεων των κρατών που εμπλέκονταν στο άκρως επικερδές και συναλλαγματοφόρο (λαθρ)εμπόριο όπλων με τους ισπανούς εμπολέμους. Και μεταξύ αυτών περίοπτη θέση κατείχε η μικρά και πτωχή (πλην...τιμία!) Ελλάς, ο δαιμόνιος Πρόδρομος Μποδοσάκης και η ελληνική ναυτιλία.

Πέραν των άλλων, ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το ΛΕΝΑ (πρ. ΝΑΥΑΡΙΝΟΝ, πρ. STANCLIFFE) έχουν όσα γράφει ο Θ. Σφήκας στην σελ. 176:

«Μερικοί έλληνες πλοιοκτήτες συνεργάσθηκαν στενά με το βρετανό εφοπλιστή Jack Billmeir, ο οποίος εμπορευόταν αποκλειστικά με την Ισπανία- αρχικά και με τις δύο πλευρές και αργότερα μόνο με τους Δημοκρατικούς. Η εταιρεία του Billmeir ονομαζόταν Stanhope Shipping Company και τα περισσότερα ονόματα των πλοίων της άρχιζαν με το πρόσφυμα Stan-. Κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου ο Billmeir ίδρυσε περίπου πέντε ακόμα ναυτιλιακές εταιρείες, μερικές από αυτές σε συνεργασία με Έλληνες, όπως η Westcliffe Shipping Company και η Thames Shipping Company το Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 1936 με το Βασίλειο Παντελή και τον Ιωάννη Κατωπόδη. Οι αγοραπωλησίες πλοίων και οι αλλαγές των ονομάτων τους μεταξύ των εταιρειών του Billmeir και των ελλήνων συνεταίρων του ήταν συχνές και αποσκοπούσαν στην απόκρυψη του λαθρεμπορίου που διεξήγαγαν».

Μπορεί τα ονόματα των Παντελή και Κατωπόδη να μην εμπλέκονται με το ΛΕΝΑ, αλλά το απόσπασμα είναι ενδεικτικό των επιχειρηματικών πρακτικών του Billmeir, το δε πρώην όνομα του ΛΕΝΑ φανερώνει ότι , πιθανότατα, ανήκε στον Billmeir.

Το δεύτερο ερώτημα είναι εάν η κατάσχεση σχετίζεται με τον 2ο ΠΠ, όπως την σημειώνει ο Μελισσηνός. Κατ’ αρχήν να επαναλάβουμε ότι το ΛΕΝΑ είναι το μοναδικό ελληνικό πλοίο που αναφέρει ο Μελισσηνός ως κατασχεμένο από την Ισπανία. Όλα τα άλλα κατασχέθηκαν από τους Γερμανούς , τους Ιταλούς, τους Γάλλους του Βισύ και τους Ιάπωνες. Και δεν υπήρχε κανένας λόγος η Ισπανία με την έναρξη του πολέμου να κατασχέσει το ΛΕΝΑ, καθώς δεν ήταν εμπόλεμη, αλλά ουδέτερη χώρα. Γερμανόφιλη βέβαια και παρέχοντας πολλές και σημαντικές διευκολύνσεις στον Άξονα, αλλά τυπικώς ήταν ουδέτερη μέχρι τέλους του πολέμου. Συνεπώς δεν υπήρχε καμιά δικαιολογία να κατασχέσει το ΛΕΝΑ εξ αιτίας του 2ου ΠΠ.

Από εκεί και πέρα, πράγματι με την κατάληψη της Βαρκελώνης και της Μαδρίτης, τελειώνει ουσιαστικά ο εμφύλιος πόλεμος και τυπικά αναγγέλλεται από τον ίδιο τον Φράνκο την 1η Απριλίου 1939. Πριν όμως από την επίσημη λήξη του εμφυλίου η Ελλάδα είχε ήδη αναγνωρίσει την κυβέρνηση του Φράνκο και είχε διορισθεί Έλληνας πρέσβης στη Μαδρίτη. Ένας από τους λόγους που η ελληνική κυβέρνηση επεδίωξε να συνάψει διπλωματικές σχέσεις με το καθεστώς του Φράνκο ήταν, σύμφωνα με τον Θ. Σφήκα (σελ. 315): «[…] η πρόθεσή της να ζητήσει αποζημιώσεις για τις ζημιές που είχε υποστεί η ελληνική εμπορική ναυτιλία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου…».

Σύμφωνα με τον πρέσβη Αργυρόπουλο (Σφήκας, σελ. 365) κατά την διάρκεια του εμφυλίου είχαν καταληφθεί από τους Εθνικιστές 26 ελληνικά πλοία, ενώ μέχρι τον Ιούνιο 1939 είχαν αφεθεί ελεύθερα τα 19 και κρατούνταν μόνο 7 πλοία. Και η ελληνική κυβέρνηση ήλπιζε να αποζημιωθεί γι’ αυτά τα πλοία. ‘Όμως, τον Νοέμβριο 1939, ο πρέσβης Αργυρόπουλος ενημέρωσε το ΥΠΕΞ ότι: «ο Φράνκο δεν επρόκειτο να επιστρέψει τα πλοία που θεωρούσε νόμιμα λάφυρα πολέμου, ούτε επρόκειτο να καταβάλλει οποιαδήποτε αποζημίωση» (Σφήκας, σελ. 366).

Οπότε, σύμφωνα με όλα τα παραπάνω -και ανεξαρτήτως της ημερομηνίας κατάσχεσης- πιστεύω ότι η κατάσχεσή του ΛΕΝΑ επ’ ουδενί μπορεί να συσχετισθεί με τον 2ο ΠΠ, αλλά οφείλεται ξεκάθαρα στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο. Και κατά συνέπεια έχω την γνώμη ότι δεν θα πρέπει να συμπεριληφθεί στις απώλειες του 2ου ΠΠ, της περιόδου 1939-1945.

Edited by ΝΗΡΕΑΣ
Link to comment
Share on other sites

Σε ευχαριστώ πολύ Νηρέα, όπως πάντα ακριβής, με τεκμήρια και με επιχειρήματα.

Μεγάλη βοήθεια έδωσες και ναι μετά τις πληροφορίες και τα επιχειρήματα σου είναι αυτονόητο ότι η απώλεια του ΛΕΝΑ υπόκειται στις απώλειες του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου και θα αφαιρεθεί από την λίστα απωλειών του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ήταν πάντως μια καλή ευκαιρία για μια εμβάθυνση όχι μόνο στην ιστορία αλλά και στον τρόπο έρευνας.

Σαν ένα μικρό μπόνους παραθέτω εδώ μια μικρή καταχώρηση αρχείου που βρήκα σε σχέση με την γενική κατάσταση των ισπανικών επιτάξεων κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.

Όπως φαίνεται πολλά πλοία βυθίστηκαν κατά την διάρκεια των βομβαρδισμών στα ισπανικά λιμάνια και μετά το επίσημο τέλος του την 1.4.1939 ξεκίνησε η ανέλκυση και η επισκευή τους από το καθεστώς Φράνκο. Όλα σχεδόν λάμβαναν το συνθετικό Castillo. Δεν γνωρίζω το γιατί. Λόγω τις ποσότητας των βυθισμένων πλοίων και την υπερφόρτωση εργασίας των λίγων ισπανικών ναυπηγείων σε συνδυασμό με την έλλειψη ανταλλακτικών, οδήγησε στο να καθυστερήσουν πολύ οι ανελκύσεις έτσι ώστε πολλά από τα πλοία να είναι σε θέση να ταξιδέψουν και πάλι το 1941. Ίσως εκεί να οφείλεται και το γεγονός ότι το ΛΕΝΑ εμφανίζεται και πάλι να ταξιδεύει σαν CASTILLO MONCADA το 1941.

Σου παραθέτω ενδεικτικά έναν μικρό κατάλογο κάποιων άλλων πλοίων τα οποία έλαβαν το 1940-41 ονόματα Castillo, αν και είχαν βυθιστεί από το 1938-39.

"Castillo Almansa" 1941 ex "Stancroft" 1407/1908, βρετανικό, 27.12.38 + Barcelona, 20.04.39 ανέλκυση.

"Castillo Almenara" 1941 ex "English Tanker" 5387/1923, βρετανικό, 06.06.38 + Alicante, 26.04.39 ανέλκυση.

"Castillo Benisano" 1940 ex "Lucky" 1235/1905, βρετανικό, 10.02.38 + Valencia, 24.05.39 ανέλκυση.

"Castillo Montiel" 1940 ex "Farnham" 4793/1913, βρετανικό, 27.06.38 + Alicante, 27.08.39 ανέλκυση.

"Castillo Montjuich" 1940 ex "African Mariner" 6581/1919, βρετανικό, 22.01.39 + Barcelona, 18.04.39 ανέλκυση.

"Castillo Norena" 1941 ex Greatend" 1495/1902, βρετανικό, 28.05.38 + Valencia, 24.11.38 ανέλκυση.

"Castillo Riaza" 1941 ex "Foynes" 822/1916, βρετανικό, 09.06.38 + Castellón, ? ανέλκυση.

Πάντως ακόμα δεν κατάφερα να καταλάβω γιατί το πλοίο πουλήθηκε το 1939 στον Jean Mylona κάτοικο Παρισίων. Αυτό το τελευταίο δεν λέει τίποτα καθώς οι περισσότεροι που κέρδιζαν από τον ισπανικό εμφύλιο ήταν και κάτοικοι Λονδίνου, Παρισίων ή Μασσαλίας.

Όπως ίσως θα διαπίστωσες ο όνομα του Jack Billmeir αναφέρεται και από τον Κωνσταντίνο Τσουμάνη στο βιβλίο του στην υποσημείωση 79. (σελ. 57), όπου γράφει, μεταφράζοντας από τον Hugh Thomas „The spanish civil war“:

«Εκείνη την εποχή, σχεδόν όλο το ναυτικό εμπόριο διεκπεραιωνόταν από το βρεταννικό εμπορικό ναυτικό. Πάντως όλα αυτά τα πλοία ήταν μόνο κατ΄ όνομα βρετανικά –είχαν νηολογηθεί σε γνωστές βρετανικές εταιρείες μέσω του γραφείου νυαλώσεως Τζακ Μπιλ Μέγιερ [ :) ], ο οποίος εθεωρείτο ότι είχε τον απόλυτο σχεδόν έλεγχο του εμπορίου με την Δημοκρατία. Χρηματοδοτούνταν από τους δημοκρατικούς για να δημιουργήσει τρεις μεγάλες ναυτιλιακές εταιρίες, από τις οποίες η Ατλαντική Εταιρία ήταν η πιο σημαντική. Από τα μέσα Απριλίου έως τα μέσα Ιουνίου είκοσι δυο πλοία που είχαν νηολογηθεί σαν βρετανικά (από τα 140 που έκαναν εμπόριο με τη Δημοκρατία), δέχτηκαν επιθέσεις, από τα έντεκα ή βυθίστηκαν ή υπέστησαν βαρύτατες ζημιές.»

Χαιρετώ και ευχαριστώ.

DG

Edited by Dimitris Galon
Link to comment
Share on other sites

Δεν ξέρω αν προσθέτει κάτι στην πολύ ενδιαφέρουσα έρευνά σας, αλλά έχω μια εξήγηση γιατί όλα αυτά τα πλοία έπαιρναν το όνομα με πρώτο συνθετικό τη λέξη Castillo(ελληνιστί κάστρο). Τω καιρώ εκείνω που λένε και οι παπάδες(1942), ο Generalissimo εκτός από το να απονέμει τίτλους στην ψευδο-βασίλισσα του ποδοσφαίρου mierda Madrid, ίδρυσε μια κρατική ναυτιλιακή εταιρεία που μάλλον ανέλαβε υπό την σκέπη της όλα αυτά τα πλοία και τα εκμεταλλευόταν εμπορικά. Ας δούμε ένα κομμάτι από το site της εταιρείας αυτής:

Elcano fue constituida en 1942 por el Instituto Nacional de Industria (INI) con la denominación de Empresa Nacional Elcano de la Marina Mercante, S.A y debe su nombre al navegante español Juan Sebastián Elcano que en el en año 1522 fue el primer marino en completar una vuelta al mundo.

Σε ελεύθερη μετάφραση με τα πάμφτωχα ισπανικά μου, "η Elcano ιδρύθηκε το 1942 από το Εθνικό Ινστιτούτο Βιομηχανίας με το όνομα Εθνική Εταιρεία Εμπορικής Ναυτιλίας Elcano και χρωστάει το όνομά της στον Ισπανό θαλασσοπόρο Χουάν Σεμπαστιάν Ελκάνο ο οποίος το 1522 ήταν ο πρώτος ναυτίλος που ολοκλήρωσε το γύρο του κόσμου". Μόλις διαπίστωσα ότι το site έχει και αγγλική μετάφραση, τέλος πάντων. Κοινό σημείο μεταξύ του τότε και του τώρα είναι πως τα πλοία της εταιρείας εξακολουθούν να ονοματίζονται με πρώτο συνθετικό το Castillo, τιμώντας την παράδοση. Ρίξτε μια ματιά στο στόλο της εταιρείας. Αξιοσημείωτο πως η εταιρεία διατηρεί ακόμα πολλούς Ισπανούς στα πληρώματά της και πως οι ναυλομεσιτικές εργασίες για όλα τα πλοία της είναι αποκλειστικά ανατεθειμμένες σε Ισπανική ναυλομεσιτική εταιρεία με έδρα τη Μαδρίτη(200 μέτρα από το μιαρό Santiago Bernabeu για την ακρίβεια), πρόκειται δηλαδή για ότι πλησιέστερο σε μια εθνική ναυτιλιακή εταιρεία.

Συγνώμη για το εκτός θέματος.

Link to comment
Share on other sites

Ό,τι μαθαίνουμε Nick, καλό είναι. Και καμιά φορά τα εκτός θέματος είναι περισσότερο ενδιαφέροντα από τα εντός. Άσε που στην ιστορία, που όλα αλληλοεξαρτώνται, είναι δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ εντός και εκτός θέματος. Και όπως καταλάβατε, αυτά τα είπα για να συνεχίσω…εκτός θέματος! :rolleyes:

Σου παραθέτω ενδεικτικά έναν μικρό κατάλογο κάποιων άλλων πλοίων τα οποία έλαβαν το 1940-41 ονόματα Castillo, αν και είχαν βυθιστεί από το 1938-39.

"Castillo Almansa" 1941 ex "Stancroft" 1407/1908, βρετανικό, 27.12.38 + Barcelona, 20.04.39 ανέλκυση.

Όταν είδα ότι το αναφέρεις ως ex "Stancroft" μου έκανε εντύπωση, γιατί ο Θ. Σφήκας (σελ. 189) γράφει ότι το "Stancroft" πουλήθηκε σε Έλληνα και μετονομάσθηκε σε ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ. Οπότε λογικά το "Castillo Almansa" θα έπρεπε να αναφέρεται ως πρ. ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ. Έψαξα λίγο και βρίσκοντας στο “The Ships List” τον στόλο της εταιρείας του Jack Billmeir, την Stanhope Steamship Co. μου λύθηκαν οι απορίες. Κοιτάζοντας την λίστα εντόπισα τα Stanbrook και Stancroft τα οποία πουλήθηκαν στην εταιρεία του Γ. Μαυρολέοντος, μετονομάσθηκαν σε ΠΟΛΥΦΛΟΙΣΒΙΟΣ και ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ και σε λίγο καιρό ξαναπουλήθηκαν στην Stanhope και ξαναπήραν αντίστοιχα τα αρχικά τους ονόματα. Οπότε σωστά το "Castillo Almansa" χαρακτηρίζεται ως ex "Stancroft".

Και για να επανέλθουμε λιγάκι στο θέμα μας, κοιτάζοντας τον στόλο της Stanhope, θυμήθηκα ένα άλλο γνωστό μας πλοίο, το Stancourt. Όπως είπαμε παραπάνω, Billmeir και Μποδοσάκης ήταν από τους πρωταγωνιστές του (λαθρ)εμπορίου στον ισπανικό εμφύλιο. Και λέω (λαθρ)εμπορίου, γιατί σε αυτές τις καταστάσεις είναι δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ του νόμιμου και του παράνομου εμπορίου.

Αντιγράφω από το βιβλίο του Χρ. Ντούνη «Εν καιρώ πολέμου»:

  • STANCOURT, ex DOUGLAS (1907), με Αγγλική σημαία.
  • 9-10 Ιουλίου 1937, πωλείται στον Γ. Μαυρολέοντα, νηολογείται στο Προξενικό Λιμεναρχείο Λονδίνου υψώνει Ελληνική σημαία και μετονομάζεται σε ΝΕΦΕΛΗΓΕΡΕΤΗΣ. Να σημειώσω ότι σύμφωνα με τον Θ. Σφήκα (σελ. 189): «…μετονομαζόταν σε Μελίτιος Βενετσιάνος, όποτε χρειαζόταν».
  • 2 Σεπτεμβρίου 1937 μετανηολογείται στον Πειραιά.
  • 14 Φεβρουαρίου 1938, πωλείται στον Μποδοσάκη.
  • 5 Μαρτίου 1938, μετονομάζεται σε ΕΡΜΗΣ.
  • 2 Ιουνίου 1938, μετονομάζεται σε ΣΟΥΖΗ.
  • 11 Απριλίου 1940, μετονομάζεται σε ΙΩΑΝΝΑ.
  • 1 Ιουνίου 1940, το ΙΩΑΝΝΑ βυθίζεται από το γερμανικό υποβρύχιο U-37.

Και βεβαίως πρόκειται για την ιστορία που έχουμε αναφερθεί εκτενώς στο παρελθόν….για την βύθιση του ΙΩΑΝΝΑ με πλοίαρχο τον Β. Λάσκο.

Εντύπωση μου κάνει το γεγονός, ότι ο Ντούνης παρόλο που το πλοίο βυθίσθηκε με το όνομα ΙΩΑΝΝΑ, και το αναφέρει και ο ίδιος, το καταχωρεί ως ΣΟΥΖΗ.

Link to comment
Share on other sites

Create an account or sign in to comment

You need to be a member in order to leave a comment

Create an account

Sign up for a new account in our community. It's easy!

Register a new account

Sign in

Already have an account? Sign in here.

Sign In Now
×
×
  • Create New...